XVIII. (18.) YÜZYIL ISLAHATLARI
Bu dönemde Osmanlılar Avrupa’dan geri kaldıklarını
kabullenmişler ve bu geriliğin nedenleri ile ilgili çareler
düşünmüşlerdir. Fakat bulunan çareler ve alınan önlemler dar
bir çevreyle sınırlı kalmış, yüzeysel olmaktan öteye
gidememiştir. Avrupalılaşarak onların bilimini almaya çalışan
bazı kişiler, tutucular ve çıkarları uymayan bazı kişiler
tarafından feci şekilde öldürülmüş, dönem kanlı
ayaklanmalara sahne olmuştur.
Lale Devri Islahatları
1718 Pasarofça Antlaşması’ndan
1730 Patrona Halil
İsyanı’na kadar süren, zevk ve
eğlencenin hakim olduğu,
lalelerin simge haline geldiği
döneme lale devri denmiştir.
Dönemin padişahı III.Ahmet’tir.
Bu dönemde:
v İbrahim Müteferrika ve Sait
Efendi tarafından ilk matbaa
açıldı.
v Yalova’da kağıt fabrikası
açıldı.
v Büyük şehirlerde kütüphaneler
açıldı.
v İstanbul’da kumaş fabrikası ve
çini imalathanesi açıldı.
v Yeniçerilerden itfaiye örgütü
oluşturuldu.
v Avrupa’nın büyük kentlerine geçici büyükelçilikler açıldı.
v İlk defa çiçek aşısı uygulandı.
v Yerli malı kullanımına önem verildi.
I. Mahmut Islahatları ( 1730 – 1754)
Ø Bu dönemde askeri alanda ilk defa yenilik yapıldı.
Ø Topçu ve humbaracı ocakları düzenlendi.
Ø Orduda, takım, tabur, bölük ve alay kavramları getirildi.
Ø Subay yetiştirmek için kara mühendishanesi açıldı.
Ø Halk kütüphaneleri açtı.
Ø Zeamet ve tımar sistemini yeniden düzenlemek için
kanunlar çıkarttı.
III.Mustafa Islahatları ( 1757 – 1774)
ü Ekonomik alanda tedbirler alındı.
ü Topçu ocağı yeniden düzenlendi.
ü Deniz subayı yetiştirmek için deniz mühendishanesi açıldı.
ü Gemi yapımına önem verdi.
ü Avrupa’daki tıp ve astronomi alanındaki bazı kitapları
Türkçeye çevirttirdi.
I. Abdülhamit Islahatları ( 1774 – 1789)
v Sürat topçuları adında yeni bir ocak kurdu.
v Yeniçeri sayımı yapıldı.
v Ulufe ticareti önlendi.
v İstihkam okulu açıldı.
Alıntı derya özkan