TIMAR SİSTEMİ VE TIMARLI SİPAHİLER
Tımar Sistemi: Devlet, kendisine hizmet etmiş kişilere arazilerini dirlik olarak verip, karşılığında bu kişilerin, arazilerden toplanan vergilerin bir kısmı ile atlı asker yetiştirip, devlet memurlarının maaşlarını karşılayıp, kalan vergiyi de devlet hazinesine göndermelerini istedikleri sisteme denir.
* Tımar sistemi uygulamasına ilk kez Orhan Bey Dönemi’nde başlandı.
* Tımar sistemi içerisindeki dirlikler(arazi) gelir durumuna göre Has, Zeamet ve Tımar olarak üçe ayrılır.
Has: Yıllık geliri, 100.000 akçe ve daha fazla olan dirliklerdir. Padişah ve Osmanlı hanedanına mensup kişilere, vezirlere, beylerbeylerine ve sancakbeylerine verilir. Her 5000 akçe için bir cebelü beslerler.
Zeamet: Yıllık geliri, 20.000 akçeden 100.000 akçeye kadar olan dirliklerdir. Eyalet merkezlerinde bulunan üst düzey yöneticilere verilir. Her 5000 akçe için bir cebelü beslerler.
Tımar: Yıllık geliri, 1.000 akçeden 20.000 akçeye kadar olan dirliklerdir. Her 3000 akçe için bir cebelü beslerler.
Tımar Sisteminin Faydaları
* Osmanlı Devleti, asker ihtiyacını devlet hazinesinden para ayırmadan karşıladı.
* Tarım arazilerinin sürekli işlenmesi sağlanarak üretime süreklilik kazandırıldı.
* Bu arazilerden elde edilen gelirlerle memur maaşları karşılandı.
* Vergilerin düzenli toplanmasıyla devlet ekonomik yönden güçlendi.
* Her an savaşa hazır askerler (tımarlı sipahiler) yetiştirildi.
* Tımar sahipleri bulundukları yerlerde güvenliği sağlayarak devlet otoritesini güçlendirdi.
* Konargöçer Türk’lerin büyük ölçüde yerleşik hayata geçmesi sağlandı.
Tımarlı Sipahiler (Cebelü)
* Osmanlı ordusunun en kalabalık atlı birliğidir.
* Türk ve Müslümanlardan oluşur.
* Devletten maaş ve savaşlardan ganimet almazlar.
* Reayadan vergi toplarlar.
YENİÇERİ(KAPIKULU) OCAĞI
* Yeniçeri Ocağı I. Murat Dönemi’nde, Kazasker Çandarlı Halil Paşa’nın tavsiyesi ile kuruldu.
1.Kapıkulu Piyadeleri
- a) Acemi Ocağı: Yeniçeri Ocağı’na asker yetiştirmek amacıyla Gelibolu’da kuruldu. Acemi Ocağı’na asker alımı iki şekilde olurdu.
- Pencik Sistemi (1/5): Savaş esiri çocukların 1/5’i asker olması için alınırdı.
- Devşirme Sistemi: Hristiyan tebaadan, gönüllü olarak devşirilmek istenenlerin çocukları alınırdı.
– Padişahın hizmetinde bulunacak daimi ve profesyonel bir ordu kuruldu.
– Üç ayda bir “ulufe” denilen maaş alırlar ve askerlikten başka bir işte çalışmazlardı.
– Yeniçeri Ocağının en büyük komutanı “Yeniçeri ağasıdır.”
2.Kapıkulu Süvarileri
– Merkez ordusunun en itibarlı atlı birlikleridir.
Altı Bölük
* Sipahi: Padişahın sağında bulunup onu korurlar.
* Silahtar: Padişahın silahları ve tüm silahlardan sorumlular.
* Sağ ulufeciler: Osmanlı sancağını korurlar.
* Sol ulufeciler: Osmanlı sancağını korurlar.
* Sağ garipler: Osmanlı hazinesini ordu ağırlıklarını korurlar.
* Sol garipler: Osmanlı hazinesini ordu ağırlıklarını korurlar.