5.Sınıf Sosyal Bilgiler Atatürkİlkeleri veİlgiliİnkılaplar

[Sosyal Bilgiler1]

Atatürkİlkeleri veİlgiliİnkılaplar :
   1- Cumhuriyetçilik: Halkın kendi kendini yönetmesidir. Halk seçtiği milletvekilleri aracılığıyla kendini yönetir.
   Cumhuriyetçilikleİlgili Anahtar Kavramlar: Ulusal Egemenlik, seçim, ulusal irade, çok partili seçim, seçme-seçilme hakkı bu ilkeyle ilgilidir.
   Cumhuriyetçilikleİlgiliİnkılaplar:
   Saltanatın Kaldırılması
   Halifeliğin Kaldırılması
   Cumhuriyetinİlanı
   Siyasi Partilerin Kurulması
   Kadınlara Seçme Seçilme Hakkı
Mustafa Karakuş

   2- Milliyetçilik: Milletini sevmek, yüceltmek, birlik ve beraberliğin korunması için çalışmaktır.
   Milliyetçilikleİlgili Anahtar Kavramlar: Atatürk milliyetçiliği, ulusal bağımsızlık, dil birliği, ortak vatan bu ilkeyle ilgilidir.
   Milliyetçilikleİlgiliİnkılaplar:
   Türk Tarih Kurumu'nun kurulması
   Türk Dil Kurumu'nun kurulması
   Kabotaj Kanunu
   Harfİnkılabı
   Tevhid-i Tedrisat Kanunu

   3- Halkçılık: Devletin siyasi, ekonomik, kültürel alanda halkın mutluluğu için çalışmalar yapmasıdır.
   Halkçılıklaİlgili Anahtar Kavramlar: Kanun önünde eşitlik, adalet, hak gibi kavramlar bu ilkeyle ilgilidir.
   Halkçılıklaİlgiliİnkılaplar:
   Soyadı Kanunu'nun Çıkarılması
   Kadınlara Seçme Seçilme Hakkı
   Kılık Kıyafette Yenilik
   Türk Medeni Kanunu'nun Kabulü
   Aşar Vergisinin Kaldırılması

   4- Devletçilik: Devletin ekonomik hayatı düzenlemesi, fabrika, şirket açması, halkın ekonomik yönden rahat yaşamasını sağlamasıdır.
   Devletçilikleİlgili Anahtar Kavramlar: Ekonomi, devlet, ekonomik kalkınma, sanayi kavramları bu ilkeyle ilgilidir.
   Devletçilikle  Ãlgiliİnkılaplar:
   Ãzmirİktisat Kongresi'nin Yapılması
   Sümerbank, Etibank gibi bankaların kurulması
   Maden Tetkik Arama Enstitüsü'nün kurulması
   Demir Yollarının yapılması
   Şeker, Çimento Demir-çelik Fabrikalarının kurulması

   5- Laiklik: Din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması, devlet kurumlarının ve kurallarının dini ilkelere göre değil; akla ve bilime dayandırılmasıdır.
   Laiklikleİlgili Anahtar Kavramlar: Din ve vicdan özgürlüğü, akılcılık ve bilim kavramları laiklik ilkesi ile ilgilidir.
   Laiklikleİlgiliİnkılaplar:
   Saltanatın Kaldırılması  
   Halifeliğin Kaldırılması
   Tevhidi Tedrisat Kanunu
   Medreselerin Kapatılması
   Tekke Zaviyelerin Kapatılması
   Anayasadan “devletin diniİslam’dır.” Maddesinin çıkarılması
   Not: 1937 yılında “laiklik ilkesi” anayasaya girmiştir.
   6-İnkılapçılık: Çağdışı kalmış toplum ve devlet düzeninin daha iyi bir duruma getirilmesi için yapılan köklü değişiklikler(yenilikler)’dir.
Ýnkılapçılıklaİlgili Anahtar Kavramlar: Yenilik, yenileşme, çağdaşlık kavramları inkılapçılık ilkesiyle ilgilidir.               Not: Tüm inkılaplar inkılapçılık ilkesi ile ilgilidir.

   ÃNKILAPLARIN SINIFLANDIRILMASI
   
   Siyasi Alandaİnkılaplar:
   TBMM'nin Açılması
   Saltanatın Kaldırılması
   Cumhuriyetinİlanı
   Halifeliğin Kaldırılması
   Siyasi Partilerin Kurulması

   Hukuk Alanındaİnkılaplar:
   Anayasaların Yapılması
   Türk Medeni Kanunu'nun Kabul Edilmesi
   Kadınlara Siyasi Haklar Verilmesi

   Eğitim ve Kültür Alanındaİnkılaplar:
   Tevhid-i Tedrisat (Eğitim-Öğretim Birliği) Kanunu
   Harfİnkılabı (Yeni Türk Harflerinin Kabulü)
   Türk Tarih Kurumu'nun kurulması
   Türk Dil Kurumu'nun kurulması               www.egitimhane.com

   Toplumsal Alandaİnkılaplar:
   Kılık Kıyafette Yenilik
   Takvim Saat Ölçü ve Tartıda Yenilik
   Soyadı Kanunu'nun Kabulü
   Tekke Zaviyelerin Kapatılması

   Ekonomi Alanındaİnkılaplar:
   Aşar Vergisinin Kaldırılması
   Çiftlikler ve Ziraat Okullarının Açılması
   Teşvik-Ý Sanayi Kanunu'nun Çıkarılması
   Ãzmirİktisat Kongresi'nin Yapılması
   Kabotaj (Denizcilik) Kanunu