İlk TBMM'nin aldığı ilk kararlar

İLK TBMM’NİN ÇALIŞMA ESASLARI
(Mustafa Kemal Paşa’nın önergesi)
• TBMM’nin üstünde hiçbir güç yoktur.
Yorum:
• Ülke yönetiminde tek egemen gücün millet olduğu belirtilmiştir.Böylece ulus egemenliğine dayalı bir yönetim anlayışı benimsenmiştir.
• Saltanat makamının ve İstanbul Hükümeti’nin TBMM’yi yönlendiremeyeceği belirtilmiştir.

• Padişah ve halife içinde bulunduğu zor durumdan kurtulduğu zaman meclisin belirleyeceği kanuni esaslara göre uygun durumunu alacaktır.
Yorum:
• Milli birlik ve beraberliğin korunması saltanat yanlılarının küstürülmemesi için böyle bir madde benimsenmiştir.
• Bu maddeyle TBMM’nin padişahı kurtarmak için mücadele ettiği de belirtilmiştir.

• Hükümet kurmak gereklidir.Geçici kaydıyla bir hükümet reisi tanımak yada padişah vekili atamak doğru değildir.
Yorum:
• Alınacak kararları uygulayabilmek için İstanbul Hükümeti yerine Ankara 2Da yeni bir hükümetin kurulması kararlaştırılmıştır.
• Ankara’daki hükümetin her konudaki faaliyetlerinde tek yetkili kurul olduğu ifade edilmiştir.
• “Padişah vekili atanamaz” denilerek TBMM Hükümetinin baskı altında kalmaması sağlanmıştır.
• Yeni açılan meclisin sürekli olduğu ve kararlarında bağımsız olduğu belirtilmiştir.

• TBMM,yasama ve yürütme yetkilerine sahiptir.
Yorum:
• TBMM Yasama yetkisine sahip olarak hukuki varlığını garanti altına almak istemiştir.
• Olağanüstü bir durumda çalıştığı için TBMM bütün yetkileri kendi elinde toplamıştır.(Güçler birliği)
• Güçler birliği uygulanarak alınacak kararların kısa sürede sonuçlandırılması amaçlanmıştır.
• Yasama yetkisini kullanan TBMM suçluların yargılanması için “İstiklal Mahkemeleri”nin kurulmasını kararlaştırmıştır.Bu mahkemelerin kurulmasıyla TBMM yargı yetkisine de sahip olmuştur.
• Mecliste seçilecek bir heyet hükümet işlerini yürütecektir.Meclis başkanı hükümetinde başkanıdır.
Yorum:
• “Meclis hükümeti sistemi” kabul edilmiştir.Cumhuriyetin ilanına kadar hükümetlerin kurulması bu sisteme göre yapılacaktır.Cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra “Kabine sistemi”ne geçilmiştir.