SANAYÝ

[PeRi]

SANAYÝ
Ülkemizde ve tüm dünyada sanayi faali­yetleri bazı koşullara bağlıdır.
Bu koşullardan bazıları şunlardır:
Hammadde
• Sermaye
• Enerji
•İş gücü
• Ulaşım -Ýşletme
• Teknoloji
• Pazarlama
Yer şekillerinin elverişliliği
Örneğin; ülkemizin tahıl ambarı olarak bi­linen Konya ve civarında un, makarna ve bisküvi fabrikalarının yaygın olduğu görülmektedir. Ayrı­ca Kocaeli, Bursa veİstanbul'da ağır sanayi faa­liyetleri yapılmaktadır. Buradaki sanayi ürünleriİstanbul üzerinden deniz ve hava yolu ile tüm dünya pazarlarına ulaşmaktadır. Hayvancılık faa­liyetlerinin daha çok yapıldığı Erzurum ve Kars gi­bi illerimizde ise süt ve süt ürünlerine ait yatırım­ların yapıldığını görmekteyiz.

Ekonomiye Yön Verenler
Bazı kurum ve kuruluşlar ülke ekonomisi­nin gelişmesi için bir araya gelmiştir. Bu kurum ve kuruluşlar oluşturdukları iş sahalarıyla ülkedeki işsizlik oranının düşmesini sağlamaktadır.
Ayrıca bu kurum ve kuruluşlar ürettikleri ürünleri dış pazarlara satarak ülkemize döviz ka­zandırmakta, böylece ekonomiye katkı sağlamaktadırlar.
Bu kuruluşlar sanayi ve ticaret odaları olarak ayrılabilir.

Sanayi Odalarının Sorumlulukları
• Sanayinin gelişmesine hizmet etmek,
• Sanayiyle ilgili araştırma ve inceleme yapmak,
• Başlıca sanayi ham madde ürünlerinin fi­yatlarını yayınlamak,
• Organize sanayi siteleri kurulmasını ve idaresini sağlamaktır.

Ticaret Odalarının Sorumlulukları
• Meslekî ahlak ve dayanışmayı korumak,
• Ticaret ve sanayiyle ilgili incelemeler yap­mak,
• Bulunduğu yerin ticari örf, adet ve kuralla­rını tespit etmek,
• Meslekî konularda bakanlıklara, illere ve belediyelere teklif ve isteklerde bulunmaktır.

ÖNEMLÝ TÝCARET VE SANAYÝ ODALARINDAN BAZILARIİSTANBUL TÝCARET ODASI (ÝTO)
Sanayi ve ticaretin birbirini destekleyerek hızla gelişmeye başlaması Coğrafi Keşifler ve Sanayiİnkılâbı'ndan sonra oldu. Avrupa'da sana­yi ve ticaret gelişirken, Osmanlı Devleti'nde kuru­lan loncalar Batı'nın sanayi atılımı ve gelişmiş ti­caretinin de etkisiyle işlevlerini yerine getiremeyerek çöktü.
Yaşanan gelişmeler, farklı bir anlayış ve yaklaşımla üretimin ve ticaretin yeniden örgütlen­mesini gerektiriyordu. Bu nedenle Osmanlı Devleti'nin son zamanlarında farklı isimle faaliyet gösteren oda, 1952 yılındaİstanbul Ticaret Oda­sı adını aldı.

TÜRK SANAYÝCÝLERÝ VEİŞ ADAMLARI DERNEÐÝ (TÜSÝAD)
Derneğin merkeziİstanbul'dur ve Türki­ye'de başka şubesi yoktur.

Türk Sanayicileri veİş Adamları Derneğinin Amaçları
• Atatürk'ün çağdaş uygarlık hedefine ve il­kelerine sadık toplumsal yapının gelişmesine ve demokratik sivil toplum ve laik hukuk devleti anla­yışının yerleşmesine yardımcı olmak,
• Türkiye'de serbest ekonomi kurallarının yerleşmesinin yanı sıra ülkenin insan ve doğal kaynaklarının teknolojik yönden desteklenerek en etkin biçimde kullanımını, verimlilik ve kalite yük­selişini sürekli kılacak ortamın sağlanması yoluy­la rekabetin arttırılmasını hedef alan politikaları desteklemek.


                 TÜRKÝYE'DEKÝ SANAYÝ KOLLARI

1.   Besin (Gıda) Sanayisi
Hammaddesi tarım ve hayvansal ürünlere dayalı olan sanayidir. Sanayi kolları içerisinde ikinci sıra­yı alır. Besin sanayisi, tarım ürünlerinin yoğun ola­rak yetiştirildiği merkezlere yakın yerlerde kurul­muştur.
Önemli besin sanayi kolları;
-    Şeker fabrikalar (Karadeniz kıyısı hariç her yerde),
-    Çay fabrikaları (Rize),
-    Un fabrikaları, makarna ve bisküvi fabrikaları (özellikleİç Anadolu),
-    Zeytin yağı fabrikaları (Ege ve Güney Marma­ra'da),
-    Ayçiçek yağı fabrikaları (Trakya'da),
-    Tütün fabrikaları (Ýstanbul,İzmir, Bitlis, Sam­sun, Tokat vb.),
-   İçki fabrikaları (Ýstanbul, Tekirdağ),
-    Konserve ve salça fabrikaları (Marmara, Ege, Akdeniz bölgeleri),
-    Süt ürünleri fabrikaları (Ýzmir, Edirne, Kars,İstanbul).

2.   Dokuma, Tekstil ve Deri Sanayisi
Türkiye'de en gelişmiş sanayi koludur. En fazla işçi bu sektörde çalışır. Üretimin çoğu ihraç edilir.
-    Pamuklu dokuma; Adana, Antalya,İzmir, Ay­dın, Nazilli, Manisa, Kayseri, Malatya,İstanbul ve Bursa. Bursa'da ipekli dokuma, Gemlik'te suni ipek fabrikası vardır.
-    Yünlü dokuma;İstanbul, Hereke, Bursa,İz­mir, Uşak.
-    Halıcılık; Isparta, Uşak, Gördes, Kayseri, Si­mav.
-    Deri ve kösele işleme;İstanbul,İzmir, Bolu ve Uşak.

3.  Maden Sanayisi
-    Demir - Çelik; Karabük, Ereğli,İskenderun, Kı­rıkkale, Sivas,İzmir.
-    Alüminyum; Konya-Seydişehir.
-    Bakır işleme fabrikaları; Samsun, Murgul.(Artvin)

4.   Makine Sanayisi
Bursa,İstanbul,İzmit, Adapazarı, Konya, Adana'da otomobil, kamyon ve otobüs fabrikaları. Es­kişehir ve Adapazarı'nda lokomotif ve vagon fabri­kaları bulunmaktadır.İstanbul, Tuzla, Pendik, Göl­cük veİzmir'de gemi tersaneleri bulunmaktadır. Kırıkkale ise savaş sanayinin merkezidir

5.   Kimya Sanayisi
-    Petrokimya; Batman,İzmit (Ýpraş), Mersin (Ataş),İzmir (Aliağa), Kırıkkale (Orta Anado­lu Rafinesi) bulunmaktadır.
-   İlaç fabrikaları;İstanbul,İzmir, Ankara, Ada­pazarı.
-    Lastik fabrikaları;İzmit, Adapazarı, Kırşehir.
-    Gübre fabrikaları; Mersin, Bandırma, Elazığ, Kütahya, Tekirdağ veİskenderun.

6.   Orman Ürünleri Sanayisi
En fazla Karadeniz Bölgesi'nde gelişme göstermişÂ­tir. Kâğıt ihtiyacımızın bir kısmını ithal etmekteyiz.
-    Kâğıt fabrikaları;İzmit, Balıkesir, Çaycuma (Zonguldak), Taşköprü (Kastamonu), Taşucu (Ýçel), Dalaman (Muğla), Aksu (Giresun), Çay (Afyon) da bulunur.
-    Mobilya sanayi; Adapazarı, Ankara,İnegöl,İstanbul,İzmir, Kayseri.

7.   Çimento, Cam, Seramik Sanayisi
Hammaddesi taşa, toprağa bağlıdır.
-    Çimento fabrikaları; Türkiye'nin her bölgesine dağılmıştır.İhraç ürünlerimizdendir.İstanbul,İzmit, Adana,İzmir, Denizli, Ordu, Elazığ.
-    Cam fabrikaları;İstanbul, Denizli, Mersin, Kırklareli, Sinop.
-    Seramik fabrikaları; Çanakkale, Bilecik, Kü­tahya,İstanbul,İzmir

                            ALINTIDIR