Etiket arşivi: serv antlaşması

Sevr Antlaşması’nın Özellikleri Maddeler Halinde

Sevr Antlaşması’nın Bazı Maddeleri

  1. İstanbul ve çevresi ile Anadolu’nun bir bölümü Osmanlı Devleti’nde kalacak, azınlık hakları gözetilmez ise İstanbul Türklerin elinden alınacak.
  2. Boğazlar bütün devletlerin gemilerine açık olacak, uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecek, bu komisyonda Türk üye bulunmayacak.
  3. Osmanlı ordusu, jandarma gücü dâhil 50.700 kişi ile sınırlı olacak. Osmanlı kara kuvveti, gönüllü olarak askere yazılanlardan oluşacak.
  4. Azınlıklara genişletilmiş haklar verilecek
  5. Kapitülasyonlardan tüm devletler yararlanacak
  6. Osmanlı Devleti kaynaklarını korumak ve artırmak için bir mali komisyon kurulacak bu komisyon Osmanlı bütçesini kontrol edecek.
  7. Antalya, Konya, İç Batı Anadolu ve On İki Ada İtalya’ya bırakılacak.
  8. Ege Bölgesi, Doğu Trakya ve diğer Ege adaları Yunanistan’a verilecek.
  9. Güneydoğu Anadolu, Suriye ve Lübnan’da Fransızlar manda himaye yönetimi kuracak.
  10. Irak ve Ürdün başta olmak üzere Arap topraklarında İngilizler manda ve himaye yönetimi kuracak.
  11. Suriye, Irak ve Türkiye arasındaki bölgede bir Kürt devleti kurulacak.
  12. Türkiye, Ermenistan’ı özgür ve bağımsız bir devlet olarak tanıyacak, bu devletin sınırlarını ABD Başkanı Wilson çizecek.
  13. Osmanlı Hükümeti geçerli neden olmaksızın hiçbir ulusun bilginlerini kazı yapmaktan yoksun bırakamayacak.

Uyarı: Kanun-i Esasi’ye göre uluslararası bir antlaşmanın yürürlüğe girebilmesi için Meclis-i Mebusan tarafından onaylanması şarttır. Mebusan Meclisi’nin kapalı olması ve antlaşmayı onaylayamaması Sevr Antlaşması’nın hukuken geçersiz olduğunu gösterir.

Osmanlı İmparatorluğu Haritası

Sevr Antlaşması’nın Önemi ve Sonuçları

  • BMM, Sevr’i kabul eden, imzalayan ve onaylayanları vatan haini saymıştır.
  • Sevr kâğıt üzerinde kalmış ve hiçbir zaman uygulanmamış bir antlaşmadır.
  • Sevr’in bu ağır şartları Türk milletinin mücadele azminin artmasını sağlamıştır.
  • Mustafa Kemal; bağımsızlık, ülke bütünlüğü ve egemen devlet anlayışına aykırı olması nedeniyle Sevr Antlaşması’na şiddetle karşı çıkmıştır.

Milli Egemenlik ve Milli Bağımsızlık Arasındaki Fark

  • Milli Egemenlik: Halkın kendi kendisini yönetmesi ve yöneticilerini seçmesidir.
  • Milli Bağımsızlık: Bir milletin ya da devletin başka ülkelerin kontrolü ve işgali altında olmamasıdır.
  • Bir ülkede halk yönetime katılamadığı ve yöneticilerini seçemediği için milli egemenlik yoktur. Ancak devlet başka devlete bağlı olmadığı ve kendi kararlarını uygulayabildiği için milli bağımsızlık vardır.

Aynı Anlamda Kullanılabilecek Bazı Kavramlar

  1. Milli Egemenlik= Milli irade
  2. Ekonomik= Mali= İktisadi
  3. Kapitülasyon = Ayrıcalık= İmtiyaz
  4. Ulusal= Milli
  5. Topyekûn= Toplu olarak= Hep birlikte
  6. Bağımsız= Özgür= Güdümlü olmayan
  7. Diplomasi= Dış politika= Uluslararası politika
  8. Osmanlı Hükümeti= İstanbul Hükümeti

Sevr ve Lozan Antlaşmalarının Karşılaştırılması

Sevr ve Lozan Antlaşmalarının Karşılaştırılması

Sevr ve Lozan anlaşmalarında ele alınan önemli konuları şu başlıklar altında özetleyebiliriz.

1-Sınırlar meselesi

*Sevr anlaşması ile kaybettiğimiz toprakların önemli bir kısmını Lozan anlaşması ile geri aldık. Çözümlenemeyen birkaç maddenin dışında bugünkü sınırlarımız Lozan’da belirlendi

2-Azınlıklar sorunu

*Sevr anlaşmasında Türkiye azınlıklar üzerindeki haklarını tamamen kaybederken , Lozan anlaşmasında hem Türkiye’deki azınlıkların medeni bir biçimde yaşamaları sağlanmış oluyor hem de Türkiye’nin egemenliğini tehdit eden hükümler ortadan kaldırılmış oluyordu.

3-Kapitülasyonlar

*Sevr anlaşmasında Kapitülasyonların genişletilmesi ile Osmanlı Devletinin maliyesi elinden alınmış olunurken,  Lozan Anlaşmasında Kapitülasyonların kaldırılması  ile  Türk devletinin egemenliğinin önündeki belki de en büyük engel kaldırılmış oluyordu

Serv-lozan karşılaştırma

4-Savaş Tazminatı ve Borçlar meselesi

Sevr Anlaşmasıyla Türkiye maliyesinin idaresi İngiliz, Fransız ve İtalyan temsilcilerinden oluşan bir komisyona bırakılıyordu. Devletin gelirlerinin harcamasını da yönetecek olan komisyon, gelirleri önce Türkiye topraklarında kalan İtilaf Devletleri ordularının giderlerini karşılayacaktı  Aynı zamanda Türk topraklarından ayrılarak bağımsızlığını kazanan devletlerin borçlarından da Türk devleti sorumlu tutuluyordu. Ayrıca Sevr anlaşmasında Osmanlı savaş tazminatı ödemeye mahkum ediliyordu
Lozan’da ise Osmanlı Devleti‘nden ayrılan devletlere Osmanlı borçlarından hisse verilirken,Yeni Türk devleti savaş tazminatı ödemeyecekti.Yunanistan ile aramızdaki harp tamiratı sorunu sonraya bırakılmış ve Karaağaç’ın tamirat karşılığında Türkiye’ye verilmesiyle çözülebilmişti.

6- Boğazlar sorunu

Sevr anlaşmasında boğazlar gerek barış gerekse savaş zamanlarında bütün devletlerin gemilerine açık hale getirilerek boğazların denetimi Osmanlıdan alınırken Lozan Antlaşması ile,boğazların denetimi  büyük ölçüde Yeni Türk devletine verilmiştir. Lozan konferansında bu şartlar altında halledilen boğazlar meselesi, daha sonra 20 Temmuz 1936 yılında imzalanan Montrö sözleşmesi ile bugünkü düzenine kavuşturulmuştur.

alıntı :classic
.