EÐÝTÝM-KÜLTÜR ALANINDA YAPILANİNKILAPLAR

[Sosyal Bilgiler1]

 EÐÝTÝM-KÜLTÜR ALANINDA YAPILANİNKILAPLAR

1.TEVHÝD-Ý TEDRÝSAT (ÖÐRETÝM BÝRLÝÐÝ )KANUNU  3 MART 1924
      19.yy.da Osmanlıİmp.’nda  klasik medreselerin yanı sıra batılı tarzda eğitim veren okullar,azınlık okulları ve yabancı okullar bulunmaktaydı.Bu okulların her biri farklı dünya görüşüne sahip olan,farklı bilgilerle donatılmış bireyler yetiştiriyordu.Bun durum Osmanlıda kültür çatışmalarına yol açıyordu.Kısaca Osmanlıda öğretim birliği yoktu.
       3 Mart 1924’te çıkarılan Tevhid-Ý Tedrisat (Öğretim Birliği )Kanunu  ile
**Eğitim alanındaki ikilik ortadan kalkmış,öğretim birliği sağlanmıştır.
**Tüm okullar Milli Eğitim Bakanlığına bağlanmıştır.
**Medreseler kapatılmış,Maarif (Eğitim) Teşkilatı Hakkında Kanun çıkarılarak bugünkü eğitim sistemine geçilmiştir.
**Karma eğitime geçilmiş eğitim öğretim kız ve erkek bütün çocuklara zorunlu hale getirilmiştir.
**M.Kemal eğitim sisteminin milli(milli kültüre dayalı),demokratik,laik,çağdaş,bilimsel özellik taşıması gerektiğini belirtmiştir.
**3 Mart 1924’te ayrıca Şeriye ve Evkaf(Vakıflar) Vekaleti(Bakanlığı) kaldırılarak,halkı din ile ilgili konularda aydınlatmak din işlerini yürütmek için Diyanetİşleri Başkanlığı kurulmuştur.Vakıf mallarını korumak,amacına göre yaşatmak ve işletmek için Vakıflar Genel Müdürlüğü kurulmuştur.

***NOT: 3 Mart 1924’te Erkan-ı Harbiye Vekaleti (Savaş Bakanlığı) kaldırılarak yerine Genel Kurmay Başkanlığı kurulmuştur.***Ordunun siyasetten ayrılması amaçlanmıştır.
          3 Mart 1924’te çıkarılan bütün kanunlarda çağdaşlaşma amaçlanmıştır.


2.HARFİNKILABI (YENÝ TÜRK ALFABESÝNÝN KABULÜ) 1 KASIM 1928
   Bu inkılabın amacı eğitimin milli olmasını sağlamak,okur-yazar oranını arttırmak,Türkçeyi yabancı dillerin etkisinden kurtarmaktır.Bu nedenlerle 1 Kasım 1928’de Latin alfabesine geçilmiştir.
          Okuma-yazma oranını arttırmak için ,okuma-yazma seferberliği başlatılmış 24 Kasım 1928’de
Millet Mektepleri açılmıştır.Aynı gün M.Kemal’e Başöğretmen unvanı verilmiştir.
          Harfİnkılabı milli kültürün ve dilin  gelişmesini sağlamıştır.


3.TÜRK TARÝH KURUMUNUN AÇILMASI 1931
   Türk tarihinin incelenmesi için M.Kemal tarafından açılmıştır. Milliyetçilik ilkesi doğrultusundadır.


4.TÜRK DÝL KURUMUNUN AÇILMASI 1932
   Türk dilini geliştirmek,Türkçeyi bilim dili haline getirmek,Türkçenin zenginliğini ortaya çıkarmak,yeni kelimeler türetmek için M.Kemal tarafından açılmıştır. Milliyetçilik ilkesi doğrultusundadır.


5 DÝL ,TARÝH VE COÐRAYA FAKÜLTESÝNÝN AÇILMASI
   Milli bilincin gelişmesi,Türk dilinin ve tarihinin derinlemesine araştırılması isteyen M.Kemal tarafından Ankara’da kurulmuştur.

     *1933 yılında Üniversite reformu yapılarak Darülfünun İstanbul Üniversitesine dönüştürülmüştür.
     *Üniversitelerde güzel sanatlar ,konservatuar bölümleri açılmıştır.









S16

                                         REJÝM KARŞITIİSYANLAR

ŞEYH SAÝTİSYANI
      Çok partili hayata geçiş dönemindeİngilterenin desteği ile Güneydoğu illerimizde cumhuriyet yönetimine ve inkılaplara karşı çıkarılan bir isyandır.
      ***Dış güçler tarafından(Ýngiltere) desteklenmiştir.


M.KEMAL’E SUÝKAST GÝRÝŞÃMÝ
     Cumhuriyet yönetimini ve inkılapları benimseyemeyen kişiler tarafından düzenlenmiştir.olay M.Kemal’inİzmir’e geç gitmesi üzerine ortaya çıkmış,suçlular cezalandırılmıştır.


MENEMEN OLAYI
   İzmir’in Menemen ilçesinde cumhuriyet yönetimine ve inkılaplara karşı olanların çıkardığı isyandır.Ýsyanı bastırmak isteyen Öğretmen Asteğmen Kubilay şehit edilmiştir.

   Bütün bu isyanlar Türkiye’nin  çık partili hayata hazır olmadığını göstermiştir.