ÝTALYA – AVRUPA DEVLETLERÝİLÝŞKÝLERÝ VE GÝZLÝ ANTLAŞMALAR

[Sosyal Bilgiler1]

ÝTALYA – AVRUPA DEVLETLERÝİLÝŞKÝLERÝ VE GÝZLÝ ANTLAŞMALAR

İtalya'yı 1911 de Trablusgarp'a karşı harekete geçiren en önemli olay Fas meselesinin alevlenmiş olmasıydı,.Ýtalya'nın 1900 de Fransa'yla yaptığı gizli anlaşmaya göre Fransa Fas da yeni çıkarlar elde ederseİtalya da Trablusgarp da harekete geçecekti. Bu anlaşmayla Trablusgarpİtalya 'ya vaat edilmiş oluyordu.İtalya'nın Trablusgarp'a gitmesinin başlıca sebeplerinden birisi Fas konusun da Fransızlar ve Almanların anlaşmaya varmalarıydı.İtalyanlar büyük devletler nezdinde başarılı diplomasi faaliyetlerini sürdürürlerken öte yandan Trablusgarp da kendi hesaplarına elverişli bir ortam hazırlamaya uğraşıyorlardı. Her emperyalist devletin uyguladığı metotlarıİtalyanlar da burada ele almışlardı. Maksatları için çalışan okullar, bankalar, iktisadi kuruluşları vardı. Liman ve benzeri kurumlar için imtiyaz peşinde koşuyorlardı. Okulları, resmi ve mahalli mekteplerle rekabet ediyordu.İtalyanların 1907 yılında Trablusgarp ve Bingazi de şubesini açtığı Bancedi Roma onların Trablusgarp'a ekonomik bakımdan sokulma politikalarının başlıca aracı olmuştur.İtalya'yı Almanya'dan koparma taraftarı olanİngiltere, Fransa ve Rusya bu işgali onaylamışlardı.İtalya amacına ulaşmak için önce Avrupa devletleriyle kendisine burada hareket serbestisi tanıyan gizli antlaşmalar yaptı.
   5 Ekim 1908 de Avusturya Bosna-Hersek'i işgal etmiş aynı gün Bulgaristan bağımsızlığını ilan etmişti. Bosna-Hersek'in Avusturya ya ilhakından sonra buna en fazla karşı olan Rusya ileİtalya birbirine daha fazla yaklaşmıştı. 1881 deİngiltere veİtalya arasında daha sonra bu antlaşmaya Avusturya da katıldı. Ayrıca Avusturya-Ýtalya, Almanya-Ýtalya arasında gizli antlaşmalar yapıldı. Böylece Almanya daİtalya'nın Trablusgarp üzerindeki ihtiraslarını tanımış oluyordu. 1902 de Avusturyaİtalya' ya gizli bir beyanname verdi..Rusya veİtalya 1909 da Racconigi anlaşmasını imzalamışİtalya, Rusya'nın boğazlardaki, Rusya daİtalya'nın Trablusgarp ta ki menfaatlerini tanımıştı. Trablusgarp ve Bingazi'yi ele geçirerek buradan Afrika içlerine ilerlemeyi düşünenİtalya Avusturya ile de anlaşmıştı.İtalya Balkan statükosu konusunda hem Avusturya hem de Rusya ile yaptığı anlaşmalar birbirleri ile çelişme halindeydi.İtalya sadece kendi çıkarlarını garanti altına almayı düşünmüştür. İtalya Habeşistan hezimetinden sonra Kuzey Afrika da sömürge kurma hevesine kapılmıştı.