Ülkemizin özel ve matematik konumu bilgi

[sosyalcicocuk]

DÜNYA'YI KEŞFEDÝYORUZ

Coğrafi Konum: Bir şehrin, bölgenin ya da ülkenin Dünya üzerindeki yerine denir. Bir yerin coğrafi konumu 2 şekilde belirtilir: Özel Konum ve Matematik Konum.

1.   Özel Konum: Bir yerin kıtalara, denizlere, önemli ulaşım yollarına, büyük nüfus topluluklarına ve farklı ekonomik bölgelere göre olan konumudur.
Türkiye'nin Özel Konumunun Sonuçları:
   Türkiye eski Dünya kıtalarının (Asya, Avrupa, Afrika) birbirine yaklaştığı yerde bulunur.
   Doğu ile Batı uygarlıkları arasında köprü görevi görür.
   Asya ve Avrupa'yı birbirine bağlayan bir konumdadır, diğer ülkelerle kolay ilişki kurulmasını sağlar.
                                                                                                                                                                                                                     
   Dünya'nın önemli suyolları, deniz ve kara yolları üzerindedir. Önemli ticaret yolları ülkemizden geçer.                                                                                                                                                                                                                                                           
   Ãstanbul ve Çanakkale Boğazları ülkemizin kontrolü arasındadır. Bu boğazlar iç denizleri (Akdeniz, Ege ve Karadeniz) okyanuslara bağlar.
   Türkiye ortalama yükseltisi fazla bir ülkedir, batıdan doğuya gidildikçe yükselti artar.
   Üç tarafı denizlerle çevrili bir yarımada konumundadır.                                                                                                                                                                                     
   Cebelitarık Boğazı ve Süveyş Kanalı ile okyanuslara açılabilen bir konuma sahiptir.
   Önemli petrol ülkelerine (Ortadoğu ülkelerine) komşudur.
   Türkiye'de farklı iklimlerin etkisiyle çeşitli tarım ürünleri yetişir.
   Kuzey ve güneyde (Akdeniz ve Karadeniz) dağlar denize paralel, batıda (Ege) dağlar denize dik uzanır.
2.   Matematik Konum: Dünya üzerinde herhangi bir yerin, enlem ve boylam derecelerine göre konumudur (bir yerin Başlangıç Meridyeni ve Ekvator'a olan uzaklığıdır).
   Türkiye; 36–42 derece kuzey paralelleri ile 26–45 derece doğu meridyenleri arasında yer alır.
   Türkiye; Kuzey Yarım Küre'de, başlangıç meridyeninin doğusunda, Ekvator'un kuzeyinde, ılıman kuşağın güneyinde yer alır.
   Türkiye'nin üzerinden 19 meridyen geçer, en doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık zaman farkı vardır.
   Türkiye'nin kuzeyi ile güneyi arasında 6 paralel dairesi vardır, kuzeyi ile güneyi arasındaki yaklaşık uzunluk 666 km'dir (6x111=666 km).

Türkiye'nin Matematik Konumunun Sonuçları:
   Dört mevsim belirgin olarak görülür.
   Güneş ışınları hiçbir zaman Türkiye'ye dik açıyla gelmez, eğik açıyla gelir.
   Bir cismin gölge boyu yıl içinde hiçbir zaman sıfır (0) olmaz.
   Güneyden kuzeye gidildikçe sıcaklık ve denizlerimizdeki tuzluluk oranı azalır.
   Akdeniz kıyıları Ege, Marmara ve Karadeniz kıyılarından daha sıcak olur.
   Kuzey Yarım Küre'de yer aldığı için güneyden esen rüzgârlar (Lodos, Kıble, Keşişleme) sıcaklığı artırır; kuzeyden esen rüzgârlar ise (Karayel, Yıldız, Poyraz) sıcaklığı azaltır.
   En sıcak ay temmuz, en soğuk ay ocak ayıdır. Dağların güney yamaçları daha fazla ısınır (Bakı faktörü).