MONDROS MÜTAREKE ANTLAŞMASI
…………………. …… : Mondros ateşkes antlaşmasının önemi ve sonuçları
1. 191dört’te başlayan I. Dünya Savaşı insanlığı yormuş ve bıktırmıştır. Bu nedenle taraflarda sulh talebi meydana gelmiştir. Mondros ateşkes antlaşmasının önemi ve sonuçları
2. Birinci Hayat Savaşı’nda Rusya’nın savaştan çekilmesi İttifak Devletleri‘ne üstünlük sağlamıştır. Fakat Rusya’nın mahaline AMERIKA BIRLEŞIK DEVLETLERI’nin İtilaf bloğuna katılması balansları tekrar değiştirmiştir.
3. Savaş sonlarında Avusturya Macaristan İmparatorluğu bölünmüştür. Çekler, Macarlar bağımsızlıklarını duyuru etmişlerdir.
4. Bulgaristan Yunanistan’ın savaşa katılmasıyla çözülmüş ve Eylül 1918’de mütareke imzalamıştır. Böylece:
belediye Almanya Osmanlı irtibatı kesilmiştir.
belediye Osmanlı Devleti’nin-sınırları ve başkentimiz İstanbul’a dış tehdit artmıştır.
5. Almanya ve Avusturya Macaristan İmparatorluğu-1918’de mütareke müzakerelerine başlamışlardır.
6. Irak Cephesini ele geçiren İngilizler Osmanlı Devleti’ni Suriye Filistin Cephesi‘nde de Toros Dağları’na çekilmeye zorlamıştır.
Bütün bu gelişmeler Osmanlı Devleti’ni negatif etkilemiştir. Bu vaziyette I. Hayat Savaşı sonlarında Osmanlı Devleti’nin önündeki seçenekler neler olabilir? Yukarıdaki 6 maddeye uyumlu bir hemen yan başlık koyar mısınız?
Ateşkes Antlaşması: 30-1918’de Osmanlı Devleti Limni Adası’nda Mondros Limanı’nda Mondros Mütareke Antlaşması’nı imzalamıştır. Böylelikle savaştan çekilmiştir. Antlaşmayı Osmanlı Devleti yerine Bahriye Nazırı Rauf Beyefendi, İtilaf Devletleri yerine Amiral Caltorphe imzalamıştır. Bunun Için göre:
1 belediye Çanakkale ve İstanbul Boğazlarının açılması, Karadeniz’e serbestçe geçişin temini ve Çanakkale ve Karadeniz istihkâmlarının İtilaf Devletleri aracılığıyla işgali sağlanacaktır.
2 belediye Osmanlı sularındaki tüm torpil tarlalarıyla torpido ve kovan mevzilerinin yerleri gösterilecek ve bunları taramak ve kaldırmak amaçlı dayanak edilecektir.
3 belediye İtilaf Devletlerinin tüm esirleri ile Ermeni esirleri kayıtsız koşulsuz İstanbul’da teslim olunacaktır.
4 belediye Hudutların korunması ve iç asayişin temini dışarısında, Osmanlı silahlı gücü şipşak terhis edilecektir.
5 belediye Osmanlı harp gemileri teslim olup, gösterilecek Osmanlı limanlarında gözaltında bulundurulacaktır.
6 belediye 7. Madde: İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit edecek bir vaziyetin meydana çıkması şeklinde rastgele bir stratejik yeri işgal etme hakkı olan olacaktır.
7 belediye İtilaf Devletleri, Osmanlı tersane ve limanlarındaki vasıtalardan istifade sağlayacaktır.
8 belediye Toros Tünelleri, İtilaf Devletleri aracılığıyla işgal olunacaktır.
9 belediye Devlet haberleşmesi dışarısında, telsiz, telgraf ve kabloların kontrolü, İtilaf Devletlerine geçecektir.
10 belediye İtilaf Devletleri kömür, motorin ve yağ maddelerini Türkiye’den temin edeceklerdir. Bu maddelerden hiç biri ihraç olunmayacaktır.
11 belediye Tüm demiryolları, İtilaf Devletleri’nin zabıtası aracılığıyla muayene altına alınacaktır.
12 belediye Osmanlı harp esirleri, İtilaf Devletleri’nin nezdinde kalacaktır.
13 belediye Osmanlı Hükümeti, merkezi devletlerle tüm ilişkilerini kesecektir.
14 belediye Yirmi Dördüncü Madde: Altı valilik ismi verilen yerlerde bir kargaşalık olursa, vilayetlerin rastgele bir bölümünün işgali hakkını İtilaf Devletleri haiz bulunacaktır. ( Erzurum, Van, Bitlis, Diyarbakır, Sivas, Harput ) ( Vilâyât belediye ı Sitte ) ( Vilâyât belediye ı Şarki )
Soru:Mondros Mütareke Antlaşması’nın maddelerini değerlendirerek – numaralarını aşağıdaki tabloya yerleştiriniz.
belediye 108Askerlikle İlgili Kararlar Yönetimle İlgili Kararlar Ulaşımla İlgili Kararlar İletişimle İlgili Kararlar
Aşağıdaki suallere yanıt veriniz:
1. Antlaşmanın bir. maddesi Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü ne türlü etkilemiştir?
2. Osmanlı silahlı gücünün dağıtılması, tabanca ve cephanesinin teslimi, erişim ve kontakt araçlarının İtilaf Devletleri’nin denetime girmesinde amaç ne olabilir?
3. 7. maddenin maksadı ne olabilir?
4. Yirmi dördüncü maddenin maksadı ne olabilir?
5. Mondros Mütareke Antlaşması’nın hükümleri Osmanlı Devleti’nin egemenliğini ne türlü etkilemiştir?
Mondros’tan Ardından Anadolu’nun İşgal Edilmesi:
İngilizler: Musul, Urfa, Antep, Maraş, Samsun, Merzifon, Batum
Fransa: Suriye’nin kuzeyi, Hatay, Adana, Mersin, Dörtyol ve çevresi
İtalya: Antalya, Fethiye, Marmaris, Kuşadası, Bodrum ve Konya
Ermenistan: Kars, Sarıkamış
İtilaf donanması: Boğaz İstihkâmları
13 – 1918:Osmanlı Devleti‘nin başkenti İstanbul İtilaf devletleri aracılığıyla fiilen işgal edilmiştir.
Aşağıdaki harita üstünde tarama yolunu faydalanarak Mondros Mütareke Antlaşması‘ndan sonraki işgalleri anlatır mısınız?