ETKİLİ ÖĞRETİMİN GENEL ÖZELLİKLERİ
Dikkat çekme ve güdüleme, amaçlardan haberdar etme,ön bilgilerin uyarılması öğretim strateji,yöntem ve tekniklerinin etkili kullanılması, uygulama yapılması, dönüt ve başarı değerlendirmesi başlıca alt başlıklarıdır.
DİKKAT ÇEKME VE GÜDÜLEME
Öğretmenler, öğretme-öğrenme sürecinde kullandıkları stratejilerin, tekniklerin, araç-gereçlerin yardımıyla öğrenmeyen öğrencilere karşı tamamlayıcı eğitim çalışmalarında aynı stratejileri, aynı teknikleri, aynı araç-gereci aynı şekilde kullanmamalıdırlar. Çünkü bir önceki öğretme-öğrenme sürecinde strateji, teknik, araç-gereçler yardımıyla öğrenemeyen öğrenciler daha sonraki tamamlayıcı öğretme-öğrenme sürecinde de aynı strateji, aynı teknik, aynı araç-gereçlerin aynı şekilde kullanılmasıyla da öğrenemeyebilirler.
Bir organizma olarak her gün çeşitli davranışlarda bulunuruz. Hiçbir davranışın gelişigüzel ve kendiliğinden olduğu söylenemez. Organizmayı davranıma sevk eden bir sebep ya da sebepler vardır. Organizmayı çeşitli davranışlara motifler sevk eder. Motifler insanın içinden gelirler. Davranışlarımız her zaman motiflerin etkisiyle meydana gelir.
Güdü, davranışa enerji ve yön veren güçtür; bu güç organizmayı etkileyerek bir amaç için harekete geçmeye sevk eder. Güdü, istekleri, arzuları, ihtiyaçları, dürtüleri ve ilgileri kapsayan genel bir kavramdır. Açlık susuzluk gibi fizyolojik kökenli güdülere dürtü denilmektedir. Bilme ve başarma isteği gibi insani dürtülere ise ihtiyaç denir.
Güdüler genel olarak, içsel veya dışsal olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Dışsal güdü, bireyin dışından gelen etkileri içerir. Bir öğrencinin yüksek not aldığı için öğretmeni tarafından övülerek pekiştirilmesi buna örnek gösterilebilir. İçsel güdü ise, bireyin içinde var olan ihtiyaçlarına yönelik tepkilerdir. Merak, bilme ihtiyacı, yeterli olma isteği, gelişme arzusu içsel güdülere örnek gösterilebilir.
Güdü organizmayı belirli tepkilerde bulunmaya ve sonuç olarak bir şeyler öğrenmeye zorlamaktadır. Buna bağlı olarak, güdülenme öğrenme için gerekli ön şartlardan biri olmaktadır. Yeterince güdülenmiş bir öğrenci, öğrenmeye hazır hale gelmemiş demektir, kişiyi öğrenmeye sevk edecek önemli bir neden olmadıkça öğrenmeye karşı ilgi gelişmez. İnsanlar genellikle merak duydukları ve ilgi çekici buldukları konuları daha çabuk öğrenirler. Fakat okuldaki bütün konuların öğrencinin ilgisini çekmesi beklenemez. O halde öğrenciyi güdülemenin yolları nelerdir? Bu soruyu cevaplandırabilmek için, öncelikle güdülerin sınıflandırılmasından söz etmek gerekmektedir. Bu konuda çok çeşitli kuramlar mevcuttur.
AMAÇLARDAN HABERDAR ETME
Öğretmen derse girmeden önce öğrencilerine neler öğreteceğini ve niçin öğreteceğini belirtmesi gerekir.öğretmen bunları belirttikten sonra öğrenci dersin sonunda veya ünitenin sonunda neler öğrendiğini ve kazanımlarını değerlendirebilecek düzeye gelir. Amacın önceden belirtilmesi öğrencinin o konu etrafında düşünme ve o konu dışına çıkmama becerisi kazandırılmış olur. Öğrencinin öğretmenine olan güveni artar ve öğrencinin o konu etrafında odaklanması sağlanmış olur.
ÖN BİLGİLERİN UYARILMASI
Öğrencinin yeni bilgiler öğrenmeden önce eski bilgilerin hatırlatılması önemlidir. Çünkü yeni öğreneceği bilgilerin daha önce öğrenmiş olduğu bilgilerle bağlanması , öğrenmesini kolaylaştırır.
Öğretmen öğrencilerin daha önce kazanmış oldukları bilgi,beceri ve tutumları sergiler,resimler,diyagramlar,formüller göstererek , örenme stratejileri kullanarak, soru sorarak,açıklama yaptırarak,tartışarak ortaya çıkarılabilir.
ÖĞRETİM STRATEJİ, YÖNTEM VE TEKNİKLERİNİN ETKİLİ KULLANILMASI
Öğretim yöntem ve teknikleri, öğretim stratejilerinin yapı taşıdır. Bütün derslerde tek bir yöntem veya teknik kullanan öğretmenler çok başarılı olamaz. Strateji, yöntem ve teknikleri seçerken öğretmen özellikleri, öğrencinin zeka alanları, öğrenme stilleri, algılama biçimleri, hazır bulunuşluğu, kazandırılmak istenen kazanımlar, öğrenilecek içerik, zaman, fiziksel ve ekonomik olanaklar ve sınıf mevcudu göz önüne alınmalıdır.
UYGULAMA YAPMA
Öğrenciler okulda öğrendiklerini eve gelip tekrar ederse, uygularsa daha çok başarılı olur ve öğrendikleri pekişir. Kalıcı olur. Dolayısıyla etkili öğrenme ve öğretme gerçekleşir. Bundan dolayı öğrenciler evde olsun okulda olsun uygulamaya yönlendirilmelidirler. Bu araştırma ve uygulamalar;deney, gezi, gözlem, proje ve araştırma şeklinde olabilir.
DÖNÜT
Önemli bir konuda öğrenciye davranışı doğrultusunda dönüt verilmesidir. Öğrencilere dönüt verilmediğinde, doğru davranışların devam etmesi azalır. Yanlışlar pekişebilir ve öğrenci dersten soğuyabilir. Dönüt;baş sallama, mimik hareketleri, gülümseme, sözlü ifade gibi şekillerde olabilir.
BAŞARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Değerlendirme, öğretmenin öğretiminin ve öğrencinin başarısını belirlemek daha iyi bir eğitimin-öğretimin gerçekleşmesini sağlamak için yapılan etkinliktir.
Öğretmenler, öğretimin hedeflerine , içeriğine kullanılan öğretim yöntem ve tekniklerine, öğrencinin gelişim düzeylerine uygun değerlendirme yapılmalıdır. Öğrencinin bir dersteki performansı değil yıl içindeki tüm performansı göz önüne alınmalıdır. Öğretmen değişik değerlendirme teknikleri uygulamalıdır. Bu değerlendirmeler; standart testler, laboratuar çalışmaları, gözlem kontrol listeleri, öğrenci çalışmaları ya da projeleri ve yazılı sözlü sınavlar olabilir. Değerlendirmenin amacı öğrencilerin eksikliklerini görerek be eksiklikleri tamamlama amacını gütmesi gerekir.
[ad][ad]