Menemen olayı

[soscu]

Sebepleri:
o   Cumhuriyete ve laikliğe karşı olanların din uğruna hareket ettiklerini açıklayarak "Din elden gidiyor!"sloganı ile ayaklanma çıkarması
o   Serbest Cumhuriyet Partisi'nin Ege Bölgesi'nde gericilerin denetimine girmesi
o   Laiklik karşıtı eylemlerin artması üzerine partinin kapatılması, bölgedeki Nakşibendî tarikatının partinin kapatılmasına tepki göstermesi
Derviş Mehmet adındaki kişi, etrafına topladığı cahil insanlarla "Şeriat isteriz!" sloganıyla 23 Aralık 1930'daİzmir-Menemen'de ayaklandılar. Ayaklanmayı bastırmak isteyen Öğretmen Asteğmen Kubilay, isyancılar tarafından şehit edildi.
Bunun üzerine Menemen'e askeri birlikler gönderilerek ayaklanma bastırıldı, isyancılar yargılanarak cezalandırıldı.
NOT: Cumhuriyete ve laik düzene karşı girişilen ikinci büyük gerici ayaklanmadır.
NOT: Türkiye'de laik devlet düzeninin henüz yeterince olgunlaşmadığı, çok partili hayata geçmek için henüz elverişli ortamın oluşmadığını ortaya koymuştur. M. Kemal, bu olaydan sonra çok partili siyasi yaşama ara vermiştir.
NOT: Ülkemizde çok partili siyasi hayata tam olarak 1946 yılında geçilmiştir.
NOT: 1946 yılına kadar devlet tek parti ile yönetilmek zorunda kaldı. Celal Bayar, Adnan Menderes, Fuat Köprülü ve Refik Koraltan Cumhuriyet Halk Partisi'nden ayrılıp Demokrat Parti'yi kurdular. 1946 yılında Cumhuriyet Halk Partisi seçimleri kazandı. 1948 yılında Millet Partisi kuruldu. 1950 yılındaki seçimleri Demokrat Parti kazandı.