HATAY SORUNU VE HATAY'IN ANAVATANA KATILMASI (23 Haziran 1939)

[velikz]

HATAY SORUNU VE HATAY'IN ANAVATANA KATILMASI (23 Haziran 1939)

   Hatay, Lozan Barış Antlaşması’nda Fransa’ya bırakılmasına rağmen, Atatürk “Kırk asırlık Türk yurdu düşman elinde esir kalamaz” diyerek Hatay’ın Türkiye için önemli bir mesele olduğunu ortaya koymuştur.
   Dünya Savaşı’nın çıkması ihtimali üzerine Fransa 1936’da Suriye ve Lübnan’daki mandater yönetimine son vererek bu bölgelere bağımsızlık vermiştir. Bu arada Hatay’da Suriye’ye bırakılmıştır. Bu durum Türkiye’nin Hatay Sorununu yeniden gündeme getirmesine ortam hazırlamıştır.
   Türkiye, Hatay’ın Suriye’ye verilmesini kabul etmeyerekİskenderun Sancağına bağımsızlık verilmesini talep etmiştir.
   Fransa, Türkiye’nin bu isteğini olumlu karşılamamış ve konu Milletler Cemiyetine götürülmüştür. Milletler Cemiyeti, Hatay'ın iç işlerinde bağımsız dış işlerinde Suriye’ye bağlı olmasını kabul etmiştir.İskenderun’un toprak bütünlüğünün Türkiye ile Fransa’nın garantisi altında olmasına karar verilmiştir.
   Almanya tehdidinin giderek artması üzerine Türkiye ile Fransa 29 Mayıs 1937 tarihinde Cenevre’de antlaşma imzaladılar. Fransa Hatay’da seçimlerin yapılmasına izin vermiştir.
   Yapılan seçimler sonrasında kurulan Hatay Meclisi bağımsızlık ilan ederek Hatay Cumhuriyetini kurmuştur. (2 Eylül 1938)
   Hatay cumhuriyetinin cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen, başbakanı ise Abdurrahman Melek oldu.
   Hataylıların Türkiye’ye katılma isteği sonucu Fransa ile Türkiye arasında 23 Haziran 1939’da imzalanan bir antlaşma ile Hatay Türkiye’ye katılmıştır.
   Hatay’ın Anavatana katılmasıyla Suriye sınırımız Misakı millîye uygun olarak belirlenmiştir.
Önemi:
   Misak-ı Milli yönünde son adım atıldı.
   Güney sınırı son halini aldı.
   Mustafa Kemal,İkinci Dünya Savaşı öncesi gelişmelerini Türkiye’nin lehine kullanarak doğru bir siyaset izlediğini gösterdi.
Not: Hatay, Türkiye’ye katılan son toprak parçasıdır.