Tanzimat Fermanı, Islahat Fermanı ve Meşrutiyet

[velikz]

   Tanzimat Fermanı  (1839)
   Boğazlar ve Mısır sorununda Avrupa devletlerinin desteğini almak ve azınlıklara ayrıcalık verme baskılarına son vermek amacıyla padişah Abdülmecit zamanında oluşturulmuştur.
   Tanzimat Fermanı ilk kez padişahın üzerinde bir kanun gücü olduğunu göstermiştir. Bu yüzden hukuk devleti olma yolunda önemli bir adımdır.
   Demokratikleşme yolunda ilk önemli adım atıldı ve ilk kez hukukun üstünlüğü kabul edildi.


Tanzimat Dönemi padişahlarından Abdülmecit’in portresi
   Islahat Fermanı  (1856)
   Kırım Savaşı’nın sonunda 1856’da Paris’te toplanan barış konferansına sunulmuştur.
   Amaç Osmanlı Devleti üzerindeki baskıları azaltmak konferanstan olumlu sonuçlar almak için kabul edilmiş.
   Ancak istenen sonuç elde edilememiştir.
   Hatta bedelli askerlik gibi konularda Gayrımüslimlerin Müslümanlardan daha ayrıcalıklı hale gelmesine yol açmıştır.
Uyarı: Tanzimat Fermanı ve 1856 yılında ilan edilen Islahat Fermanı ile Osmanlı yönetimindeki Müslüman halk ile Gayrımüslimler arasında tam bir eşitlik sağlanmaya çalışılmıştır.

   Meşrutiyet (1876)
   Avrupa’da eğitim görmüş, oradaki gelişmeleri takip eden Genç Osmanlılar adı verilen aydın grubun baskısı sonucunda gerçekleştirilmiştir.
   Bu sırada Kanuni Esasi adı verilen ilk anayasa yayımlanmıştır
   Mebusan Meclisi açıldı. Halk kısıtlı da olsa ilk kez seçme ve seçilme hakkını kullandı.
   1908 yılında ikinci kez ilan edilen meşrutiyet ile padişahın yetkileri kısıtlanarak meclisin yetkileri artırıldı.
Uyarı: Padişah II. Abdülhamit, 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı sırasında Gayrımüslim vekillerin işleri yavaşlatmaya yönelik tutumu gerekçe göstererek meclisi kapatmış ve ülkeyi tek başına idare etmiştir.
Uyarı: 1876 Kanuni Esasi’nin ilanı ile Osmanlı Devleti’nde mutlakıyetten meşrutiyet rejimine geçilmiştir.