KARÝZMATÝK LÝDERLÝK

[Sosyal Bilgiler1]

KARÝZMATÝK LÝDERLÝK :

   Bu kavram ilk kez ünlü Alman sosyoloğu MAX WEBER tarafından kullanılmıştır. Sosyolog MAX WEBER 1947 yılında karizmayı “izleyicilerin liderin sıra dışı bir kaliteye sahip olduğuna ilişkin algıları üzerine kurulu bir tür etki” olarak tanımlamıştır.
   WEBER’den günümüze kadar karizma konusunda pek çok araştırma yapılmış ancak bu çalışmalarda karizma kavramı daha çok politik, sosyal ya da dini liderlik kapsamında değerlendirilmiştir.
   Karizmatik liderler izleyici kitleleri peşlerinden sorgusuz bir biçimde sürükleyebilme becerisine sahiptirler.
   Karizmatik liderlik, yöneticilerin bir vizyon ve misyon duygusuna sahip olmasıdır.
   Weber’in karizmatik liderlikle ilgili görüşlerini aşağıdaki beş unsurla özetlemek mümkündür:
•   Lider olağanüstü ilahi hediyelerle donatılmıştır.
•   Karizmatik liderin ortaya çıkışı bir sosyal kriz durumunun varlığını gerektirmektedir.
•   Karizmatik liderler krizlere radikal çözümler önermektedirler.
•   Liderin olağanüstü güçleri izleyicilerin sadakatini doğurmaktadır.
•   Liderin olağanüstü yetenekleri ile elde edilen başarı, bağlılığı ve sadakati artırmakta ve/veya devam ettirmektedir.

   Özgüvenleri çok yüksektir. Kamuoyunda kendileri hakkında net bir imaj oluştururlar. Başarısızlığa uğrasalar bile bunu asla yansıtmazlar.
   Karizmatik liderler üç önemli davranış sergilemektedir. Bu davranışlar şunlardır:
•   Ãdeolojik bir vizyon sergileme
•   Yüksek performans beklentilerini açıklama
•   Ãzleyicilerin özgüven geliştirmelerini sağlama

   House; karizmatik liderliği açıklayabilmek için test edilebilir ve daha çok gözleme dayalı bir takım varsayımlar ortaya atmıştır. Kuram, karizmatik liderin nasıl davrandığı, diğer insanlardan farkları ve daha çok hangi ortamlarda ortaya çıktıkları üzerinde yoğunlaşmıştır.
   Kurama göre; güç, kendine güven ve ideallerine sahip olma, karizmatik liderlerin en çok ihtiyaç duydukları konulardır.
   Karizmatik liderlerin diğer özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
•   Olağanüstü yeteneklere sahip olma
•   Grup üyelerini yüksek düzeyde etkileme
•   Grup üyelerinin ihtiyaçlarına önem verme
•   Kriz durumlarında gerçekçi çözümler üretebilme
•   Örgütsel vizyona ulaşabilmek için yüksek düzeyde risk alma
•   Değişim için iç ve dış çevreye karşı duyarlı olma