Havza Genelgesi ve Maddeleri

Samsun, İngilizlerin kontrolü altındaydı. Rum çeteler etkinlik halindeydi. M. Kemal, Samsun’da rahat çalışamayacağını anlamıştı. Bu nedenle M. Kemal, Anadolu’nun daha içlerine doğru açılmayı uygun bulup, Havza’ya geçti. Havza’da İzmir’in işgalini Anadolu’ya duyurmak ve milli bilincin uyanmasını sağlamak amacıyla bir Havza genelge yayımladı.

Havza Genelgesi ve Maddeleri

Havza Genelgesinde;
 İşgallere karşı protesto mitingleri yapılacak.
 İtilaf Devletleri ve İstanbul Hükümetine işgalleri kınayan telgraflar çekilecek.
 Mitingler sırasında azınlıklara kötü davranılmayacak.
 Milli cemiyetlerin etkinliği sağlanacaktı.
Önemi;
 Milli direniş bilinci ilk defa uyandırıldı. Ulusal bilinç ilk kez ulusal direnişe döndü.
 İç ve dış düşmana karşı birlikte hareket etme yönünde halk uyandırıldı.
 M. Kemal İstanbul’a geri çağrıldı. Ancak emri dinlemeyerek Amasya’ya hareket etti.
NOT: Havza Genelgesi’yle Kurtuluş Savaşı şahsi olmaktan çıkıp, ulusal bir kimlik kazanmıştır.

• Haza genelgesi Atatürk’ün Samsun’a çıkmasından sonra işgallere karşı ilk tepkili duruşudur.
• Atatürk bu Havza Genelgesinde Türk Milleti’nde milli bilinci uyandırmak istemiştir.İşgaller karşısında halkın ortak bir tepki verilmesini hedeflemiştir.
• Atatürk Havza Genelgesi’ni bütün askeri ve sivil makamlara hazırlamıştır. Kendisine Arkeri ve sivil makamlara emir verebilme yetkisi daha önceden padişah tarafından Samsun‘a gönderilmeden verilmişti. Kanunen de böyle bir telgrafı çekme hakkına sahipti.
• Havza Genelgesi ilk ulusal bir genelgedir.
• İşgallere karşı çıkarılan bu Havza Genelgesi sonrası İstanbul Hükümeti Harbiye Nazırı Mustafa Kemal’in geri çağrılmasına neden olmuştur.

• Havza Genelgesi sonrasında itilaf devletleri 60 kadar Türk aydınını sürgün etmiştir.
• 9. ordu 3. ordu olarak değiştirilmiştir.
• Havza genelgesi sonrası geri çağrılan Atatürk çeşitli bahanesi ile geri gitmemiştir. Amasya Genelgesine kadar bir şekilde oyalama yapmıştır.
• Erzurum Kongresi sonucu kendisi askerlik görevinden istifa edecektir.
• Havza Genelgesi sonrasında halkın desteğini almayı başardı.
• Havza Genelgesi sonrasında genelgeyi dikkate alan halk işgal güçlerini protesto eden mitingler düzenlemiştir.