SİVAS KONGRESİ (4-11 EYLÜL 1919)
Erzurum’da çalışmalarını tamamlayan Mustafa Kemal ve
arkadaşları Sivas’a doğru yola çıktı.
Sivas’ta bir kongre toplanacağı kararı daha önce Amasya
Genelgesinde alınmıştı. Çünkü güvenli bir yerdeydi, işgal altında değildi.
İtilaf Devletleri ve İstanbul hükümeti kongrenin
toplanması için çeşitli girişimlerde bulundular. Mustafa Kemal’in “İttihatçı” olduğu yalanını uydurdular. Elazığ Valisi Ali Galip’e Mustafa Kemal’i tutuklaması için emir verdiler. İtilaf devletleri Sivas’ı işgal edeceklerini söylediler. Tüm bu önlemelere rağmen kongre 4 Eylül’de Sivas’ta toplandı. Kongre başkanlığına Mustafa Kemal seçildi.
KARARLARI:
Sivas Kongresinin iki temel gündemi vardı. Birincisi
Erzurum Kongresi kararlarını yeni şartlara uyarlayarak aynen kabul etmek. İkincisi 25 delegenin imzalayarak sundukları manda ve himayenin kabul edilmesi durumunu görüşmekti. Yapılan uzun tartışmalardan sonra manda ve himaye kesin olarak reddedildi.
Milli cemiyetlerin “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk
Cemiyeti” adı altında birleştirildi.
Erzurum Kongresi kararları küçük değişikliklerle aynen
kabul edildi.
Temsil Heyeti üyesi sayısı 9’dan 15’e çıkarıldı.
ÖNEMİ:
Toplanış ve aldığı kararla bakımından ULUSAL bir
kongredir.
Manda ve himaye kesin olarak reddedilmiştir. Tek
koşul TAM BAĞIMSIZLIK’TIR.
Milli cemiyetler “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i
Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştirildi. Böylece Milli Mücadelenin tek merkezden yönetilmesi ve ülke bütünlüğünü koruma çabaları Mustafa Kemal’in iyi bir yönetici ve devlet adamı olduğunu gösterir.
İrade-i Milliye adı altında bir gazete çıkarılmasına
karar verildi. Bu gazete, Sivas Kongresi kararlarını duyurmak amacıyla, bu kongre sırasında, 14 Eylül 1919’da Sivas’ta çıkmaya başlamıştır. İki hafta bir yayınlanıyordu. Atatürk’ün de başyazılarının yer aldığı gazetenin amacı milli mücadelenin halka ve tüm dünyaya duyurulması sağlamaktı. 1922 yılı Mart ayında kapanmıştır.
Ali Fuat Paşa Batı Cephesi komutanlığına atandı. Bu
da Temsil Heyetinin hükümet gibi hareket ettiğini yürütme yetkisini kullandığını gösterir.