Mondros Ateşkes Antlaşması Maddeleri ve Yorumlanması

Mondros Ateşkes Antlaşması’nın Yorumları

1. İstanbul ile Anadolu arasındaki bağlantı kesildi.
2. Osmanlı Devleti’nin savunma gücü ortadan kaldırılmıştır.
3. Anlaşmanın en ağır maddesidir. Bu madde Osmanlı Devleti’nin tamamen işgaline elverişli bir ortam hazırlamıştır.

4-5-6. İtilaf Devletleri yapacakları işgaller sırasında ulaşım ve haberleşme hatlarını kontrol ederek Türk halkının organize olarak işgallere karşı koymasını engellemek istemişlerdir.

7. Doğu Anadolu’nun Ermenilere verilmesine zemin hazırlamışlardır.

M.Kemal Paşa, ülkeyi işgale açık hale getiren 3. maddeye itiraz etmiştir.

İşgallerin Başlaması: İtilaf Devletleri, aralarında yaptıkları gizli anlaşmalara göre Anadolu’yu işgal etmeye başladılar. İlk işgal ateşkesten üç gün sonra İngilizlerin Musul’u almasıyla başladı.

Osmanlı’nın Neden Mondros’u İmzaladı?

Osmanlı zaten savaşın başından beri güçsüz konumdaydı. Savaşta da büyük kayıplar verdi. Müttefikleri de iyice güçsüzleşti. Sürekli cephelerde yenilgi alıyordu. Bulgaristan’ın da teslim olmasıyla Osmanlı’nın Almanya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ile olan bağlantısı kesildi. Almanya’dan yardım da kesildi. Osmanlı bu yüzden çok ağır şartlar içeren Mondros’u imzalamak zorunda kaldı.

–Mondros’un Osmanlı ülkesini işgal etmeye zemin hazırlayan maddeleri nelerdir?
1- sınırların korunması ve iç güvenliğin sağlanması için taraflarca kararlaştırılacak gerekli sayıda askerî kuvvetten fazlası hemen terhis olunacak ve bunların silâh, cephane ve teçhizatı itilâf kuvvetlerine teslim edilecek.
2- itilâf devletleri güvenliklerini tehlikede gördükleri herhangi bir stratejik bölgeyi asker çıkarmak suretiyle işgal edebilecek. (7.madde)

—Mondros’un Doğu Anadolu’da bir ermeni devleti kurmayı amaçlayan maddeleri nelerdir?
Vilayet-i site’de (Erzurum, Sivas, Diyarbakır, Elazığ, Van, Bitlis)herhangi bir karışıklık çıkacak olursa, itilâf devletleri bu bölgede önemli gördükleri yerleri işgal edebilecek. (24.madde)

–Mondros Ateşkesi’nin önemi nedir?
1-Bu antlaşma ile Osmanlı devleti, kâğıt üzerinde siyasi varlığını hukuken sürdürebilmesine rağmen, fiilen sona ermiştir.
2-İtilaf devletleri, orduların terhisi ve silahların teslim edilmesi maddeleriyle, yapılacak işgaller sırasında herhangi bir silahlı direniş olmasını önlemeyi amaçlamışlardır.
3- 7 enci madde, antlaşmanın en önemli maddesidir. Buna göre, itilaf devletleri istedikleri her yeri işgal edebileceklerdi. Bu madde ile yapacakları işgallere hukuki bir dayanak sağlamışlardır.
4- 24 nü madde olarak yer alan madde ile Doğu Anadolu’da kurulması düşünülen ermeni devleti için zemin hazırlanmıştır. Bu iller asıl metinde “ermeni vilayetleri” olarak isimlendirilmiştir.

—İngiltere’nin Mondros Ateşkes’ine göre işgal ettiği yerler nerelerdir?
Musul, İskenderun, Urfa, Antep, Maraş, Kars ve Batumsu tamamen işgal etmiştir. İngiltere, işgal etmiş olduğu Urfa, Antep ve Maraş’ı daha sonra Fransızlara bırakmıştır.
Ayrıca İngiltere; Afyon, Eskişehir, İzmit, Samsun ve Merzifon. Musul, ilk işgal edilen bölgedir