Kural etiği nedir önemli noktalar

[velikz]

Kural etiği, ahlakta işin temelini kurallara dayandıran bir yaklaşım işte. Doğru mu yanlış mı, ona bakarken "Kural ne diyo?" diye sorar. Yani, bir eylemi yapmadan önce, o kurallara uyuyo mu, ona göre karar verilir. Deontolojik etik de derler buna, hani şu Kant'ın meşhur ettiği fikir.
Ne Diyor Bu Kural Etiği?
Diyor ki, önemli olan niyet ve kurala bağlılık. Mesela, yalan söylemek yanlış, niye? Çünkü kural öyle. Sonuç ne olur, kimi mutlu eder, kimi üzer, pek umrunda değil. "Evrensel bir kural var mı ki buna herkes uysun?" diye düşünür Kant mesela. Yalan söylemeyi düşünüyosun, ama "Herkes yalan söylese dünya ne hale gelir?" diye bi sor kendine, diyor. Cevap kötüyse, yapma o işi.
Devrik Cümleyle Anlatayım
Kurallara uymak gerek, diyor bu etik. Sonuca bakmadan, niyet temiz mi, kurala bağlı mısın, ona odaklanıyor. Mesela, birini kurtarmak için yalan söylemek zorunda kalsan bile, "Yok" der, "Kuralı bozamazsın." Öyle katı yani, esnemez pek.
Örnekle Gidelim
Düşünsene, birine söz verdin, "Sırrını söylemem" dedin. Ama sonra bi bakıyosun, bu sırrı söylemezsen başka biri zarar görecek. Kural etiği burada "Söz sözdür, tutacan" der, sonuçla ilgilenmez. Teleolojik kuram olsa "Sonuç ne olur?" diye bakar, ama bunda kural kutsal.
Farkı Ne ki?
Toplumsal sözleşme etiği, kuralları toplumun anlaşmasına bağlar, "Hepimiz anlaştık" der. Kural etiği ise daha kişisel, "Aklımızla bulduğumuz evrensel kural bu" diye diretir. Sonuç mu önemli, kural mı, işte orda ayrılıyo yollar.
Kısacası, kural etiği katı bi ahlak anlayışı. Ne yaparsan yap, kurala uymalısın, gerisi teferruat. Devrik cümleyle bitireyim: Kurallar var ya, onlara uymadan olmaz, diyor bu işin özü. Sitede işe yararsa ne mutlu, başka neyi yazayım, sen söyle!