5.Sınıf Sosyal Bilgiler Halka Hizmet Veren Kurumlar

HALKA HİZMET VEREN KURUMLAR

İnsanların hayatlarını devam ettirebilmek için temel ihtiyaçlarını karşılamak zorundadır. Temizlik, sağlık, eğitim, ulaşım vb. temel ihtiyaçlarımızdan bazılarıdır.

Bazı ihtiyaçlarımızı kendimiz karşılayabilirken bazılarını karşılamayız. Bu ihtiyaçlarımızı karşılamak için çevremizden yardım almak zorunda kalırız. Bu durum insanlar için zorunluluktur. İnsanlar yardımlaşma, dayanışma yaparsa mutlu olur.

Resmi Kurumlar

Devlet tarafından halkın eğitim, sağlık, çevre, barınma vb. temel ihtiyaçlarını karşılamak için kurulan kurumlardır.

• Devlet tarafından kurulmuşlar.
• Tüm giderleri devlet tarafından karşılanır.
• Belirli çalışma saatleri vardır.
• Çalışanlar yaptığı hizmetler karşılığında ücret alırlar.
• Kuruluş esasları kanunlarla belirlenir.
• Her kurumun bir logosu vardır.
• Bağlı olduğu bakanlığın belirlediği görevleri yerine getirir.

Eğitim İhtiyacımızın Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

Eğitim görmek herkesin temel haklarından biridir. Ülkemizde temel eğitim 12 yıldır. İlkokul 4yıl, ortaokul 4yıl, lise 4 yıldır.

Ülkemizde üniversiteler hariç eğitim alanında hizmet veren kurumlar T.C. Milli Eğitim Bakanlığına bağlıdır.

Sağlık İhtiyacımızı Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

Sağlık sorunu yaşayan bireyler ve diğer yaşamsal ihtiyaçları karşılamak için ülkemizde; Aile sağlığı merkezleri, tıp merkezleri, özel ve devlet hastaneleri sağlık ihtiyacımızı karşılayan kurumlara örnektir. Ülkemizde sağlık alanında hizmet veren kurumlar T.C. Sağlık Bakanlığına bağlıdır.

Ulaşım İhtiyacımızın Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

Köyler, şehirler, ülkeler arasında ya da bir yerleşim birimi içinde bir yerden başka bir yere gidiş gelişe ulaşım denir. Günümüzde ulaşım araçları; minibüs, otobüs, uçak, gemi ve tren gibi ulaşım araçları hizmet vermektedir.

Ülkemizde belediye ulaşım hizmeti vermektedir. T.C. Devlet Demiryolları, Karayolları Genel Müdürlüğü, Devlet Denizyolları ve Limaları İşletme Genel Müdürlüğü ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü ulaşım ihtiyacımızı karşılayan kurumlardır. Bu kurumlar T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına bağlıdır. Halka hizmet veren kurumlar

Güvenlik İhtiyacımızın Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

Ülkemizde huzur ve güvenliğin sağlanması devletin görevlerinden biridir. Aynı zamanda ülkemizi iç ve dış tehditlere karşı korumak da devletin görevidir. Bunun için görev yapan kurumlar; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, İl ve İlçe Emniyet müdürlükleri ve polis merkezleri güvenlik ihtiyacımızı karşılayan kurumlardır.

Güvenlik ihtiyacımızı karşılayan kurumlardan Türk Silahlı Kuvvetleri, T.C. Milli Savunma Bakanlığına; Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı ise T.C. İçişleri Bakanlığına bağlıdır. Halka hizmet veren kurumlar

Adalet İhtiyacımızın Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

Devlet,  toplumsal düzeni sağlamak amacıyla yasa adı verilen kurallar koyar. Ülkemizde yaşanan sorun ya da sorunları çözmek için mahkemelere başvurarak çözme yolunu seçmelidir. Mahkemelerde görevli hâkim ve savcılar, kişiler ve kurumlar arasındaki anlaşmazlıkları kanuna uygun çözer. Yargıtay, Danıştay, Adliyeler cezaevleri, Adli Tıp Kurumu ve barolar adalet ihtiyacımızı karşılayan kurumlara örnektir. Bu kurumlar T.C. Adalet Bakanlığına bağlıdır. Halka hizmet veren kurumlar

Haberleşme ve İletişim İhtiyacımızın Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

Teknolojinin gelişmesi haberleşme ve iletişim imkânlarını artırmıştır. Türkiye’de Radyo Televziyon Kurumu (TRT), Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Cep telefonu operatörleri, televziyon kanalları, Genel Ağ’a bağlanma hizmeti veren firmalar ülkemizde haberleşme ve iletişim ihtiyacımızı karşılayan kurumlara örnektir.

Ülkemizde haberleşme ve iletişim alanında hizmet veren kurumlar T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına bağlıdır.

Barınma İhtiyacımızın Karşılanması İçin Hizmet Veren Kurumlar

İnsanlar konut satın alarak veya kiralayarak barınma ihtiyacımızı karşılarız. Ülkemizde Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) sayesinde konut inşa etmekte ve yaşama alanları sağlamaktadır.

Huzurevlerinde bakıma muhtaç yaşlı insanların, Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı merkezlerde çeşitli sorunlarla öz ailelerinden yoksun büyümek zorunda kalan çocukların eğitim, sağlık, barınma ve beslenme ihtiyaçları karşılanır. Halka hizmet veren kurumlar

Sivil Toplum Kuruluşları

Resmi kurumlardan ayrı çalışan insanların ihtiyaçlarını kar amacı olmadan, gönüllülük esasına göre karşılayan dernek ve vakıf gibi kurumlardır.

• Gönüllü bireyler tarafından kurulmuştur.
• Belirli çalışma saatleri yoktur.
• Çalışanlar herhangi bir ücret almaz, karşılık beklemezler.
• Giderleri gönüllü insanların yaptığı bağışlarla karşılanır.
• Amaçları topluma hizmet edip toplumun sorunlarına çözüm bulmaktır.
• Çalışanlar arasında yardımlaşma ve dayanışma, birlik ve beraberlik duygusu vardır.
• Halka hizmet veren kurumlar

Sivil Toplum Kuruluşlarının Çalışma Alanları

• İhtiyaç sahiplerine yardım
• Eğitim faaliyetlerine destek
• Sağlık hizmetlerine destek
• Kültür ve sanatın desteklenmesi
• Doğal çevrenin korunması
• Kadın haklarının korunması gibi alanlarda faaliyet gösterirler.
• Halka hizmet veren kurumlar

Ülkemizdeki Sivil Toplum Kuruluşları

Darüşşafaka Cemiyeti (1863)

1863 yılında Sultan Abdülaziz tarafından kurulan cemiyet, eğitim alanında hizmet vermektedir. Darüşşafaka Cemiyeti, annesi veya babası hayatta olmayan, maddi olanakları yetersiz, yetenekli öğrencilere karşılıksız eğitim olanağı sağlamak amacıyla kurulmuştur.

Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGEV)

Ülkemizde eğitim alanında faaliyet gösteren yaygın sivil toplum kuruluşlarından birisidir. Eğitim parkları ve öğrenim birimleri kurarak devlet tarafından verilen temel eğitime katkı sağlarlar.

Mehmetçik Vakfı (1982)

Türk Silahlı Kuvvetlerinde yaptığı vatan hizmeti sırasında şehit olan askerlerin bakmakla yükümlü oldukları yakınlarına yardım sağlar. Mehmetçik Vakfı ayrıca gazilere ve ailelerine de yardım sağlamaktadır. Halka hizmet veren kurumlar

LÖSEV (Lösemili Çocuklar Vakfı)

Sağlık alanında hizmet veren bir sivil toplum kuruluşudur. Lösemi, kan kanseri hastalığıdır. Vakfın temel amacı, lösemili çocukların sağlık ve eğitim başta olmak üzere her türlü ihtiyaçlarının karşılanmasına yardımcı olmaktır.

Yeşilay

Sağlık alanında hizmet veren önemli sivil toplum kuruluşlarından biridir. Sigara, içki ve uyuşturucu gibi bağımlılık yapan maddelerin zararlı etkilerine karşı insanları korumaya ve bilinçlendirmeye çalışır. Ayrıca madde bağımlının tedavisi ne de yardımcı olur. Halka hizmet veren kurumlar

Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA)

İnsanlara çevreyle ilgili hizmet veren bir sivil toplum kuruluşudur. Ülkemizin en önemli çevre sorunlarından biri olan erozyonla mücadele etmek için ağaçlandırma kampanyaları düzenler, vatandaşları erozyonla mücadele konusunda bilinçlendirme çalışmaları yapar.  Halka hizmet veren kurumlar

Arama Kurtarma Derneği (AKUT)

Amacı dağ ve doğa koşullarında meydana gelen kaybolma ve kazalarda, doğal afetlerde ve büyük kazalarda mahsur kalanlara ulaşmak ve onlara temel ilk yardım hizmetlerini yapmaktır.

Tohum Otizm Vakfı

Otizm rahatsızlığı olan çocukların özel eğitimi ve topluma kazandırılmasına öncülük etmeyi amaçlamıştır. Otizmde önemli olan, erken tanı alanında çalışmalar yapmaktır. Halka hizmet veren kurumlar

Türk Kızılayı

1868 yılında Sultan Abdülaziz döneminde Hilal-i Ahmer Cemiyeti olarak kuruldu. Cumhuriyet döneminde Türkiye Kızılay Cemiyeti olarak adı değiştirildi. Türk Kızılayı savaş, deprem, yangın, salgın hastalık, su baskını vb. gibi felaket sıralarında zarar görenlere ve yoksullara her türlü yardımı sağlayan bir kurumdur. Bağışlarla yaşar.

Kaynak: Mehmet ÇELİK