Uygur Devleti (Ýslamiyet öncesi Türk Devleti)

[Sosyal Bilgiler1]

UYGUR DEVLETÝ (745-840)
Uygur Devleti'nin ilk hükümdarı Kutluk Bilge Kağan'dır. Ötük^n bölgesinde kurulmuştur. Daha sonra Karabalgasun Uygurların başkenti olmuştur.
Uygurlar yerleşik hayat düzenini benimsemiş olmaları dolayısıyla Hunlar ve Göktürklerden farktı bir özelliğe sahiptirler. Uygurlar siyasi başarılarından çok kültürel ve med^ni faaliyetleriyle tanınırlar.
» Yerleşik hayata ggçmeleri ile tarım, sanat ve ticarette ilerlemişlerdir.
» Uygurlar ilk defa din değiştiren Türk koludur. (Böğü Kağan Çin'e yardım için gittiğinde ülkesine dönerken berab^rinde dört Mani rahibi de getirmişti. Türkler arasında bundan sonra Mani dini yayılmaya başladı.)
Maniheizmin, hayvansal gıdalar yenmesini yasaklaması savaşçılık duygusunu zayıflatıp, Uygurların hayat anlayışında büyük değişiklikler meydana getirdi.
» Ticaretle uğraşan Uygurlar, Hint, Tibet ve Mave-raünnehir halkı ile sıkı ilişkiler içinde bulunmuşlardır.
» Mani ve Buda dinine ait tapınaklar yapmışlardır ve mimaride gelişme göstermişlerdir. Bu alanda Hint veİran sanatı etkisinde kalmışlardır.
»    Kanallar açarak modern tarım yapmışlardır.
»    Moğolların Türkleşm^sinde önemli rol oynamışlardır.
» Kitap basma tekniğini ve kağıt yapımını bilen Uygurtar dünya kültür tarihinde önemli bir yere sahiptir.
» Bilge Kağan'ın kendi adına diktirdiği Karabalgasun adlı anıtları bulunmaktadır.
Kırgızlar 840 yılında Uygur Devleti'ni yıktılar. Bu yenilginin ardından dağılan Uygur toplulukları güneye doğru harak9t ederek Yeni Uygur devletlerîni kurdular. Bu devletler,
»   Kansu Uygur Devleti »   Turfan Uygurları