DOĞU CEPHESİ VE KAZIM KARABEKİR
İtilaf Devletleri Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Doğu Anadolu’da bir Ermeni devleti kurmak için harekete geçti.Ermeniler İtilaf Devletlerine güvenerek 1920 ortalarında Doğu Anadolu’ya girdiler.O günlerde bölgedeki tek düzenli birliğimiz Kazım Kara Bekir Paşa’nın komuta ettiği Erzurum’daki 15.Kolordu idi.
Millî Mücadele’nin önde gelen komutanlarından Kâzım Karabekir 1882’de İstanbul’da doğdu. 1905’te Harp Akademisini bitirerek Manastır’a atandı. Birinci Dünya Savaşı’nda çeşitli cephelerde başarıyla görev yaptıktan sonra Kurtuluş Savaşı’nda Doğu Cephesi Komutanlığına getirildi.
Kazım Kara Bekir ,Doğu Anadolu’ya giren Ermenileri başarılı bir taarruzla bugünkü doğu sınırımızın ötesine attı. Bu cephedeki savaş BMM hükûmetinin Ermenistan ile imzaladığı 3 Aralık 1920 tarihli Gümrü Antlaşması’yla sona erdi. Gümrü Antlaşması Ankara hükûmetinin uluslararası alanda kazandığı ilk siyasi başarı olarak tarihe geçti.
“Kâzım Karabekir Paşa, anne babaları Erzurum ve Erzincan bölgelerinde öldürülen iki bin kadar yetim Türk çocuğunu evlat edinmişti. Bunlar, 414 yaş ara sında çocuklardı. Kâzım Karabekir, çocukları özellikle birer sanat ve meslek sahibi olacak şekilde yetiştiriyordu. Bunlardan bazıları gayet iyi marangozluk öğrenmişti. Güzel resim çizmeyi, çocukça fakat sanatkârca oymalar yapmayı biliyorlardı.
Kâzım Paşa, ceza usulünü kaldırmıştı. Bununla birlikte çocukların kişiliklerinin serbestçe gelişmesini önlemeyecek bir disiplin kurmuştu. Kötü hareketi görülen çocuğu karşısına alıp onunla tek başına konuşurdu. “Paşa Baba”nın bir kenara çekip öğüt verdiği çocuğun bir daha kötü bir şey yaptığı olmazdı.
Çocuklarda en çok göze çarpan şey dürüstlük, doğru sözlülüktü. Bu özellikleri öğütlerle değil içinde yaşadıkları çevreden, havadan almaktaydılar.”