benim bu dönem ki sosyal bilgiler performans görevim

[PeRi]

Giordano Bruno (d. 1548,İtalya, Nola - ö. 17 Şubat 1600İtalya, Roma).İtalyan filozof, rahip, gökbilimci ve okültist. Rönesans felsefesini biçimlendiren filozofların en önemlilerinden biridir ve şair yönüyle de edebiyata en yakın duranıdır. Ona doğacı coşkunluğun düşünürü de denilebilir. Aristotelesçi kapalı evren görüşünden ilk sıyrılanlar arasında yer alanİtalyan filozof, Kopernik'in tezini savundu. Evrenin sonsuz ve eşdağalımlı olduğunu ve evrende, dünyadan başka birçok gezegenin bulunduğunu söyledi. Aykırı görüşler beslediği için 1600 yılında Roma Katolik Kilisesi'nin Engizisyon mahkemesinde yargılanıp sapkın ilan edildi ve Roma'da diri diri yakılarak idam edildi.

Yaşamı  [değiştir]Soylu bir ailenin çocuğu olarak 1548 yılındaİtalya'nın Nola kasabasında dünyaya geldi. On altı yaşındayken Dominiken tarikatına girdi. Kopernikus sistemi ile tanışınca, Bruno tarikat mensubu bir kişi olmaktan sıyrıldı ve buna bağlı olarak Hıristiyan inancıyla arasındaki bütün bağları koparttı. Kiliseye karşı bir sistem içinde yer aldığından din sapkınlığı ile suçlandı. Engizisyon baskısından kurtulmak için Roma'ya ardından Kuzeyİtalya'ya kaçtı.

Dinsizlik ile suçlandığı için hiçbir yerde kalıcı olarak yaşayamadı, sürekli gezdi. Cenevre'ye geçti, ardından Güney Fransa, Paris ve Londra'da devam etti yaşamına. 1582 yılında Sorbonne Üniversitesi'nde bir kürsü elde etti. Londra'da yapıtlarının bir bölümünü bastırdı. Londra'dan kısa bir süreliğine yine Paris'e geçen Bruno, bu defa da Almanya'ya gitti ve eserlerini yayımlatma çabalarını sürdürdü. Daha sonra Zürih'e geçen Bruno, birİtalyan aristokrat tarafından Venedik'e davet edilince bu daveti kabul etti. Burada Galileo Galilei ile tanıştı. Ama Mocenigo adlı bir aristokratla çatışınca, onun tarafından Engizisyon'a teslim edildi. Ona, düşüncelerinden vazgeçmesi ve sonsuz evren görüşünün din sapkınlığı olduğunu kabul etmesi durumunda kilise tarafından affedileceği söylendi. Ama o, gördüğü bütün işkencelere karşın, görüşlerinden taviz vermedi ve ölüme mahkum edildi.

Giordano Bruno, "Tanrı, iradesini hakim kılmak için yeryüzündeki iyi insanları kullanır; yeryüzündeki kötü insanlar ise kendi iradelerini hakim kılmak için Tanrı'yı kullanırlar." demiştir.

Ölümü  [değiştir]
Bruno'nun, yakıldığı meydanda bulunan heykeliÖlüm kararını Bruno'ya bildiren yargıç, ondan şu cevabı almıştır: "Ölümümü bildirirken siz benden daha çok korkuyorsunuz". Kilisenin bu kararı, 1600 yılının Şubat ayında, Roma'da Campo dei Fiori meydanında Bruno'nun diri diri yakılması ile yerine getirildi.

Bruno evrenin sonsuzluğu yanında evrenin birliği ilkesini de benimser. Buna göre Ortaçağ felsefesinde temel alınan gök ile yer ayrılığını rededer. Bruno; Tanrı'nın ve evrenin birbirinden farklı iki töz olmadığı, ama aynı gerçekliğin iki sonsuz görünümü olduğunu kabul eder. Ona göre her şey Tanrısal kuvvetin görünüşüdür:

"Ne gördüğüm hakikati gizlemekten hoşlanırım, ne de bunu açıkça ifade etmekten korkarım. Aydınlık ve karanlık arasındaki, bilim ve cehalet arasındaki savaşa her yerde katıldım. Bundan dolayı her yerde zorlukla karşılaştım ve cehaletin babaları olan resmi akademisyenlerin yanı sıra kalın kafalı çoğunluğun öfkesinde hedef olarak yaşadım."
Düşüncelerinin açıklanmasının kendisi için çok tehlikeli olduğunu bildiği halde, yukarıdaki cümlesinden de anlaşılacağı gibi, yazı ve konuşmalarında düşüncelerini hep böyle açıkça ifade etmiştir.

Kendisi için Söylenenler  [değiştir]'Batı felsefesi tarihi' isimli kitabında Tuncar Tuğcu, Bruno için yaptığı yorumda şöyle der[1]:

"Ýnsan yaşamının anlamı, Tanrı'nın var ettiği bu evreni kendi bütünlüğü içerisinde kavrama çabasında yatar. Tanrı'nın kendisi kadar olağanüstü ve sonsuz bir güzelliğe sahip olan bu evreni seyretmek, onu kavramaya çalışmak bizi ölümün ve tek tek şeylerin verdiği üzüntüden, acıdan kurtarır. Tek tek şeylerle uğraşmaktan kurtulup evrenin birliği içerisinde Tanrısal öze yaklaşmak ancak 'kahramanca bir coşkunlukla' olanaklıdır... Giordano Bruno olağanüstü bir tutku ile, o kocaman ozan yüreği ile seviyordu, Tanrı'yı ve onun eseri olan bu evreni".

                 alıntııdır


Mikolaj Kopernik (Nicolaus Copernicus (d.1473 - ö. 1543)) Polonyalı astronomi âlimi.

19 subat 1473 yılında Torun'da (Polonya) doğan Kopernik normal tahsilini yaptıktan sonra 1491 yılında Krakov'daki okula devam ederek matematik ve astronomi öğrenimini bitirdi. 1494 yılında evine dönen Kopernik, başpiskopos olan amcasının tesiriyle dini eğitim içinİtalya'ya gitti. Orada astronom Domenico Noworra (1454-1504) ile beraber çalıştı. 1497'de memleketine dönüp, kilisede görev aldı fakat bu uzun sürmedi, 1501'de Hukuk fakultesini devam ve Tip fakultesine baslamak icin tekrarİtalya'ya geri döndü. Burada, çalışmalarına devam etti.

Kopernik, dünyanın ve diğer gezegenlerin güneş etrafında döndükleri kuralını açıklamıştır. Heliosentrik (helios=gr. gunes) teori bugün Kopernik teorisi olarak'ta adlandırılır. Yeni astronominin kurucusu kabul edilen Kopernik, ileri sürdüğü fikirleri ancak ömrünün sonlarında açıklayabilmiştir. Sebebleri ise kendisinin bunların doğru olduğuna tam emin olmaması ve kendisi papaz olduğu için kiliseden çekinmesi. O zamanki Hıristiyanlık inancına göre Peygamberİsa güneşe sabit durması için emir vermişti ve güneş de sabit durmaktaydı. Yine genel inanca göre dünya düz tepsi gibiydi. Aksini düşünenler ise cehennemlikti. O dönemde, Kiliseye karşı çıkan insanlar ateşte yakılmasına mahkum edilirdi.

Ömrünün sonlarına doğru sıhhati bozulan Kopernik'in kiliseden korkusu kalmamıştı. Artık fikirlerini rahatça açıklayabilir, yazdığı kitabını ortaya çıkarabilirdi. Papaya kitabını göndererek şu mektubu yazdı: "Aziz peder, kitabta yazılanları okyanların hemen reddedeceklerini biliyorum. Ben ömrüm boyunca çevremin düşüncelerine aldırmayan, fikirlerini savunan biri olamamışımdır. Etrafın tepkisinden, başladığım hususlardan vazgeçmeye niyetlendiğim olmuştur. Fakat çekingenliği üzerimden atarak çalışmalara devam ettim. Yazdıklarımı tenkit edenler olursa onlara aldırmayacağım ve saçma kabul edeceğim..."


Kopernik'in en onemli eserinde "De revolutionibus orbium coelestium" heliosentrik teorisini detayli anlatti. 1540'da ise butün fikirlerini içine alan kitabın basılması için müsaade çıkmıştı. Eserlerinde izah edilen konular; dünyanın yuvarlak ve hareket eden bir cisim olduğu, ekliptik sistemin tartışılması, güneşin görünen hareketi, ay'ın ve gezegenlerin incelenmesiydi. Astronom, doktor ve rahip olan Kopernik, Yunanlı astronom Batlamyus'un yanlış olan teorisini Dünyaya anlatarak ilme anlatılamayacak kadar büyük hizmette bulundu. 24 mayis 1543 yılında Frombork'ta (Polonya) öldü.

http://tr.wikipedia.org/wiki/Mikolaj_Kopernik



Tycho açtığı dava üzerine Lübeck Bölgesel Mahkemesi "www.wikipedia.de" internet sitesini ihtiyati
Brahe


Tycho Brahe, asıl adıyla Tyge Ottesen Brahe tedbirle kapattı. Siteye giriş yapmak isteyenler "www.wikipedia.org" adresine de yönlendirilmiyor.
(d. 14 Aralık 1546 - ö.Brahe 1601) Danimarkalı kimyacı ve
Spiegel Online'ın haberine göre 42 yaşındaki Sol Parti milletvekili eski
astrolog.

Kopernik'in ölümünden 3 yıl sonra doğdu. Asil bir soydan Doğu Almanya'nın iç istihbaratı STASÝ'deki göreviyle ilgili bilgilerin yer alması
geliyordu, babası bir şatonun yönetici ve nüfuzlu biriydi. O doğmadan nedeniyle Wikipedia aleyhinde mahkemeye başvurup kapatma kararı aldırdı.
Wikipedia Almanya
önce babası onu amcasına vermeye taahhüt etmesine rağmen bunu sonra kapatma kararına itiraz edeceğini bildirirken söz konusu internet portalının kapatılması
yerine getirmeyince, danimarka donanmasında subay olan amcası Jørgen tarafından kaçırılmıştır.

eleştirilere neden oldu. Heilmann hakkında yazılan yanlış bilgilerin siteden çıkartılmasından
Küçüklüğünden beri yıldızlara ve gökyüzüne merak saran bir çocuk iken sonra yaptığı basın açıklamasında "Benim girişimim sonucu Lübeck Bölgesel Mahkeme
1559'da kopenhag üniversitesindeyken şahit olduğu güneş tutulması onda bir tutku kararıyla alınan ihtiyati tedbir kararıyla kapatılan Wikipedia'nın tüm kullanıcılarından söz
yarattı, ne var ki amcası onu Danimarka'nın siyasal yaşamının önemli konusu siteye girememelerinden ötürü özür diliyorum" dedi.
Sitenin mahkeme kararının
kişilerinden biri yapmak istiyordu. Bu yüzden onun hukuk okumasını istedi da kalmasından hemen sonra tekrar normal yayınına dönmesi bekleniyor.


ve Leipzig'e yolladı. Gündüzleri hukuk eğitimi gören Brahe, geceleri ise

(...)


AP - Concerned that many would-be contributors to
gökyüzünü gözlemliyordu.

1563'de iki parlak gezegen olan jupiter ile satürn'ün Wikipedia are being scared away, the foundation that runs the
kavuşumlarından biri gerçekleşti. Eski kavuşum tablolarına göre bu olay önemli Internet encyclopedia is getting a $890,000 grant to try to
bir miktar hatalı verildiğini saptadı. Bu onun ilk kayıtlı gözlemi make the editing process more user-friendly.

More... 
oldu, ve bunu ilkel bir yolla sadece bir çift pusula 
ile yapmıştı.

Amcası Jorgen 1565'de ölünce, Brahe hukuk okumayı bıraktı 
ve Almanya'ya Rostock üniversitesine gitti. Buradaki bir düelloda daha sonra 
burnunun bir kısmını kaybedecektir.

1571'de daha sonra "tycho'nun yıldızı" olarak 
anılacak Cassiopedia takım yıldızında parlak bir yıldızı keşfetti. Onun gerçek 
yapısıyla ilgili bir şey bilmemekle birlikte konumu hakkında kesin ölçümler 
yaptı. Haftalar geçtikten sonra giderek solan bu yıldız zamanla gökten 
kayboldu. (bunun bir supernova olduğu düşünülüyor)

Artık Brahe ünlü biri 
olmuştu. Danimarka kralı işini sürdürmesi için kendisine tam donanımlı bir 
gözlemevi verdi ve adına bir fon açtı. seçilen yer baltık 
denizindeki Ven adasıdır. orada Tycho Brahe, Uranibourg (gökyüzü şatosu) ve 
Stejnebourg (yıldız şatosu) adını verdiği iki gözlemevi yaptırdı. Burada kendini 
astronomiye adayan Brahe gözlemlerini sürdürdü. 777 yıldızın konumunu ölçtü ve 
katalog hazırladı elinde hiçbir teleskop olmamasına rağmen ölçümlerinde 1-2 dakikadan 
daha fazla hata yoktur. Ayrıca öğrencisi Johannes Kepler'in eliptik gezegen 
yörüngeleri yasasını biçimlendirmesine yardım etti.

Ancak şu da var ki, 
Brahe kısmen dinsel gerekçelerle Kopenik'in kuramlarını kabul etmedi. Onun yerine 
melez bir sistem benimsedi. Buna göre gezegenler Güneş'in etrafından dönüyor. 
Ancak Güneş ile Ay ise Dünya'nın çevresinde bir yörüngede bulunuyorlardı.

 
Zamanla bazı meselelerden ötürü ve Danimarka kralı ile kimi dostlarının 
ölümü nedeniyle Ven adasındaki yaşamı bozuldu ve ona ait fon 
kesildi. Buna bir neden de sinirli yapısı, kiracılarına karşı acımasız 
oluşu ve kendisine verilen görevleri reddetmesiydi. Bunun üzerine adayı terk 
ederek imparatorluk matematikçisi olarak Prag'a gitti. Ancak orada aradığını bulamadı.

 
Tycho aceleci, hoşgörüsü olmayan, utanmazlık derecesinde bencil, çoğu zaman da 
acımasız bir adam olarak bilinir fakat aynı zamanda zeki, kibar 
ve çalışkandı. Brahe 24 kasım 1601'de 55 yaşındayken ansızın öldü. 
Johannes Kepler'in hocası ve bir nevi rakibidir. Öldüğünde tüm mirasını 
ona bırakmıştır.

                          ALINTIDIR

Galileo Galilei, (d. 1564 – ö. 8 Ocak 1642).


Modern fiziğin ve teleskobik astronominin kurucularından olanİtalyan bilim adamı.
1564'teİtalya'nın Pisa şehrinde doğdu. Dönemi­nin tanınmış müzikçilerinden Vincenzo Galile­i'nin oğlu olan Galileo, ilk tahsilini Floransa'da yaptı. 1581'de Pisa Üniversitesi'nde tıp tahsiline başladı. Ancak parasızlıktan okulu terk etti. 1583'ten itibaren matematiğe ilgi duyan Galileo, bu konudaki çalışmaları sayesinde, 1589'da Pisa'da profesörlük elde etti.
Sarkacın, yüzen cisimlerin ve hareketin Aristo fiziğinden farklı bir düşünceyle matematiksel olarak ele alınması gerektiğine inanan Galileo, Pisa Kulesi'nden ağırlık düşürerek Aristo'nun yanlışlığını açıkça gösterdi. Bu davranışı yaşlı profesörlerle anlaşmazlığa düşmesine sebep oldu. 1592'de Pisa'yı terk ederek, Padova Üniversitesi de bi bölüm olan matematik kürsüsüne geldi.
1597'de pratikte çok faydası olan pusulayı ticari olarak piyasaya arz etti. 1600 senesinden hemen sonra ilkel bir termometre, insan kalp atışının ölçümünde kullanılmak üzere bir sarkaç ve 1604'te serbest düşüşün matematik kanunlarını keşfetti. Ancak düzgün ivmeli hareket kavramı hatalıydı. 1609'da Hollanda'da teleskopun bulunduğunu işitti. Kendisi daha ileri bir alet yaparak bunu astronomi gözlemlerinde kullandı. 1610'da aydaki dağlar, yıldız kümeleri ve Samanyolu üzerine ilk tespitlerini yayınladı. Bu arada Jüpiter'in dört uydusunun varlığını bildirdi. Bu kitabı çok ilgi uyandırdı ve Floransa'da saray matematikçisi olmasını sağladı. Hemen sonra Venüs gezegeninin devreleri ve Satürn'ün şekli hakkında bilgi verirken, astronomideki Ptolemy (Batlamyus) sistemini tartıştı.
1611'de Roma'ya gitti ve oradaki Bilim Akademisi'ne üye seçildi. Floransa'ya dönüşünde hidrostatik üzerine pek çok profesörün itirazına sebep olan kitabı ile 1613'te güneş lekeleri üzerine yazdığı eserini yayınladı. Bu eserinde Kopernik sistemini açık bir şekilde müdafaa etti. Bundan dolayı papazların ağır hücumuna uğradı. 1615'te bizzat Roma'ya giderek iddiasını müdafaa etti. Ancak 1616'da Papa Beşinci Paul tarafından kitaplarını tetkik için bir komisyon kuruldu. Bu komisyon Galileo'nun kitaplarını yasaklamadı. Sadece dünyanın döndüğü iddiasından vazgeçmesini istedi.
Galileo, bir müddet bilimin pratik yönüne döndü, mikroskobu geliştirdi. Ancak 1618'de üç kuyruklu yıldızın görülmesiyle kiliseyle münakaşaya girdi. Arkadaşının Sekizinci Urban olarak Papa seçilmesinden cesaret alarak yazdığı "Ýki Kainat Sistemi Üzerine Konuşmalar" adlı eserini 1632'de yayınladı. Ancak kitabı daha önce yapılan uyarılarla çeliştiği söylentilerine rağmen Roma'da mahkemeye çağrıldı. 1633'te bu kitap yasaklandı ve Kutsal Engizisyon'ca müebbet hapse mahkum edildi. Cezası kendi evinde göz hapsine çevrildi. Yetmiş yaşında hapsedilen Galileo kör oldu ve 1642 yılında öldü.


vikipedi


alıntıdır

[PeRi]

Bunlardan herhangi birini araştırıp öğretmene yazıp vericez sonra özetini öğretmenimize anlatıcaz