Atatürkİlkeleri

[Sosyal Bilgiler1]

ÝLKELER:
Temelİlkeler

Cumhuriyetçilik: Halkın kendisini yönetecek kişileri seçimle iş başına getirdiği yönetim biçimine Cumhuriyet denir. Egemenliğin bir kişiye veya aileye değil, ulusa ait olması düşüncesi Cumhuriyetçiliktir.
Milliyetçilik: Yurt birliği ve ülke bütünlüğü esasına dayanır. Atatürk milliyetçiliği ırkçılığı reddederek, laik, barışçı ve insancıl yaklaşımları ön planda tutar. Bütün ülkelerin karşılıklı olarak birbirlerinin toprak bütünlüğüne saygılı olması gerektiğini savunur.
Halkçılık: Kanun önünde herkesin eşit olmasını öngörür. Devletin bütün vatandaşlarına eşit şekilde davranmasıdır. Çalışması ve yetenekleri ölçüsünde herkesin aynı haklara sahip olmasını sağlar.
Laiklik: Devletin din kuralları ile değil, akılcı ve bilimsel bir şekilde oluşturulmuş hukuk kuralları ile yürütülmesidir. Buna karşın bütün ülke vatandaşlarının hiçbir baskı altına olmadan dini inançlarını özgürce yaşayabilmesidir.
Devletçilik: Atatürk tarafından uygulamaya konulan Ekonomi politikasıdır. Devletçilik anlayışına göre devlet; sosyal, kültürel ve ekonomik kalkınmanın temel faktörünü oluşturur.
Ýnkılapçılık: Devlet kurumlarının ve Türk Ulusu'nun değişen koşullara göre kendisini yenilemesidir. Değişimi ve modernleşmeyi esas alır.  Atatürkçü düşünce sisteminin durağan olmadığını ifade eder.


1. CUMHURÝYETÇÝLÝK:
   Halkın kendi kendisini yönetmesi, yöneticilerin seçimle belirlenmesidir.
BÜTÜNLEYENİLKE: Ulusal Egemenlik ( ulusal egemenlik doğrultusunda yapılmış tüm devrimler cumhuriyetçilik ilkesiyle ilgilidir.)

Ø TBMM'nin açılması (doğrudan)
Ø Saltanatın kaldırılması ( Doğrudan) (dolaylı yoldan laiklikle ilgili)
Ø Cumhuriyetin ilanı (doğrudan)
Ø Halifeliğin kaldırılması ( dolaylı ) ( doğrudan laiklikle ilgili)
Ø 21 ve 24 anayasalarının kabulü ( doğrudan)(ilk maddelerinde egemenlik kayıtsız şartsız milletindir dediği için)
Ø Çok partili hayata geçiş çalışmaları (doğrudan)
Ø Kadınlara seçme seçilme hakkının verilmesi ( doğrudan) (dolaylı yoldan halkçılık ilkesi, eşitlik var)

2. LAÝKLÝK:
   Din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması olmakla beraber aynı zamanda devlet-toplum yapısının akıl ve bilim kurallarına göre yeniden düzenlenmesidir.
BÜTÜNLEYENİLKE: Akılcılık ve Bilimsellik.

Ø Saltanatın kaldırılması ( dolaylı) (akla ve bilime dayalı bir sistem olmadığından kaldırıldı ve böylece laikleşmenin önünü açtı)
Ø Halifeliğin kaldırılması ( doğrudan ) (din ve devlet işlerinin ayrılması için kaldırıldı)
Ø Tevhid-i Tedrisat Kanunu ( doğrudan )
Ø Şeriye ve Evkaf Vekâletinin kapatılması ( doğrudan)
Ø Medreselerin kapatılması ( doğrudan )
Ø Tekke, Zaviye ve Türbelerin kapatılması ( doğrudan)
Ø Kılık, Kıyafet kanunu ( dolaylı ) (doğrudan inkılâpçılık)
Ø Maarif teşkilatı Hukuk Kanunu ( Doğrudan )
Ø Türk Medeni Kanununun kabulü ( doğrudan) (dolaylı halkçılık)
   
  Hukukun Laikleşmesi: şerri hukuk kuralları yerine akla ve bilime dayalı bir kanun geldi.

Ø 1928'de "T.C.nin diniİslam'dır" maddesinin anayasadan çıkartılması ( doğrudan )
Ø 1937'de " T.C laiktir " maddesinin anayasaya konulması ( doğrudan )

Laikleşmenin Aşamaları

NOT: 5 Şubat 1937'de Atatürk'ün 6 temel ilkesi anayasaya girdi.

3. MÝLLÝYETÇÝLÝK:
   Türk ulusunun sosyal, siyasal, ekonomik alanda milli değerler ön planda tutularak en üst seviyede kalkındırılmasıdır.
BÜTÜNLEYENİLKE: Ulusal Bağımsızlık, Ulusal Birlik – Bütünlük, Yurtta barış cihanda barış.

Ø Türk Tarih Kurumu (doğrudan)
Ø Türk Dil Kurumu (doğrudan)
Ø Kabotaj Kanunu (doğrudan)

NOT:
Ø Tarihte, sosyal ve siyasal yaşamda; dil, kültür, ekonomik birlikler Atatürk milliyetçiliğine girer.
Ø Irk, Soy, Din,  Atatürk milliyetçiliğine girmez.
Ø Türk Medeni Kanunu, Latin alfabesinin kabulü, takvim saat ve ölçüde yenilik devrimlerinin dışında tüm devrimlerin temelinde MÝLLÝYETÇÝLÝK vardır.
4. HALKÇILIK:
   Devletin, sosyal-sınıfsal ayrım gözetmeksizin bütün halka eşit haklar tanımasıdır.
BÜTÜNLEYENİLKE: Eşitlik

Ø Tevhid-i Tedrisat Kanunu (dolaylı)
Ø Aşar vergisinin kaldırılması (doğrudan)
Ø Kılık-kıyafet Kanunu (dolaylı) (doğrudanİnkılâpçılık)
Ø Türk medeni kanunu (dolaylı) ( doğrudan laiklik)
Ø Kadınlara seçme – seçilme hakkının verilmesi (dolaylı)
Ø Soyadı Kanunu (doğrudan)

NOT: Halkçılık; cumhuriyetçilik ve milliyetçiliğin doğal bir sonucu olarak ortaya çıkan bir ilkedir.

5. DEVLETÇÝLÝK:
   Halkın mutluluğu ve refahı için devlet tarafından yapılan bütün ekonomik yatırımların devlet eliyle yapılmasıdır. Ekonomik alanda yapılan tüm devrimler ( kabotaj kanunu ve aşar vergisinin kaldırılması dışında) devletçilikle doğrudan ilişkilidir.

6.İNKILÃ,PÇILIK:
    Toplum kurumlarının ileriye dönük bir şekilde değiştirilmesidir.
BÜTÜNLEYENİLKE: Çağdaşlaşma

Ø Tevhid-i tedrisat kanunu (dolaylı)
Ø Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması (dolaylı)
Ø Kılık, kıyafet kanunu (doğrudan)
Ø Türk Medeni Kanunu (dolaylı)

NOT: Diğer Tüm ilkeler (kapsadıkları devrimler dahil) birer inkılapçılıktır. Çağdaşlaşma yolunda atılan adımlardır.