Sosyal bilgiler 4.sınıf İhtiyaç ve İsteklerimiz özet

İHTİYAÇ VE İSTEKLERİMİZ

İnsan yaşamı için olan ve almadığında sıkıntı çekilen her şeye ihtiyaç duyuyoruz. İhtiyaçları iki kısımda inceliyoruz. Hayatımızı devam ettirmemiz için yemeğe, giyinmeye ve barınmaya ihtiyacımız vardır. Bunlara zorunlu yâda temel ihtiyaçlar denir. Sağlık ve eğitime de önem verilmesi gereken ihtiyaçlarımızdandır.

Günümüz koşullarında yaşamın bir parçası haline gelen ve yaşamı kolaylaştıran;

• Buzdolabı
• Çamaşır makinesi
• Fırın
• Ütü vb. araçlar da temel ihtiyaçlarımızdan sayılabilir.

İSTEKLERİMİZ

Olmadığı zaman yaşamsal faaliyetlerimiz doğrudan etkileyemeyen ihtiyaçlarımız ise, isteklerimizi oluşturmaktır.

Bunlar;

• Oyuncaklar

• Pahalı giysiler

• Çikolata, bisküvi, gazoz

• Tablo

• Tiyatro ve sinemadır.

• Sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürdürmek için temel ihtiyaçlarımızı karşılamanın yanında sağlığımıza da dikkat etmeliyiz. Vücudumuzun ihtiyacı olan sebze ve meyve, süt, yumurta, et gibi besinlerin düzenli alınması gerekir.

• Öncelikle zorunlu olan ihtiyaçlarımızı, daha sonra da isteklerimizi karşılamalıyız. Farklı isteklerimiz aile bütçesini zorlayıp zarar verebilir.

• Aile bütçesine göre ihtiyaç ve isteklerimizi ayarlarsak sıkıntı çekmeyiz.

AİLE BÜTÇEMİZ

Aile Bütçesi: Ailenin, bireylerin ihtiyaçlarına göre ayarladıkları gelir ve giderlerini gösteren listeye denir.

Her ailenin;

• Kira
• Beslenme
• Isınma
• Aydınlatma
• Giyim

Ulaşım gibi ihtiyaçlarını karşılamak için gelirini düzenlemek durumundadır.

Ailelerin ihtiyaçlarını karşılamak, için ayırdıkları para, gelirinden az olmalıdır. Hatta her ay bir miktar birikim yapmalıdır.

Ailenizin bütçesinin gelirini ve giderlerini bir kavram haritası üzerinde gösteriniz.

Ailenizin giderleri gelirlerinden fazla olsa ne gibi sorunlar oluşabilir? Tartışınız ve kısaca yazınız.

—————————————————————————————————————————————–

• Aile bütçesi hazırlanırken temel gereksinimlere öncelik verilir.
• Savurganlık, aile bütçesine ve milli ekonomiye zarar verir.

ALIŞ VERİŞ YAPIYORUM

Kalite, bir malın diğer örneklerine göre iyi ya da kötü olma özelliğidir. Alış verişlerimizde kaliteli mal almaya özen göstermeliyiz. Ülkemizde üretilen malların kalitesini denetlemek amacıyla TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ ( TSE ) kurulmuştur.

Aldığımız mallarda TSE damgası olup olmadığına dikkat etmeliyiz. TSE damgası olmayan malları almamalıyız.

• TSE damgası, malın kontrolünün yapıldığını gösterir.
• Elektronik eşya alırken TSE ve Garanti belgesine bakmalıyız.
• Garanti belgesi, ürünün üretici firma tarafından bozulmalara karşı tüketicilere vermiş olduğu bir güvencedir.
• Alış verişlerimizde son olarak para ödedikten sonra mutlaka fiş ve fatura almalıyız.

TÜKETİCİ HAKLARI

• Devlet 4077 sayılı kanun ile tüketicilerin haklarını koruma altına almıştır.
• Alış veriş yaparken aldığımız ürünlerin arızalı olup olmadığına dikkat etmeliyiz. Üretim ve son kullanma tarihine bakmalıyız. Süresi geçmiş ürünleri almamalıyız.
• Farkına varmadan aldığımız ürünleri yedi gün içinde firmaya götürüp iade etme veya değiştirme hakkına sahibiz. Satış sorumluları aldığımız ürünü kabul etmedikleri takdirde yetkili firmayı veya mağazayı Tüketici Koruma Derneği’ne ( Tükoder’e ) şikâyet ederiz. Bu durumda firmanın 20 gün içerisinde ürünün parasını ödemesi gerekir. Şayet bu durumda da firma hala ödemeyi kabul etmez ise firmayı mahkemeye verme hakkına sahibiz.

BUĞDAYIN YOLCULUĞU

Beslenme, insanların zorunlu ihtiyaçlarından biridir. Besinlerinde bir yaşam süreçleri vardır. Örneğin temel besin ürünlerinden ekmek soframıza gelinceye kadar şu aşamalardan geçer.

• Önce tarlaya sürülür.
• Tohum ekilir ve gübrelenir
• Tohumlar yeşerir.
• Başaklara sararıp olgunlaşınca artık hasat zamanı gelmiş demektir.
• Sonra tarlaya biçer- döver girer.
• Buğdayları saplarından ayırır.
• Değirmenlere veya fabrikalara gönderilir.
• Un haline getirilir.
• Bu unları fırınlar satın alır.
• Hamur yapılır, pişirilir ekmek olur.

Bu yolculukta ne kadar insan çalıştı, kaç makine ne kadar yakıt veya elektrik harcadı. Bunları düşününce Ekmeğin soframıza hiç de kolay gelmediğini söyleyebiliriz. Ekmeği tüketirken bütün bunları düşünmemiz gerekir.

MESLEKLERİ TANIYALIM

İnsanların geçimlerini sağlamak için sürekli yaptıkları işe meslek denir. Günümüzde toplumsal ihtiyaçların karşılanabilmesi için çeşitli meslekler ortaya çıkmıştır.

Örneğin:

• Öğretmenlik
• Avukatlık
• Doktorluk
• Mühendislik
• Terzi
• İtfaiyecilik
• Polis
• Kasap
• Bakkal
• Subay
• Eczacılık gibi pek çok meslekler vardır.

Mesleğimizi seçerken dikkatli olmalıyız. Kendimize en uygun mesleği seçmeliyiz.Örneğin; bildiklerini başkasına aktaran, bunun için gerekli sabrı ve özveriyi gösteren insanların öğretmenlik mesleğini seçmeleri doğru olur.

El becerisi olmayanların terzicilik mesleğini seçmemeleri gerekir.

O halde mesleklerin hayatımızda çok önemli yeri vardır. Her meslek önemlidir. Her meslek grubunun diğer meslek grubuna ihtiyacı vardır.