Kurtulus savaşında milli varlığa yararlı milli cemiyetler

[Sosyal Bilgiler1]

A-MÝLLÝ  CEMÝYETLER

1-Trakya Paşaeli Cemiyeti:
Özellikleri:
1-Mavri Mira Cemiyetinin Trakya'ya yönelik ola-rak yürüttüğü bölücü faaliyetlere karşı kurulmuştur.
2-Ýstanbul ve boğazların işgal edilmesi bu cemiyetle Anadolu'nun bağlantısını kesmiştir.
3-Bu cemiyet Osmanlı Devleti'nin yıkılması halin-de Trakya'da bir cumhuriyet kurmayı planlamakta¬dır.
4-Edirne Kongresini düzenlemiştir.

2-Ýzmir Müdafa-i Hukuk Cemiyeti:
Özellikleri:
1-Ege Bölgesinde Yunanlıların bölücü faaliyetle¬rine karşı çalıştı.
2-2-9 Mart 1919 tarihindeİzmir'de Müdafa-i Hu-kuk Kongresini düzenledi.

3-Kilikyalılar Cemiyeti:
Özellikleri:
1-Adana ve civarının Ermeni ve Fransızlara karşı bütünlüğünü korumak için kuruldu

4-Redd-iİlhak Cemiyeti:
Özellikleri:
1-Ýzmir'in işgaline tepki olarak kuruldu
2-Balıkesir ve Alaşehir kongrelerini düzenleyerek Ege Bölgesini örgütledi
3-Kuvay-ı Milliyeyi harekete geçirerek silahlı dire-niş başlattı.

5-Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti:
Özellikleri:
1-Orta ve Doğu Karadeniz'deki Rum ve Ermeni faaliyetlerine karşı kuruldu.
2-Erzurum Kongresinin toplanmasına yardımcı ol-du.
3-Erzurum Kongresinde Doğu Anadolu Müdafa-i Hukuk Cemiyeti ile birleşti.

6-Milli Kongre Cemiyeti:
Özellikleri:
1-Ýstanbul'da kuruldu
2-Ýlk defa kuvay-ı milliye tabirini kullandı
3-Milli mücadele için birleşmeyi savundu
4-Genelde basın yayın yoluyla propagandayı ilke edindi.
5-16 Mart 1920'deİstanbul'un işgaliyle bu cemiyet dağıldı.

7-Doğu Anadolu Müdafa-i Hukuk Cemiyeti:
Özellikleri:
1-Doğu Anadolu'nun Ermenilere karşı bütünlüğünü korumak için kuruldu.
2-XV. kolordunun Erzurum'da dağılmamış halde olması bu cemiyeti daha da etkin hale getirdi.
3-Erzurum Kongresini düzenledi
4-Le Pays gazetesini çıkardı.
5-Cemiyet; Türkleri azınlıklara göre daha güçlü tutmak için şu kararları aldı:
a-Ýşgallere karşı direnilecektir.
b-Basın yayın yoluyla propaganda yapılacaktır
c-Bölge dışına göç edilmeyecektir.
d-Bilim, iktisat ve din teşkilatları kurulacaktır.

Milli Cemiyetlerin Özellikleri:
1-Türk halkının Mondros Mütarekesine ilk tepkisi-dir.
2-Basın yayın faaliyetlerinin elverişli olmasından, elçiliklerin varlığından ve merkez durumunda ol-masından dolayıİstanbul'u merkez edindiler
3-Milli mücadeleye örgütsel zemin hazırladılar
4-Halk arasında milli bilinci uyandırdılar
5-Ýşgalleri ve azınlıkların bölücü faaliyetlerini ön-lemeye çalıştılar
6-Bölgesel niteliklidirler
7-Mustafa Kemal gibi birleştirici bir liderden yok¬sun oluşları en büyük eksiklikleridir.
8-Ýstanbul hükümetine, bağlı olmadıkları gibi; karşı da değillerdir.
9-Sivas kongresinden önceki en büyük eksiklikleri tek elden idare edilmemeleridir.
10-Türkçülük duyguları ile kurulmuşlardır.
11-Genellikle ittihatçılar tarafından kurulmuşlardır.
12-Programları bölgesel kurtuluşa yöneliktir. Bü-tünü kapsayan plan ve programları yoktur.
13-Önce basın yayın yoluyla propagandayı ilke edin¬diyseler de; kanlı işgallerin başlamasıyla silahlı mücadeleyi başlattılar.
14-Sivas Kongresinde Anadolu ve Rumeli Cemiyeti adı altında birleştiler