II.DÜNYA SAVAŞI
SAVAŞIN ÇIKIŞ NEDENLERİ:
Faşizm:Anti komünist,katı devletçi ve milliyetçilik üzerine kurulu bir görüş.Alman Nazizmi,İspanyol Falanjizmi,Arjantin Peronizmi bazı hareketler de bu adla anılmıştır.
Nazizm:Nasyonal ( milliyetçi , kavmiyetçi)sosyalizm.
I- I. Dünya Savaşından yenik çıkan devletler ağır şartlar taşıyan antlaşmalar imzalamak zorunda kalmış ekonomik,siyasi ve askeri açıdan büyük kısıtlamalarla karşılaşmışlardı.Özellikle Almanya’nın imzaladığı Versay antlaşmasını Almanya içine sindirememişti.Alman ırkının üstünlüğünü kullanan Adolf Hitler 1933 ‘te Nazi Partisi lideri olarak iktidara geldi ve Diktatörlüğünü ilan etti.Hızla silahlanarak Versay antlaşmasını tanımadığını ilan etti.
II- I. Dünya Savaşının galip devletlerinden umduğunu bulamayan İtalya’da Faşist Partisi lideri olarak Benito Mussolini 1922’de iktidara geldi.Akdeniz çevresindeki eski Roma devletini yeniden kurma hevesine kapıldı.
III- I.Dünya Savaşının sonundaki sınırların belirlenmesinde milletler ilkesine pek uyulmamıştı bu yüzden etnik ve sınır çatışmaları meydana geldi.
IV- Dünya barışını korumak için I.Dünya Savaşı’nın sonunda kurulan Milletler Cemiyeti, galip devletlerin (özellikle İngiltere) çıkarına hizmet eden bir kurum haline dönüşmüş,barışı ve güvenliği sağlamaktan uzak kalmıştı.Bu durum teşkilata karşı güvensizliğe yol açtı.
V- 1932’de Mançurya’yı işgal eden Japonya,Uzakdoğuda büyük bir imparatorluk kurmak istiyordu.
İLK OLUŞUMLAR
I. Dünya Savaşı sonunda kendini mağdur durumda gören ve yayılmacı politika izleyen İtalya ve Almanya ,Roma-Berlin Mihveri adıyla bir ittifak kurdular(1936)Daha sonra bu ittifaka Japonya’da katıldı; Böylece Roma-Berlin-Tokyo Mihveri doğdu.
NOT: II.dünya Savaşı’nın asıl nedeni;Almanya-İtalya-Japonya arasında Mihver Devletler blokunun kurulması ve bu devletlerin(özellikle Almanya’nın) sınırlarını genişletme çabalarıdır.
Mihver Devletler blokuna karşı özellikle İngiltere ve Fransa ‘nın başını çektiği ,daha sonra Sovyet Rusya,Çin.ABD’nin katılmasıyla müttefik devletler bloku doğdu.
[ads1]
SAVAŞIN BAŞLAMASI VE GELİŞİMİ
II.Dünya Savaşı Almanya’nın Polonya’yı işgali üzerine başladı.(1939)İngiltere ve Fransa bu işgali tanımadı ve Polonya’nın yanında yer aldı.İtalya da Almanya’nın yanında savaşa girdi.
Almanya kısa sürede Danimarka,Norveç,Belçika,Hollanda ve Fransa’yı işgal etti.Yine İtalya ve Almanya,Arnavutluk,Yugoslavya ve
Yunanistan’ı işgal ederek Balkanları ve Doğu Akdeniz’i kontrolleri altına aldılar.Bu durum Rusya’nın tepkisine yol açtı.Almanya 1941 yılında Sovyet-Rusya’ya savaş açtı;ilerleyen Alman orduları Moskova önlerinde durduruldular.
Savaşın bir cephesi de Kuzey Afrika’da açıldı.Mısır üzerine yönelen Alman ve İtalyan ordularını İngiltere durdurdu.
Uzakdoğu’da Fransız sömürgelerini işgalle başlayan Japonya’nın Havai’deki Perl Harbor bombalaması üzerine ABD de savaşa girdi.
Kuzey Afrika’ya çıkarma yapan ABD kuvvetlerinin yardımı ile müttefikler ,bölgeyi hakimiyetleri altına aldılar,ardından İtalya’yı işgale başladılar.İtalya^da iç karışıklıklar çıktı ve Mussolini iktidardan düştü.Yeni İtalyan yönetimi ateşkes imzalayıp savaştan çekildi.(1943) Bu durum Almanya’yı zor durumda bıraktı.Saldırıya geçen Sovyet Rusya; Romanya, Bulgaristan, Yugoslavya ve Macaristan’ı işgale başladı;İngiltere de Yunanistan’ı işgal etti.
Batı cephesinde İngiltere ve ABD orduları ,Fransa’nın Normandiya kıyılarına çıkarma yaparak Fransa’yı işgalden kurtardılar,Almanya’ya girdiler.Bunun üzerine Hitler İntihar etti,yeni yönetim teslim oldu.(1945)
Uzakdoğuda İngiliz ve ABD kuvvetleri üstünlüğü ele geçirdilerse de Japonya direnmekte devam etti.ABD son çare olarak Hiroşima ve Nagazaki kentlerine atom bombası atarak Japonya’nın teslim olmasını sağladı.(10 Ağustos 1945)
Her iki şehirde de yüzbinlerce insanın ölmesine ya da sakat kalmasına yol açan atom bombası ilk defa kullanılmakta olup II.Dünya savaşını da fiilen sona erdirdi.