Osmanlı Venedik ilşkileri

[Sosyal Bilgiler1]

OSMANLI-VENEDÝKİLÝŞKÝLERÝ.
Kuruluş Dönemi.
-I.Mehmet Çelebi zamanında,Çalı Bey komutasındaki bir donanma ile Ege Denizinde ilk deniz savaşı yapıldı.Ve Osmanlılar bu ilk deniz savaşından ilk yenilgisini aldı.
Yükselme Dönemi.
-Fatih zamanında,Ege Adalarının fethi,ve denizlerde Venedik menfaatlerinin kısıtlanması üzerine savaşlar başlamıştır.
1463-1479 arasında yapılan savaşlar sonunda 1479 Istanbul Antlaşması ile Venediklilere Kapütilasyonlar verilmiş-
tir.
-II.Bayezid zamanında yapılan savaşlar sonunda;Modon,Koron,Navarin veİnebahtı alınmıştır.
-Kanuni zamanındaVenediklilerle,bilhassa denizlerde mücadeleler yapılmıştır.Bu savaşlarda Venedikliler,Avrupa devletleri ile ortak hareket etmiştir.
-Sokullu Mehmet Paşa zamanında 1571’de Venediklilerden Kıbrıs alınmış,bu nedenle deİnebahtı Savaşı yapılmıştır.
Duraklama Dönemi.
-Bu dönemde Osmanlı maliyesinin kötü durumda olması ve bu duruma geçici çare olarak Girit hazinesinin alınmak is-
tenmesi üzerine Girit Seferi’ne çıkıldı.1645.
Bahane olarak da;bir Osmanlı gemisinin Malta korsanlarınca soyulduktan sonra,malların Girit’e satılması gösterildi.
Girit’in kuşatılması üzerine Venedikliler de misilleme olarak Çanakkale Boğazı’nı ablukaya aldılar.
Bu karışık durumdan devleti kurtarması için Köprülü Mehmet Paşa’yı sadrazam yaptılar.1651.Köprülü, Osmanlı tarihinde birtakım şartlar ileri sürerek göreve gelen ilk ve son devlet adamıdır.
Devlet işlerini düzene soktu,isyanları bastırdı, Çanakkale Boğazı’nı Venedik ablukası’ndan kurtardı. Ve Girit’e yardım
gönderdi. Girit,1669’da Köprülü Fazıl Ahmet Paşa tarafından alınmıştır. Osmanlı Donanmasının ne kadar aciz bir durumda olduğunu göstermesi bakımından Girit in fethi dikkat çekicidir.
-1683’deki II.Viyana Kuşatması’ndan sonra Osmanlıların yaşadığı bozgunu fırsat bilerek oluşturulan Kutsalİttifak’a
Venedikliler de katıldı.Savaşlar sonunda yapılan 1699 Karlofça Antlaşması ile Mora ve Dalmaçya Kıyıları Venediklilere
verildi.
Gerileme Dönemi.
-Karlofça Antlaşması ile Venediklilere geçen Mora halkı;kendileri gibi hristıyan olmalarına rağmen kötü muamele göste-
ren Venediklilerden kurtulup tekrar Osmanlı yönetimine girmek için çeşitli yollarla Osmanlı yönetiminden yardım istekle-
rinde bulundular.
Osmanlılar,Karlofça’dan sonra Gerileme dönemine girerken;Karlofça ile kaybettiği toprakları tekrar geri alabilmek için
harekete geçti.Hatta bu politika ile Ruslarla 1711 Prut Savaşı yaptı.Elde ettiği başarı ile Kaybettiği toprakları tekrar geri
alma umutları arttı.
Bu arada Moradan da yardım çağrıları gelince Mora’yı da tekrar geri almak için 1715’de savaş açıldı. 1716’da Venedik’in yanında Avusturya da savaşa girdi.
1718’de yapılan Pasarofça Antlaşması ile:
-Mora Osmanlılarda,Dalmaçya ve Hersek Venediklilerde kaldı.
-Bundan sonra Osmanlıların Venediklilerle hiçbir ilişkisi olmamıştır.
-1797’de Fransa’nın eline geçen Venedik,daha sonra bir daha varlık oluşturamamıştır.

[PeRi]

SaoLuN