Mondros Ateşkes antlaşması nedenleri ve sonuçları

[Sosyal Bilgiler1]

Nedenleri:
Wilsonİlkeleri'ne güvenilmesi.
Bulgaristan'ın I.Dünya Savaşı'ndan çekilmesi.
Ýttihatçılar savaşın kaybedilmesinin sorumluluğu kendi üstlerine kalacağından ülkeyi terk etmişlerdir.
Ahmetİzzet Paşa Kabinesiİtilaf Devletleri'nden ateşkes yapılmasını istemiştir.
Limni Adası'nın Mondros Limanı'nda Osmanlı Devleti Bahriye Nazırı Rauf Orbay ileİngiliz Amirali Calthrope arasında Mondros Ateşkes Antlaşması imzalanmıştır.
a) Osmanlı Devleti'nin Egemenliğini Kısıtlayan Hükümler:
Boğazlar tüm devletlere açık olacak veİtilaf Devletleri tarafından işgal edilecek.
Ýtilaf Devletleri, kendi güvenliklerini tehdit edecek bir durumda herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecek (7.madde).
Vilâyât-ı Sitte'de (Altı il, Erzurum, Van, Harput, Diyarbakır, Bitlis, Sivas) bir karışıklık çıkarsa,İtilaf Devletleri buraları işgal edebilecek (24.Madde).
Bütün haberleşme-ulaşım araç ve gereçleriİtilaf Devletleri'nin kontrolüne verilecek.
b) Askeri Hükümler:
Güvenliği sağlayacak askerden fazlası terhis edilecek.
Ýtilaf Devletleri ve Ermeni esirleri serbest bırakılacak.
Türk askerleriİtilaf Devletleri'nin kontrolünde kalacak.
Hicaz, Yemen, Suriye, Irak ve Trablusgarp'taki Türk subay ve askerler en yakınİtilaf devletine teslim edilecek.
c) Ekonomik Hükümler:
Toros Tünelleriİtilaf Devletleri tarafından işgal edilecek.
Tüm demiryolları ve donanma gücüİtilaf Devletleri'nin kontrolüne bırakılacak, gemiler limanlarda tutuklu kalacak.
Silah, cephane ve orduya ait tüm mallarİtilaf Devletleri'nin kontrolüne bırakılacak.
Yer altı ve yerüstü zenginlik kaynaklarıİtilaf Devletleri'nin kontrolüne bırakılacak.
Ülkenin ihtiyaç fazlası kömür, akaryakıt ve deniz gereçleri dışarıya satılmayacak.
Mondros Antlaşması'nın Sonuçları:
Osmanlı Devleti fiilen sona ermiştir.
Ýttihat ve Terakki Partisi, adını Teceddüt Partisi olarak değiştirmiş ve kendini feshetmiştir.
Ermeniler korumaya alınmış ve doğuda bir Ermeni Devleti kurma zemini hazırlanmıştır (24.madde).
Antlaşmanın 7. maddesi Osmanlı topraklarının işgalini kolaylaştırmıştır.
Ýlk olarakİngilizler Musul'u işgal etmiştir (3 Kasım 1918). Ardından Urfa, Antep ve Maraş'a girmişlerdir.
Ýtilaf Devletleri'nin donanmalarıİstanbul önlerine gelmiştir (13 kasım 1918).
Ýşgallere karşı Türk milleti tarafından direniş cemiyetleri kurulmuştur.
Azınlıklar da işgalleri kolaylaştırmak için zararlı cemiyetleri kurmuştur.
M.Kemal Suriye-Filistin Cephesi'nde iken, yabancı işgaline açık bırakan maddelere tepki göstermiştir.
Ýstanbul Hükümeti, Yıldırım Orduları Grubu'nu ve VII.Ordu Karargâhı'nı kaldırmış, M.Kemal'i Harbiye Nezareti'ne almıştır.




Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan Sonraİşgal Edilen Yerler
Ýngiltere Fransaİtalya Yunanistan
Musul Adana Antalyaİzmir
Urfa  Kuşadası
Antep  Fethiye
Maraş  Bodrum
Batum Mersin Marmaris
Kars Dörtyol Konya
Samsun
Merzifon
Not:İngiltere, Mondros'tan sonra işgal ettiği Urfa, Antep ve Maraş'ı Paris Barış Konferansı'nda, Fransa'ya bırakmıştır.