Etiket arşivi: 5.sınıf sosyal bilgiler

Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları 5. Sınıf

Bir Cevap Yazın

         ANODOLU VE MEZOPOTAMYA’DA KURULAN UYGARLIKLAR

Çağ: Önemli bir olayla başlayıp, önemli bir olayla biten zaman dilimlerine çağ denir.

Milat: Başlangıç Hz. İsa’nın doğumu (0) olarak kabul edilir.

Yüzyıl-Asır: Yüzer yıllık zaman dilimlerine asır denir.

Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları 5. sınıf

Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları

  1. Sümerler:

  • Sümerler çivi yazısını bularak tarih çağlarının başlamasını sağlamışlardır.
  • Ziggurat adı verilen tapınaklar yapmışlardır. Bu tapınakları depo, eğitim ve ibadet amacıyla kullanmışlardır.
  • Sümerler uzayı gözlemleyerek ay yılı esaslı takvimi yapmışlardır.
  • Tekerleği icat etmişlerdir. Bu sayede ulaşımı kolaylaştırmışlardır.
  • Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları 5. sınıf

  1. Babiller:

  • En önemli hükümdarı Hammurabi’
  • Hammurabi kanunları dünyanın ilk yazılı kanunları olarak bilinmektedir. Hammurabi kanunları ‘Kısasa kısas’ ilkesine göre hazırlanmıştır.
  • Babil Asma Bahçeleri, Babil Kulesi en önemli sanat eserleridir.
  • Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları 5. sınıf

  1. Asurlar:

  • Kara ticareti yapan Asurlar yazıyı Anadolu’ya taşıyan uygarlıktır.
  • Ninova kütüphanesini kurmuşlardır. Bu kütüphane dünyanın ilk kütüphanesidir.

ÖRNEK: Aşağıdakilerden hangisi Mezopotamya’da kurulan uygarlıklardan biridir?

  1. A) Frigler B) Urartular          C) Sümerler         D) İyonlar

Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları

                                  ANADOLU UYGARLIKLARI

  1. Hititler:

  • Başkenti Hattuşaş (Boğazköy)’dür.
  • Çorum dolayında kurulmuştur.
  • Çok Tanrı’ya taptıkları için ‘Bin Tanrı İli’ olarak bilinir.
  • Hititler yaşadıkları her şeyi ‘Anal ’ adı verilen yıllıklara yazmıştırlar. Bu durum Tanrı’ya hesap vermek için Ahiret inancının olduğunu gösterir.
  • Tarihin ilk yazılı Anlaşması olan ‘Kadeh Anlaşmasını’ Mısırlılar ile imzaladılar.
  • Kraldan sonra en yetkili kişi, ‘Tavananna’  adı verilen kraliçe idi.
  • ‘Pankuş’ adı verilen devlet işlerinin görüşüldüğü meclisleri vardı.
  • Temel geçim kaynakları tarım ve hayvancılık olan Hititler, sulama kanalları açmış, tahıl üretmişlerdir. At ve koyun yetiştirmişlerdir.
  • Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları 5. sınıf

  1. İyonlar:

  • Şehir devletleri halinde yaşamıştırlar. Efes, Milet, Foça, İzmir, Bergama önemli İyon şehir devletleridir.
  • Deniz ticareti önemli geçim kaynakları olmuştur.
  • Birçok bilim insanının yetişmesinde etkili olmuşturlar. Bunlar:
  • Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları 5. sınıf

Tales (Geometri)

Pisagor (Matematik-Geometri)

Bilim insanları

Homeros (Edebiyat)

Hipokrat (Tıp)

Heradot (Tarih)

Diyojen (Felsefe)

  1. Frigler:

  • İç Anadolu Bölgesi’nde, Ankara yakınlarında kurulmuştur.
  • Başkenti Ankara yakınlarındaki Gordion’dur.
  • Bereketi simgeleyen Kibele adı verilen Tanrıçaları vardır.
  • Geçim kaynakları tarım ve hayvancılıktır. Tarım ve hayvancılıktan gelen geliri korumak için oldukça sert kurallar koymuşturlar. Örneğin; öküz öldürene, saban kırana idam cezası vermişlerdir.
  • Maden işlemeciliğinde oldukça gelişmişlerdir. Fibula adı verilen çengelli iğne yapmışlardır.
  • Dokumacılıkta oldukça gelişen Friglerin, Tapates adı verilen kilimleri ve halıları vardır.
  • Tümülüs adı verilen tepe görünümlü mezarları ve kaya mezarları önemlidir.
  • Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları 5. sınıf

  1. Urartular:

  • Doğu Anadolu’da Van Gölü civarında kurulan uygarlığın başkenti Tuşpa’ dır.
  • Urartular maden işlemeciliği, hayvancılık, dokumacılık ile uğraşmışlardır.
  • Mimaride gelişen Urartular; kaleler, surlar, sulama kanallları yapmışlardır. Van Kalesi ve Şamran adı verilen sulama kanalları örnek verilebilir.
  • Urartular oda şeklinde kaya mezarları yapmışlardır. Bu mezarlara ihtiyaç duyabilecekleri bazı eşyalar koymuşlardır. Bu durum Urartuların ölümden sonraki hayata inandıklarını göstermektedir.

  1. Lidyalılar:

  • Ege Bölgesi’nde kurulmuşlardır.
  • Başkenti Sard şehridir.
  • Temel geçim kaynağı ticaret olan Lidyalılar, Kral Yolu’nu etkin bir şekilde kullanmışlardır.
  • Madeni parayı icat eden ve ilk kullanan uygarlık Lidyalılar olmuştur. Böylece takas sistemine son vermişlerdir.
  • Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları 5. sınıf

ÖRNEK: Aşağıda verilen medeniyetlerden hangisinin başkenti Hattuşaş’tır?

  1. A) Lidyalılar
  2. B) İyonlar
  3. C) Urartular
  4. D) Hititler

 

Hazırlayan: Dilek CİVELEK

5.Sınıf Sosyal Bilgiler Halka Hizmet Veren Kurumlar

1 Yanıt

HALKA HİZMET VEREN KURUMLAR

İnsanların hayatlarını devam ettirebilmek için temel ihtiyaçlarını karşılamak zorundadır. Temizlik, sağlık, eğitim, ulaşım vb. temel ihtiyaçlarımızdan bazılarıdır.

Bazı ihtiyaçlarımızı kendimiz karşılayabilirken bazılarını karşılamayız. Bu ihtiyaçlarımızı karşılamak için çevremizden yardım almak zorunda kalırız. Bu durum insanlar için zorunluluktur. İnsanlar yardımlaşma, dayanışma yaparsa mutlu olur.

Resmi Kurumlar

Devlet tarafından halkın eğitim, sağlık, çevre, barınma vb. temel ihtiyaçlarını karşılamak için kurulan kurumlardır.

  • Devlet tarafından kurulmuşlar.
  • Tüm giderleri devlet tarafından karşılanır.
  • Belirli çalışma saatleri vardır.
  • Çalışanlar yaptığı hizmetler karşılığında ücret alırlar.
  • Kuruluş esasları kanunlarla belirlenir.
  • Her kurumun bir logosu vardır.
  • Bağlı olduğu bakanlığın belirlediği görevleri yerine getirir.

MEB – halka hizmet veren kurumlar

Eğitim İhtiyacımızın Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

Eğitim görmek herkesin temel haklarından biridir. Ülkemizde temel eğitim 12 yıldır. İlkokul 4yıl, ortaokul 4yıl, lise 4 yıldır.

Ülkemizde üniversiteler hariç eğitim alanında hizmet veren kurumlar T.C. Milli Eğitim Bakanlığına bağlıdır.

Sağlık İhtiyacımızı Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

Sağlık sorunu yaşayan bireyler ve diğer yaşamsal ihtiyaçları karşılamak için ülkemizde; Aile sağlığı merkezleri, tıp merkezleri, özel ve devlet hastaneleri sağlık ihtiyacımızı karşılayan kurumlara örnektir. Ülkemizde sağlık alanında hizmet veren kurumlar T.C. Sağlık Bakanlığına bağlıdır.

Ulaşım İhtiyacımızın Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

Köyler, şehirler, ülkeler arasında ya da bir yerleşim birimi içinde bir yerden başka bir yere gidiş gelişe ulaşım denir. Günümüzde ulaşım araçları; minibüs, otobüs, uçak, gemi ve tren gibi ulaşım araçları hizmet vermektedir.

Ülkemizde belediye ulaşım hizmeti vermektedir. T.C. Devlet Demiryolları, Karayolları Genel Müdürlüğü, Devlet Denizyolları ve Limaları İşletme Genel Müdürlüğü ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü ulaşım ihtiyacımızı karşılayan kurumlardır. Bu kurumlar T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına bağlıdır. Halka hizmet veren kurumlar

Güvenlik İhtiyacımızın Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

Ülkemizde huzur ve güvenliğin sağlanması devletin görevlerinden biridir. Aynı zamanda ülkemizi iç ve dış tehditlere karşı korumak da devletin görevidir. Bunun için görev yapan kurumlar; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, İl ve İlçe Emniyet müdürlükleri ve polis merkezleri güvenlik ihtiyacımızı karşılayan kurumlardır.

Güvenlik ihtiyacımızı karşılayan kurumlardan Türk Silahlı Kuvvetleri, T.C. Milli Savunma Bakanlığına; Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı ise T.C. İçişleri Bakanlığına bağlıdır. Halka hizmet veren kurumlar

Adalet İhtiyacımızın Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

Devlet,  toplumsal düzeni sağlamak amacıyla yasa adı verilen kurallar koyar. Ülkemizde yaşanan sorun ya da sorunları çözmek için mahkemelere başvurarak çözme yolunu seçmelidir. Mahkemelerde görevli hâkim ve savcılar, kişiler ve kurumlar arasındaki anlaşmazlıkları kanuna uygun çözer. Yargıtay, Danıştay, Adliyeler cezaevleri, Adli Tıp Kurumu ve barolar adalet ihtiyacımızı karşılayan kurumlara örnektir. Bu kurumlar T.C. Adalet Bakanlığına bağlıdır. Halka hizmet veren kurumlar

trt

Haberleşme ve İletişim İhtiyacımızın Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

Teknolojinin gelişmesi haberleşme ve iletişim imkânlarını artırmıştır. Türkiye’de Radyo Televziyon Kurumu (TRT), Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Cep telefonu operatörleri, televziyon kanalları, Genel Ağ’a bağlanma hizmeti veren firmalar ülkemizde haberleşme ve iletişim ihtiyacımızı karşılayan kurumlara örnektir.

Ülkemizde haberleşme ve iletişim alanında hizmet veren kurumlar T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına bağlıdır.

Barınma İhtiyacımızın Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

İnsanlar konut satın alarak veya kiralayarak barınma ihtiyacımızı karşılarız. Ülkemizde Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) sayesinde konut inşa etmekte ve yaşama alanları sağlamaktadır.

Huzurevlerinde bakıma muhtaç yaşlı insanların, Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı merkezlerde çeşitli sorunlarla öz ailelerinden yoksun büyümek zorunda kalan çocukların eğitim, sağlık, barınma ve beslenme ihtiyaçları karşılanır. Halka hizmet veren kurumlar

Sivil Toplum Kuruluşları

Resmi kurumlardan ayrı çalışan insanların ihtiyaçlarını kar amacı olmadan, gönüllülük esasına göre karşılayan dernek ve vakıf gibi kurumlardır.

  • Gönüllü bireyler tarafından kurulmuştur.
  • Belirli çalışma saatleri yoktur.
  • Çalışanlar herhangi bir ücret almaz, karşılık beklemezler.
  • Giderleri gönüllü insanların yaptığı bağışlarla karşılanır.
  • Amaçları topluma hizmet edip toplumun sorunlarına çözüm bulmaktır.
  • Çalışanlar arasında yardımlaşma ve dayanışma, birlik ve beraberlik duygusu vardır.
  • Halka hizmet veren kurumlar

Sivil Toplum Kuruluşlarının Çalışma Alanları

  • İhtiyaç sahiplerine yardım
  • Eğitim faaliyetlerine destek
  • Sağlık hizmetlerine destek
  • Kültür ve sanatın desteklenmesi
  • Doğal çevrenin korunması
  • Kadın haklarının korunması gibi alanlarda faaliyet gösterirler.
  • Halka hizmet veren kurumlar

Ülkemizdeki Sivil Toplum Kuruluşları

Darüşşafaka Cemiyeti (1863)

Darüşşafaka – halka hizmet veren kurumlar

1863 yılında Sultan Abdülaziz tarafından kurulan cemiyet, eğitim alanında hizmet vermektedir. Darüşşafaka Cemiyeti, annesi veya babası hayatta olmayan, maddi olanakları yetersiz, yetenekli öğrencilere karşılıksız eğitim olanağı sağlamak amacıyla kurulmuştur.

Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGEV)

Ülkemizde eğitim alanında faaliyet gösteren yaygın sivil toplum kuruluşlarından birisidir. Eğitim parkları ve öğrenim birimleri kurarak devlet tarafından verilen temel eğitime katkı sağlarlar.

Mehmetçik Vakfı (1982)

Mehmetçik Vakfı – halka hizmet veren kurumlar

Türk Silahlı Kuvvetlerinde yaptığı vatan hizmeti sırasında şehit olan askerlerin bakmakla yükümlü oldukları yakınlarına yardım sağlar. Mehmetçik Vakfı ayrıca gazilere ve ailelerine de yardım sağlamaktadır. Halka hizmet veren kurumlar

LÖSEV (Lösemili Çocuklar Vakfı)

Lösev – halka hizmet veren kurumlar

Sağlık alanında hizmet veren bir sivil toplum kuruluşudur. Lösemi, kan kanseri hastalığıdır. Vakfın temel amacı, lösemili çocukların sağlık ve eğitim başta olmak üzere her türlü ihtiyaçlarının karşılanmasına yardımcı olmaktır.

Yeşilay

Yeşilay – halka hizmet veren kurumlar

Sağlık alanında hizmet veren önemli sivil toplum kuruluşlarından biridir. Sigara, içki ve uyuşturucu gibi bağımlılık yapan maddelerin zararlı etkilerine karşı insanları korumaya ve bilinçlendirmeye çalışır. Ayrıca madde bağımlının tedavisi ne de yardımcı olur. Halka hizmet veren kurumlar

Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA)

Tema – halka hizmet veren kurumlar

 

İnsanlara çevreyle ilgili hizmet veren bir sivil toplum kuruluşudur. Ülkemizin en önemli çevre sorunlarından biri olan erozyonla mücadele etmek için ağaçlandırma kampanyaları düzenler, vatandaşları erozyonla mücadele konusunda bilinçlendirme çalışmaları yapar.  Halka hizmet veren kurumlar

Arama Kurtarma Derneği (AKUT)

Akut – halka hizmet veren kurumlar

Amacı dağ ve doğa koşullarında meydana gelen kaybolma ve kazalarda, doğal afetlerde ve büyük kazalarda mahsur kalanlara ulaşmak ve onlara temel ilk yardım hizmetlerini yapmaktır.

Tohum Otizm Vakfı

Otizm rahatsızlığı olan çocukların özel eğitimi ve topluma kazandırılmasına öncülük etmeyi amaçlamıştır. Otizmde önemli olan, erken tanı alanında çalışmalar yapmaktır. Halka hizmet veren kurumlar

Türk Kızılayı

halka hizmet veren kurumlar

1868 yılında Sultan Abdülaziz döneminde Hilal-i Ahmer Cemiyeti olarak kuruldu. Cumhuriyet döneminde Türkiye Kızılay Cemiyeti olarak adı değiştirildi. Türk Kızılayı savaş, deprem, yangın, salgın hastalık, su baskını vb. gibi felaket sıralarında zarar görenlere ve yoksullara her türlü yardımı sağlayan bir kurumdur. Bağışlarla yaşar.

Kaynak: Mehmet ÇELİK

5.SINIF SOSYAL BİLGİLER 7.ÜNİTE: BİR ÜLKE, BİR BAYRAK

Bir Cevap Yazın

7.ÜNİTE: BİR ÜLKE, BİR BAYRAK

Toplumsal hayatta değişik kurallar vardır. Bu kurallara uymazsak toplumsa çeşitli sorunlar ortaya çıkar. Bu kurallara uyacağımızı biliriz, uymazsak ceza alacağımızı biliriz, uymayan arkadaşlarımızı uyarırız.

Kurallar ikiye ayrılır:

  1. A) YAZILI KURALLAR: Hukuk kurallarıdır. Yaptırım gücü daha fazladır. Yazılı kurallara uymak yasal bir zorunluluktur. Bu kurallar yasa yapma gücü elinde olan yöneticiler tarafından yapılır ve uygulanır.

Örnekler:

 Trafik kuralları (Kırmızı ışıkta geçmemek, emniyet kemerini takmak, hız sınırına uymak vb.)

 Okula gitmek ( Anayasamızın 42. Maddesine göre ilköğretim tüm kız erkek çocuklar için zorunludur.)

 Kapalı alanlarda sigara içmemek (4207 ve 5727 sayılı yasalara göre kapalı mekânlarda sigara içenlere para cezaları verilmektedir.) Okumaya devam et →

5.Sınıf Sosyal Bilgiler Marmara Bölgesi Ekonomik Faaliyetler

4 Yanıt

MARMARA BÖLGESİNİN EKONOMİK FAALİYETLERİ:

Türkiye’deki üç iklim tipinin de görüldüğü Marmara Bölgesi ekonomik faaliyetler bakımından çeşitlilik gösterir.

Tarım ve hayvancılığın yanı sıra ulaşım rahatlığı nedeniyle sanayi ve ticaret de oldukça gelişmiştir.

Coğrafi bölgelerimiz içerisinde yükseltisi en az olan bölgemizdir. Ekili dikili arazi oranı %30’dur. Ormanlık alan oranı %11,5’tir. Yüz ölçümüne göre ekili dikili alanı en fazla olan bölgemizdir. Sebebi engebenin az, düzlüklerin fazla olmasıdır.

Bölge Türkiye’nin ayçiçeği üretiminin yaklaşık %73’ünü gerçekleştirir. Bağcılık da hayli gelişmiştir.

İstanbul ve çevresinde kümes hayvancılığı, Bursa ve çevresinde ipekböcekçiliği yapılmaktadır.

Sanayisi ve ekonomisi çok gelişmiş bir bölgemizdir.Ülkemizin en büyük sanayi bölgesi İstanbul-Adapazarı arasında bulunmaktadır.

Ulaşımın ve ham madde temininin kolay olması ve pazarlama kolaylığı gibi sebeplerle sanayisi çok gelişmiştir.Milli gelirimizin önemli bir kısmı bu bölgemizden karşılanır.

Enerji tüketiminde ilk sıralardadır. Türkiye’ de üretilen enerjinin üçte biri Marmara Bölgesi’nde tüketilir.

Başlıca sanayi ürünleri olarak otomotiv, işlenmiş gıda, dokuma, hazır giyim, çimento, kağıt, petrokimya ürünleri, beyaz eşya ürünlerini sayabiliriz.

Sanayi

Bölgede sanayinin gelişmesinde etkili olan faktörler:

  • Hammadde teminin kolay olması,
  •  İş gücünün fazla olması,
  • Pazarlama kolaylıkları,
  • Ulaşımın kolaylığı,
  • Tüketici nüfusun fazla olması gibi etmenler sanayinin gelişmesinde etkili olmuştur.

EKONOMİ VE İNSAN FAKTÖRÜ   (MESLEKLER)

Ülkemizde ekonomik faaliyetlerin çeşitli olması ve insan ihtiyaçlarının çeşitliliği birbirinden farklı pek çok mesleğin ortaya çıkmasını sağlamıştır.

Verimli toprakları ve uygun iklim koşulları ülkemizde tarımın gelişmesini sağlamıştır.Böylece çiftçilik Anadolu’da ilk gelişen mesleklerden olmuştur.

Kırsal kesimlerde daha çok tarımla ilgili meslek grupları gelişmiştir. Çiftçiler, ziraat teknisyenleri, ziraat mühendisleri , veterinerler, tarım işçileri tarım alanında çalışan başlıca meslek gruplarını oluşturur.

Halı ve kilim dokumacılığı, bakır işlemeciliği, topraktan kap kacak yapımı da ilk meslekleri arasındadır.

Büyük yerleşim merkezlerinde ise daha çok, kalabalık nüfusun ihtiyaçlarını karşılayacak meslek grupları vardır.Öğretmen, polis, avukat, doktor, hemşire, hâkim, savcı, memur, bankacı, eczacı vb. görevleri yürüten kişiler ham madde işleyerek üretim yapmazlar. Bu meslek grupları hizmet üreterek geçimlerini sağlarlar.

Günümüzde hizmet üreten bir çok meslek gruplarını söyleyebiliriz.Bunlardan bazıları şunlardır:Aşçı, garson, taksi şoförü, kuaför, pilot, rehber, postacı,kameraman, bilgisayar mühendisi, kasap, makinist, manav, dalgıç, teknisyen gibi.

    GİRİŞİMCİ: Yetiştirilen ürünleri değerlendirip yeni üretim alanları oluşturan kişilere girişimci adı verilir.

5.Sınıf Sosyal Bilgiler Ürettiklerimiz Ünitesi

Bir Cevap Yazın
İnsanlar, hayatlarını devam ettirebilmek için çeşitli faaliyetlerde bulunurlar. Bu faaliyetlerin başında tarım, sanayi ve maden ürünleri üretimi gelir. Bu işlerin tamamına ekonomik faaliyetler denir.
   Yurdumuzun ekonomik faaliyetlerinden bazıları şunlardır:
1-Tarım
2-Hayvancılık
3-Sanayi
4-Madencilik
5-Ormancılık
6-Turizm
7-Balıkçılık vb.
1-Ege Bölgesi
     Kıyı kesimlerinde verimli ovalar vardır. Akdeniz ikliminin görülmesi ve akarsuların bol oluşu tarım faaliyetlerine imkân tanır. Seracılık faaliyetleri gelişmiştir. Kıyı bölgelerinde zeytin, pamuk, üzüm, incir, pirinç, turunçgiller üretimi yapılır. İç bölgelerde ise tütün, tahıl, haşhaş, şeker pancarı, baklagiller üretilir.
     Kıyı kesimlerinde besi hayvancılığı, iç bölgelerde ise keçi ve koyun yetiştiriciliği yapılır.
Ülkemizin en çok bal üreten bölgemizdir. Son yıllarda kümes hayvancılığı ve kültür balıkçılığı da ekonomiye katkı sağlamaktadır.
   Ülkemizde en çok linyit kömürü çıkarılan bölgemizdir. Linyit kömüründen yararlanılarak termik santrallerde elektrik üretilir.
     Tekstil ve halıcılık ürünleri ihraç edilmektedir. Kütahya porselenleri ünlüdür. Ayrıca sıvı yağ, şeker, seramik, otomotiv, kâğıt, gübre fabrikaları ve petrol arıtma tesisleri bulunmaktadır.
     Kumsalları, milli parkları, tarihi güzellikleri ve denizleri her yıl binlerce turisti ağırlamaktadır.
     Turizmcilik, maden mühendisliği, stilistik, fabrikatörlük, gemi kaptanlığı, aşçılık turist rehberliği, çiftçilik gibi meslek dalları gelişmiştir.
2-İç Anadolu Bölgesi
     Bölgenin ekonomisi tarıma dayanır. Bölgede görülen karasal iklim tarımı olumsuz etkiler. Türkiye’nin tahıl ambarıdır. Ayrıca baklagiller, patates, soğan, şeker pancarı, mercimek, sebze ve meyve de üretilir.
     Bozkır bitki örtüsü küçükbaş hayvancılığının gelişmesini sağlamıştır. Sivas’ın kangal köpekleri, Ankara’nın keçi ve tavşanı ünlüdür. Kayseri’de et, süt ürünleri, deri ve dokuma fabrikaları kurulmuştur.
     Şeker pancarı fabrikaları, Kırıkkale’de TÜPRAŞ petrol rafinerisi, Ankara’da Havacılık ve Uzay Sanayi AŞ. TAI uçak fabrikası, Makine ve Kimya Endüstrisi (MKE), Eskişehir’de çimento fabrikası ve Sivas’ta vagon yapan TÜDEMSAŞ bölgenin
sanayi kuruluşlarından bazılarıdır. Ülkemizin tuz ihtiyacının önemli bir bölümü Tuz Gölü’nden sağlanır.
     Ihlara Vadisi, Anıtkabir, Erciyes Dağı, Sultan Sazlığı, Sivas Gök Medrese bölgenin önemli turistik yerlerinden bazılarıdır.
3-Karadeniz Bölgesi
     Bölgenin dağlık yapısı ve her mevsimin bol yağışlı olması tarım ürünlerinin çeşitliliğini olumsuz etkilemektedir. Çay, fındık, keten, kenevir, pirinç, mısır, kivi üretilir.
     Yurdumuzun balık ihtiyacını büyük oranda Karadeniz Bölgesi karşılar. Bölgede balık yağı ve balık konservesi gibi fabrikalar kurulmuştur.
     Anzer balı ünlüdür. Ayrıca yüksek kesimlerde büyükbaş hayvancılık, iç kesimlerde kıl keçisi ve Bolu’da kümes hayvancılığı yapılır.
     Trabzon ve Samsun Limanları önemli ticaret limanlarıdır.
     Bolu, Aladağlar, Ilgaz Dağı kış spor merkezleridir. Çoruh Nehri’nde rafting, Trabzon’da Sümela Manastırı önemli turizm merkezleridir.
     Zonguldak’ta taşkömürü çıkarılmaktadır. Taşkömürü tozu ile çalışan Çatalağzı Termik Santrali’nde elektrik enerjisi elde edilir. Murgul’dan çıkarılan bakır Samsun Bakır Fabrikası’nda işlenir.
     Karadeniz bölgesi ormanlarıyla ünlüdür. Ayrıca çaycılık, balıkçılık, fındıkçılık, madencilik, ormancılık mesleği ve sanayisi gelişmiştir. Kâğıt, kereste, tomruk ve parke fabrikaları önemlidir.
4-Akdeniz Bölgesi
     İklim özelliği, arazi durumu ve sulama imkânlarından dolayı tarım faaliyetleri gelişmiştir. Kış aylarında seracılık yapılmaktadır. Turunçgiller, yer fıstığı, pamuk, soya fasulyesi, susam, muz, çeltik, zeytin, incir, tütün ve sebze üretimi yapılır.
     Ülkemizin turizm faaliyetlerinin en çok geliştiği yerlerden biridir. Özellikle Antalya tarihi ve doğal güzellikleriyle en çok turist çeken kentlerimizden biridir.
     Bölgedeki gül üretimiyle esans, gül suyu, gül kremi, sabun gibi kozmetik ürünler elde edilir.
5-Güneydoğu Anadolu Bölgesi
     Bölge GAP ile sulanabilir arazilere kavuştu. Yurdumuzun en fazla kırmızı mercimek tarımı yapılan bölgesidir. Ayrıca karpuz, soya fasulyesi, susam, yer fıstığı, nohut, pamuk ve Antep fıstığı üretimi yapılmaktadır.
     Bölgenin önemli yer altı kaynakları fosfat, linyit ve petroldür. Çıkarılan petrol Batman Rafinerisi’nde işlenmektedir.
     Bölgede ağırlıklı olarak küçükbaş hayvancılık yapılmaktadır.
     Gaziantep baklavası önemli bir gelir kaynağıdır.
     Bölgenin sanayi kuruluşları Gaziantep’te yoğunlaşmıştır.
     Hasankeyf, Nemrut Harabeleri, Urfa Balıklı Göl, Harran evleri ve Mardin en fazla turist çeken mekânlardır.
     Çiftçilik, ziraat mühendisliği, tekstil mühendisliği, petrol mühendisliği, turist rehberliği, gümüşçülük önemli meslek dallarından bazılarıdır.
6-Marmara Bölgesi
     Bölgede farklı iklim özelliklerinin görülmesi, ovalık alanların geniş yer kaplaması ve sulama olanaklarının gelişmiş olması tarımın gelişmesinde etkili olmuştur. Türkiye’de en fazla ayçiçeğinin ekildiği bölgedir. Üretilen yağlar hem yurt içinde hem de yurt dışına pazarlanmaktadır. Ayrıca pirinç, şeker pancarı, zeytin, buğday, sebze, patates, şeftali, çilek gibi tarım ürünleri yetiştirilir. Gıda sanayi ve mandıracılık süt ve süt ürünleri dayalı sanayi gelişmiştir.
     İpekli, yünlü ve pamuklu dokuma ayrıca mobilya ve kâğıt sanayi yer almaktadır.
     İstanbul ve İzmir gibi önemli ihracat limanlarıdır. Doğal güzellikleri ve tarihi mekânları önemlidir. Edirne Selimiye Cami, Bursa Uludağ, İstanbul Kız Kulesi, Ayasofya Cami, Boğaz Köprüsü en fazla turist çeken mekânlardandır.
     Turist rehberliği, otel işletmeciliği, tur şirketi işletmeciliği de turizme dayalı gelişen mesleklerdendir. Sanayi kuruluşlarının çeşitliliği ve ticari faaliyetlerin yoğunluğu bakımımdan bölge ilk sırada yer alır. Gölcük’te tersane İzmit’te ilaç ve otomotiv, Adapazarı’nda vagon sanayi gelişmiştir.
7-Doğu Anadolu Bölgesi
     Bölgenin ortalama yükseltisi 2000 metrenin üzerindedir. Yer şekilleri ve iklim tarımı olumsuz etkilemektedir. En önemli ekonomik faaliyet hayvancılıktır. Yeşil çayırlar büyükbaş hayvancılığın gelişmesini sağlamıştır. Hayvancılığa bağlı olarak süt ve et kombinaları kurulmuştur.
     Yaylalarda arıcılık yapılmaktadır.
     Ülke elektriğinin büyük bir bölümü bu bölgede kurulan hidroelektrik santrallerinden sağlanmaktadır.
     Yurdumuzun en zengin krom madenleri Elazığ – Guleman’dan çıkarılmaktadır.
     Ağrı Dağı, Bingöl’ün yüzen adaları, Muş Ovası’nın laleleri, Van Gölü ve Cilo Dağı’nın buzulları, Kars’ın Ani Harabeleri, Bitlis’teki kümbet ve mezar taşları, Akdamar Kilisesi, İshak Paşa sarayı çok sayıda turisti bu bölgeye çekmektedir.
     Van Gölü’nde yapılan balıkçılık bölge insanının gelir kaynaklarındandır.
Girişimciler
Tarımda, ticarette ve sanayide yeni üretim alanları oluşturan kişilere girişimci denir. Girişimciler yeni bir ürün tasarlarken insanların bu ürüne ihtiyaç duyup duymadığını duyuyorlarsa bu ihtiyacın ne kadar olduğunu araştırırlar. Ayrıca girişimci tüketicinin genel tüketim alışkanlıklarını ve üretim yapılacak bölgenin özelliklerini de göz önünde bulundururlar. Gerekli görürse pazarlama için reklam yapar.
     Üretime katkıda bulunmak için yapılması gerekenlerden birisi de işbirliğidir. Bu sayede sermaye, işgücü ve kaynaklar bir araya getirilerek yeni üretim alanları oluşturulur.
     Örnek: * Ev kadını Sumru Hanım, önce evinin bir odasında nakış işi yapmaya başladı.
– Nakışların beğenilmesi üzerine küçük bir atölyeye geçti.
– Bir firma için konfeksiyon atölyesi kurdu.
– Pahalı, son teknolojik bir nakış makinesi alarak yatırıma devam etti.
– Ev tekstilinde markalaşma kararı aldı.
– Türk kültürünün motiflerini ev tekstiline uyarladı.
– Yurt dışına ihracata başladı. Okumaya devam et →

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNİN EKONOMİK FAALİYETLERİ

6 Yanıt

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNİN EKONOMİK FAALİYETLERİ:

Bölgenin ana geçim kaynağı tarımdır. GAP(Güney Doğu Anadolu Projesi)’ın tam anlamıyla uygulamaya girmesiyle tarım ürünlerinde de artış sağlanacaktır.

Kırmızı mercimek, Antep fıstığı, kırmızı biber, ve karpuz bölgedeki önemli tarım ürünleridir.

Sulamanın sınırlı olduğu yerlerde buğday, arpa, kırmızı mercimek, tütün tarımı yapılırken sulamanın yeterli olduğu yerlerde pamuk yetiştirilir.

Tarımı sınırlandıran en önemli sorun, kuraklık ve sulamanın etersizliğidir. Tamamlanmaya çalışılan GAP ile bu olumsuzluğun ortadan kaldırılması hedeflenmektedir.

HAYVANCILIK:

Bölgede platolar ve bozkırlar çok görüldüğü için küçük baş hayvancılık(koyun, keçi) yaygın olarak yapılır. Keçi daha çok yüksek alanlarda yaygındır. Canlı hayvan ticaretinin gelişmiş olduğu bölgede, hayvansal ürünler önemli bir gelir kaynağıdır.

SANAYİ:

Bölgede Gaziantep dışında sanayi çok fazla gelişmemiştir.Başlıca sanayi kolları tarım ürünleri ve petrole dayalı olarak gelişmiştir. Türkiye’de petrolün büyük bir bölümü bu bölgede çıkarılmaktadır.Bu üretim, Türkiye petrol tüketiminin yaklaşık %15’ini karşılar.

Batman’daki Petrol rafinerisi, bölgenin de en önemli sanayi kuruluşudur.

Bölgede sınır ticareti yaygındır.

TURİZM:

Bölge tarihsel geçmişli ve kalıntıları ile turizme hizmet etmektedir. Ancak yeterli tanıtım ve alt yapı olmadığından turizm yeterince gelişmemiştir.

5.Sınıf Sosyal Bilgiler 1.Dönem Test

Bir Cevap Yazın

SORULAR


S1- Ülkemizdeki bazı tarihî eserler, bulundukları

şehirlerle aşağıda eşleştirilmiştir.

Bu eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

A) Selimiye Camisi                             Edirne

B) İshak Paşa Sarayı                           Ağrı

C) Artemis Tapınağı                           İzmir

D) Milet Antik Tiyatrosu                    Muğla


S2- Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama

hakkına sahiptir.

Aşağıdakilerden hangisi bu hakkımızın bize yüklediği sorumluluklardan biridir?

A) Doğal güzellikleri korumak

B) Tehlikelerden kaçınmak

C) Kişisel eşyalarımızı korumak

D) Sosyal etkinliklerde bulunmak

 

S3- Serap, anne ve babasından izin alarak izci kamplarından birine katılıyor. Burada hem doğayı tanıyor hem de hoşça vakit geçiriyor.

Yukarıdaki açıklamada Serap’ın yerine getirdiği belirtilen roller hangisinde birlikte verilmiştir?

A) Çocuk – İzci                                  B) Abla – Çocuk

C) Öğrenci – İzci                     D) Öğrenci – Abla

 

S4- Aşağıdakilerden hangisi sivil toplum kuruluşlarından biridir?

A) Devlet daireleri                  B) Dernekler

C) Dispanserler                       D) Belediyeler

 

S5- Temel amacı; toplumda aileye ve bireye zararlı olan sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımını eğitim yoluyla engellemek olan sivil toplum kuruluşu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Millî Eğitim Vakfı              B) TEMA Vakfı

C) Arama Kurtarma Derneği   D) Yeşilay

 

S6- Atatürk Döneminde, uygar devletlerle olan ticari ilişkileri kolaylaştırmak amacıyla, aşağıdakilerden hangisinde değişiklik yapılmıştır?

A) Kadın haklarında

B) Kılık ve kıyafette

C) Eğitim ve kültürde

D) Takvim, saat ve ölçülerde

Okumaya devam et →

5.Sınıf Sosyal Bilgiler 1. Yazılı

15 Yanıt

………………………………………OKULU  SOSYAL BİLGİLER 5. SINIF 1. DÖNEM 1. YAZILI SORULARI

1)…………………..,ortak bir amacı olan insanların bir araya gelmesiyle oluşan,aralarında işbirliği

Ve görev paylaşımı olan topluluktur.         Verilen cümlede noktalı yere aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?

A)topluluk         B)grup              C) sorumluluk         D)Rol

2)Aslı  5. Sınıf öğrencisidir.Okulun voleybol takımında oynamaktadır.Hafta sonları kardeşi Ali ve teyzesinin kızı Sema ile keman kursuna gitmektedir.Bu paragrafta Aslı’nın hangi rolünden söz edilmemiştir?

A)     Torun       B)öğrenci        C)abla        D)kuzen

3)     Sağlık sorunları nedeniyle zaman zaman başvurduğumuz kurumdur.  Doğuştan itibaren üyesi olduğumuz kurumdur.

Yukarıda sözü edilen kurumlar aşağıdakilerden hangisidir?

A)     Okul                    Aile

B)Hastane                Aile

C)Sınıf                       Market

D)Hastane               Okul

4)      Alışveriş merkezine gezen insanlar    (1)                        Aynı takımda oynayan sporcular (2)

Çocuk korosunun üyeleri                  (3)                    Durakta otobüs bekleyen yolcular (4)

Yukarıdakilerden hangileri bir grup oluşturmaktadır?

A)     1 ve 2              B) 3 ve 4         C) 2ve 3      D) 1 ve 4

5)     I.   Eğitim hakkı        II.  Sağlık hakkı        III.  Çalışma hakkı      IV.  Yaşama hakkı

Yukarıda verilenlerden hangisi çocuk hakları arasında sayılamaz?

A)      I               B) II              C)  III          D) IV

6)    Kişinin kendi davranışlarının sonuçlarını üstlenmesine    …………………………. Denir?

A) rol           B) hak              C) statü         D) sorumluluk

7) Aşağıdakilerden hangisi okul içinde katılabileceğimiz gruplardan biri değildir?

  A) Kızılay kulübü     B) okul  basketbol takımı       C) meslek grupları     D) okul korosu

8)  Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

A) sınıf başkanlığı—rol         B) hastane—kurum        C) okul—kurum      D) aile—rol

9)   Aşağıdakilerden hangisi bireyin kendine karşı olan sorumluluğudur?

A) Çevreyi korumak        B) ders çalışmak       C) dengeli beslenmek   D) arkadaşına yardım etmek

10)   Aşağıdakilerden hangisi çocuklara tanınan haklardan değildir?

A) çalışma hakkı       B) yaşama hakkı        C) eğitim hakkı       D) sağlık hakkı

 

11)   Çocuk hakları sözleşmesine göre her insan kaç yaşına kadar çocuk sayılır?

A) 21        B) 19          C) 18             D) 20

12)   Evde anne, okulda öğretmen olan bir bireyin durumu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Roller ve sorumluluklar iç içedir.                          B)Birey olarak farklı roller üstlenebilir.

C)Roller en iyi şekilde yerine getirilmelidir.            D)Aldığımız roller ömür boyu sürer.

13)   Takım çalışmaları, bireylerin tek başlarına yapamayacakları işleri daha kısa sürede  etkin bir biçimde yapmaları için uygulanır.

Buna göre,aşağıdakilerden hangisi takım çalışmalarının temelini oluşturur?

A)     Bireysellik           B) rekabet           C)çıkarcılık          D)iş birliği

14)    Ayşe annesini ve babasını bir trafik kazasında kaybetti.Akrabaları onu …………………………………… yerleştirdiler.       Bu cümleyi aşağıdakilerden hangisi ile tamamlayabiliriz?

A)Çocuk Esirgeme Kurumuna    B) Türk Hava Kurumuna       C)Kızılaya      D) Huzurevine

15)    Ayşe 11 yaşında işitme engelli bir çocuk.Ailesinin maddi durumu iyi olmadığı için onu okutamıyor.Günlerini genelde evde geçiriyor.             Verilen örnekte Ayşe hangi haklarını kullanamamaktadır?

  A) Beslenme ve barınma hakkı                           B) Yaşama ve sağlık hakkı

C)Oyun ve eğitim hakkı                                         D)çalışma ve oyun hakkı

16)   Aşağıdaki seçenekte bazı roller verilmiştir. Hangisi aynı kişinin rolleri olamaz?

    A) kuzen—öğrenci          B) kardeş—evlat        C)baba—abla      D)anne—torun

17)   Aşağıdaki haklarımızdan hangisi olmazsa diğer haklarımızı kullanamayız?

     A) seyahat hakkı       B) eğitim hakkı         C)yaşama hakkı      D)yerleşme hakkı

18)  Toplumda en küçük sosyal kurum aşağıdakilerden hangisidir?

A) cemiyet        B) okul       C) birey          D) aile

19)  ‘’Yeşili korumak topluma ve çevreye karşı  …………………..’’ tümcesi aşağıdakilerden hangisi ile tamamlanmalıdır?

A)sorumluluktur      B)davranıştır         C)haklarımızdandır         D)isteğimizdir

20)     Yaşamımız boyunca çeşitli gruplar içinde yer alırız. Bu gruplardan bazılarında zorunlu olarak bulunurken bazı grupları kendimiz seçeriz.

         Aşağıdaki gruplardan hangisini kendimiz seçebiliriz?

A)sınıf        B)oyun        C)akraba       D)Aile                        NOT: her soru 5 puandır