2.meşrutiyet
–meşrutiyet nedir?
Meşrutiyet; ülke yönetiminde kral ya da padişahın yanında, seçimle belirlenen bir meclisin bulunduğu yönetim şeklidir.
–ı.meşrutiyet’in ilan edilmesinin nedenleri nelerdir?
– genç osmanlılar cemiyeti’nin, ıı. Abdülhamit’e meşrutiyet’in ilan edilmesi için baskı yapması.
– avrupalı devletlerin osmanlı devleti’nin içişlerine karışmalarının engellenmek istenmesi.
– azınlıklara yönetim alanında haklar tanıyıp dağılmayı önlemeye çalışmak
–kanun-ı esasi’nın osmanlı toplumu için önemi nedir?
– osmanlı halkı ilk kez seçme – seçilme hakkını kullanmış ve osmanlı devleti’nde ilk kez halk padişahın yanında yönetime ortak olmuştur.
– osmanlı devleti’nde ilk kez parlamenter sisteme geçilmiştir.
– kanun-ı esasi. Türk tarihinin ilk anayasası olmuştur.
–2.abdülhamit’in 1.meşrutiyet meclisini kapatmasının nedeni nedir?
1-çeşitli milletlere ait milletvekillerinin kendi bölgeleri ve fikirleri doğrultusunda hareket etmeleri
2-1877-1878 osmanlı-rus savaşının çok kötü gitmesi
–meşrutiyetin 2.kez ilan edilmesini sağlayan sebepler nedir?
1-ittihat ve terakkinin çalışmaları
2-selanik’te çıkan isyanlar
–jön türklerin kurduğu ittihat ve terakki cemiyetinin amacı neydi?
1876 kanun-i esasi’nin uygulanarak, meşrutiyeti yeniden kurmak.
–31 mart olayının çıkmasının sebepleri nelerdir?
1-meşrutiyet yönetiminin ortadan kaldırılması istekleri
2-meşrutiyetin ilk günlerinde yaşanan otorite boşluğu
–31 mart ayaklanması nasıl bastırıldı?
31 mart vak’ası denen bu isyan, selanik’ten gelen hareket ordusu tarafından bastırılmıştır.
–31 mart olayının sonuçları nelerdir?
1- ıl. Abdülhamit tahttan indirilmiş ve yerine v. Mehmet’i padişah yapılmıştır,
2-kanun-ı esasi’de değişiklikler yapıldı.
Trablusgarp savaşı (1911)
–trablusgarp savaşının nedenleri nelerdir?
1- italya’nın sanayisi için hammadde ve pazar araması
2- trablusgarp’ın italya’ya çok yakın olması
3- osmanlının trablusgarp’ı savunacak güçte olmaması
4- italya’nın işgaline diğer devletlerin sessiz kalmaları
5- italyanların osmanlının trablusgarp halkına kötü davrandığını iddia etmeleri
–savaşın sonucunu etkileyen önemli olaylar nelerdir?
1- osmanlı trablusgarp’a asker gönderemedi
2- italya oniki ada ve rodos’u işgal etti.
3- balkan savaşları çıktı.
–ile italya arasındaki bu savaş nasıl sona erdi?
Savaşın sonunda uşi (ouchy) anlaşması imzalandı
1- trablusgarp italya’ya bırakılacak.
2- oniki ada ve rodos balkan savaşı sonuna kadar italya’ya verilecek.
3- osmanlının borçları için italya yardımcı olacak
4-trablusgarp halkı dini olarak osmanlıya bağlı kalacak.
Balkan savaşları
–balkan savaşlarının sebepleri nelerdir?
1-balkan devletlerinin osmanlıları balkanlardan ve rumeli’den atmak istemesi
2-rusların balkan devletlerini kışkırtması,
3- milliyetçilik akımının etkileri
Trablusgarp savaşının sürmesi ve osmanlı devleti’nin güçsüzlüğü de teşvik edici unsur oldu.
–osmanlı ordusu 1.balkan savaşında neden yenilmiştir?
1-ordu teknik donanımının ve donanmanın yetersizliği
2-geniş bir coğrafyada 4 ayrı devletle savaşılması
3-taktik bir yanlışlık olarak savaştan hemen önce balkanlarda asker terhisi yapılması
4-osmanlı subayları arasındaki siyasi fikir ayrılıkları emir komuta zincirini bozdu.
–1.balkan savaşı nasıl sona erdi?
Yenilgiyi kabul eden osmanlı ile balkan devletleri arasında 30 mayıs 1913 te londra antlaşması imzalandı.
–1.balkan savaşının en önemli sonucu nelerdir?
Osmanlı bütün balkan topraklarını kaybetti.en karlı çıkan devlet bulgaristan oldu.
–2.balkan savaşının çıkış sebebi nedir?
Bulgaristan’ın fazla pay aldığını düşünen balkan devletleri bulgaristan’a savaş açtılar.
–osmanlı 2. Balkan savaşından nasıl yararlandı?
Midye enez hattını geçen osmanlı edirne ve kırklareli’ni geri aldı.
–2.balkan savaşı sonunda hangi anlaşmalar yapılmıştır?
Bulgaristan ile sırbistan- karadağ- yunanistan ve romanya arasında bükreş antlaşması
Osmanlı bulgaristan ile istanbul – yunanistan ile atina anlaşması imzalandı.
–balkan savaşlarının genel sonuçları nelerdir?
1.osmanlı balkan topraklarının tamamını kaybetti.
2-balkanlarda kalan türkler sebebi ile “balkan türkleri sorunu” ortaya çıktı.
3-ege adaları sorunu ortaya çıktı.
4-anadolu’ya göçlerle türk nüfuz arttı. Türkçülük akımı önem kazandı.
5-büyük oranda batı sınırımız çizilmiş oldu.
1.dünya savaşı’nın sebepleri
–1.dünya savaşı’nın sebepleri nelerdir?
1- sanayi inkılabının getirdiği sömürgecilik yarışı
2- fransız ihtilali ile yayılan milliyetçilik akımı
3- bütün dünyadaki silahlanma yarışı
4- rusya ve avusturya arasındaki balkanlar çekişmesi (panislavizm)
5- almanya ile fransanın sınır anlaşmazlığı (alsas loren)
–rusyanın panislavizm politikası nedir?
Panislavizm: balkanlarda yaşayan slav ırkından olan milletleri bir bayrak altında toplamak demektir
–üçlü ittifak devletlerini yazınız?
Almanya
Avusturya-macaristan
İtalya
–üçlü itilaf devletlerini yazınız.
İngiltere
Fransa
Rusya
–savaşın gidişini değiştiren olaylar nelerdir?
1- italya kendisine söz verilen topraklar sebebiyle taraf değiştirdi. İtilaf devletleri avantaj sağladı.
2- osmanlı devleti savaşa girdi.
3- çanakkale savaşının kaybedilmesi sebebiyle yardım alamayan rusya savaştan çekildi.ittifak devletleri avantaj sağladı.
4- almanya’nın abd gemisini batırmasıyla abd savaşa girdi.itilaf devletleri avantaj sağladı.
–osmanlı devleti’nin savaşa girme sebepleri nelerdir?
1- son zamanlarda kaybedilen toprakları geri almak
2- almanya’nın kesin savaşı kazanacağına inanılması
3- kapitülasyon ve düyun-u umumiyeden kurtulmak
–osmanlı neden almanya yanında savaşa girdi?
1-osmanlının topraklarını paylaşmak isteyen ingiltere ve fransa osmanlının güçlenmemesi için kendi yanlarında savaşa girmesini istemediler.
2-ingiltere ve rusya’ya yeni cepheler açmak isteyen almanya osmanlı ile çok iyi ilişkiler kurdu.
–osmanlı 1.dünya savaşında hangi cephelerde savaşmıştır?
1-kafkas cephesi = rus
2-kanal cephesi= ingiltere
3-ırak-musul = ingiltere
4-suriye-filistin = ingiltere
5-hicaz-yemen = ingiltere-arap
6-çanakkale = kim yok ki
7-galiçya- makedonya ve romanya cepheleri
–itilaf devletlerinin çanakkale cephesini açmalarının sebepleri nelerdir?
1-rusya’ya yardım götürmek.
2-istanbul’u alarak osmanlı’yı savaş dışı bırakmak
3-osmanlının süveyş kanalı üzerindeki tehditlerini sona erdirmek
–çanakkale savaşı’nın sonuçları nelerdir?
1-yardım alamayan rusya’da rejim değişti ve savaştan çekildiler.
2-1.dünya savaşı uzadı.
3-bulgaristan savaşa girdi.
4-m. Kemal kazandığı başarılarla kurtuluş savaşında lider oldu.
1.dünya savaşı sonunda imzalanan ateşkes anlaşmalarının isimleri nelerdir?
Bulgaristan – selanik ateşkesi
Osmanlı – mondoros ateşkesi
Avusturya mac.- willa gusti ateşkesi
Almanya – rethandes ateşkesi
1.dünya savaşı sonunda imzalanan barış anlaşmaları nelerdir?
Almanya – versay
Avusturya – sen jermen
Bulgaristan – nöyyi (neully)
Macaristan – triyanon
–1.dünya savaşının bütün dünyayı etkileyen sonuçları nelerdir?
Osmanlı, avusturya macaristan, almanya, rusya parçalandı
İngiltere üstünlüğünü sürdürdü.
Polonya, çekoslovakya, yugoslavya ukrayna, litvanya, macaristan ve türkiye kuruldu.
Milletler cemiyeti kuruldu.
Ağır anlaşmalar yeni bir savaşa zemin hazırladı.
Abd nin uluslar arası etkisi arttı.
Komünizm, faşizm ve nasizm gibi yönetimler kuruldu.
Mondros ateşkes andlaşması
30 ekim 1918
–mondros’un imzalanma sebepleri nelerdir?
1.bulgaristan’ın savaştan çekilmesiyle almanya bağlantısı koptu.
2.suriye ve filistin orduları esir alınma tehlikesi içindeydi.
3.wilson ilkelerinin uygulanacağına inanılıyordu.
–mondros’un önemli ateşkesin maddeleri nelerdir?
1- sınırların korunması ve iç güvenliğin sağlanması için taraflarca kararlaştırılacak gerekli sayıda askerî kuvvetten fazlası hemen terhis olunacak ve bunların silâh, cephane ve teçhizatı îtilâf kuvvetlerine teslim edilecek.
2- itilâf devletleri güvenliklerini tehlikede gördükleri herhangi bir stratejik bölgeyi asker çıkarmak suretiyle işgal edebilecek. (7.madde)
3-vilâyât-i sitte’de (erzurum,sivas,diyarbakır, elazığ,van,bitlis)herhangi bir karışıklık çıkacak olursa, itilâf devletleri bu bölgede önemli gördükleri yerleri işgal edebilecek. (24.madde)
–mondros’un osmanlı ülkesini işgal etmeye zemin hazırlayan maddeleri nelerdir?
1- sınırların korunması ve iç güvenliğin sağlanması için taraflarca kararlaştırılacak gerekli sayıda askerî kuvvetten fazlası hemen terhis olunacak ve bunların silâh, cephane ve teçhizatı îtilâf kuvvetlerine teslim edilecek.
2- itilâf devletleri güvenliklerini tehlikede gördükleri herhangi bir stratejik bölgeyi asker çıkarmak suretiyle işgal edebilecek. (7.madde)
–mondros’un doğu anadolu’da bir ermeni devleti kurmayı amaçlayan maddeleri nelerdir?
Vilâyât-i sitte’de (erzurum,sivas,diyarbakır, elazığ,van,bitlis)herhangi bir karışıklık çıkacak olursa, itilâf devletleri bu bölgede önemli gördükleri yerleri işgal edebilecek. (24.madde)
–mondros ateşkesi’nin önemi nedir?
1-bu antlaşma ile osmanlı devleti, kağıt üzerinde siyasi varlığını hukuken sürdürebilmesine rağmen, fiilen sona ermiştir.
2-itilaf devletleri, orduların terhisi ve silahların teslim edilmesi maddeleriyle, yapılacak işgaller sırasında herhangi bir silahlı direniş olmasını önlemeyi amaçlamışlardır.
3- 7 nci madde, antlaşmanın en önemli maddesidir. Buna göre, itilaf devletleri istedikleri her yeri işgal edebileceklerdi. Bu madde ile, yapacakları işgallere hukuki bir dayanak sağlamışlardır.
4- 24 ncü madde olarak yer alan madde ile; doğu anadolu’da kurulması düşünülen ermeni devleti için zemin hazırlanmıştır. Bu iller asıl metinde “ermeni vilayetleri” olarak isimlendirilmiştir.
–ingiltere’nin modros ateşkes’ine göre işgal ettiği yerler nerelerdir?
Musul, ıskenderun, urfa, antep, maraş, kars ve batum’u tamamen işgal etmiştir. İngiltere, işgal etmiş olduğu urfa, antep ve maraş’ı daha sonra fransızlara bırakmıştır.
Ayrıca ingiltere; afyon, eskişehir, izmit, samsun ve merzifon. Musul, ilk işgal edilen bölgedir
–fransa’nın mondors’a göre işgal ettiği yerler nerelerdir?
Mersin, dörtyol, adana çevresi ile ingiltere’den devraldığı urfa, antep, maraş bölgesini işgal etmiştir. Ayrıca, doğu trakya’daki tren istasyonları ile afyon tren istasyonunu işgal etmiştir.
–italya’nın mondros’a göre işgal ettiği yerler nerelerdir?
Bodrum, kuşadası, marmaris, fethiye, konya, antalya ve çevresini işgal etmiştir.
Wilson ilkeleri ve paris barış konferansı
–wilson ilkeleri nedir?
1.dünya savaşının bir an önce ve düzenli şekilde bitmesi amacıyla abd başkanı woodrow wilson’un yayınladığı 14 maddelik bildiridir.
–wilson ilkelerinin göze çarpan önemli ilkeleri nelerdir?
1-devletler kendi aralarında gizli anlaşmalar yapmayacaklar, herşey açık olacak.
2-savaş sonunda yenen devletler yenilenlerden toprak ve para almayacaklar.
3-devletlerin toprak bütünlüklerini ve bağımsızlıklarını korumak için cemiyet-i akvam kurulacak.
–wilson ilkeleri içinde osmanlı devletini doğrudan ilgilendiren madde nedir?
Osmanlı devleti’nin türk olan bölgelerinin egemenliği tanınacak.
Ancak, türk olmayan bölgelere kendi kendilerini yönetme hakkı tanınacak.
Boğazlar bütün milletlerin gemilerine açık olacak. Bu durum uluslararası garanti altında olacak.
–18 ocak 1919’da toplanan paris barış konferansı’nın toplanma amacı nedir?
1.dünya savaşının ateşkes antlaşmaları ile bitmesinden sonra barış antlaşmaları taslağı hazırlama ve aralarındaki sorunları çözmek için toplandı.
–paris barış konferansında alınan belli başlı kararlar nelerdir?
1-itilaf devletlerin katılımı ile “milletler cemiyeti” kuruldu.
2-yenilen devletlere imzalatılmak üzere ağır anlaşma taslakları hazırlandı.
3-halkının çoğunluğunun rumlardan oluştuğu iddia edilen izmir ve çevresinin yunanlılara verilmesi kararlaştırıldı.
İzmir’in işgali (15 mayıs 1919)
–izmir ne zaman kim tarafından işgal edilmiştir?
15 mayıs 1919’da ingiliz ve fransız donanmasının koruması altında yunan ordusu izmir’e asker çıkararak işgale başlamıştır.
–yunanistan işgali haklı göstermek, güçlendirmek için hangi yöntemi uygulamıştır?
1-bölgedeki rumların, türkler den daha kalabalık olduğunu iddia etmiştir.
2-rumların türkler tarafından katledilmek üzere olduğunu söyleyerek hıristiyan dünyasının da desteğini sağlamaya çalışmıştır.
–izmir’i işgal etmek yunanlılar için neden önemlidir?
İzmir’in işgali yunanistan için büyük bir önem taşıyordu; “megalo idea” yani, büyük yunanistan ideali artık gerçekleşmekteydi. Batı anadolu’yu kapsayan bizans imparatorluğu yeniden kurulabilecekti.
–izmir’de yunanlılara karşı direniş nasıl başlamıştır?
Yunan ordusuna karşı ilk kurşun izmir’de gazeteci hasan tahsin tarafından sıkılmıştır. Kısa bir süre içinde yunan işgaline karşı silahlı direniş grupları oluşmuştur.
–izmir’in işgali’nin kurtuluş savaşı’ndaki önemi
1— yunan ordusunun katliamlarına karşı, kuvay-ı milli- ye birlikleri kuruldu. Düzenli ordu kurulana kadar, silahlı direnişi bu birlikler gerçekleştirdi.
2— reddi-i ilhak cemiyeti, batı anadolu’daki direnişi yönetmeye başladı. Balıkesir ve alaşehir kongreleri’ni toplayarak “batı cephesi”ni kurdu.
3— anadolu’nun değişik yerlerinde izmir’in işgalini protesto etmek amacıyla mitingler düzenlendi. Böylece izmir’in işgali, ulusal bilincin canlanmasında etkili oldu.
–amiral bristol raporu nedir?
İzmir’in işgaline tepkiler nedeniyle itilaf devletleri bölgedeki işgali yerinde izlemek üzere bir heyet oluşturdu. Bu heyetin hazırladığı rapor, “amiral bristol raporu” olarak milli mücadele’deki yerini aldı.
–amiral bristol raporu’nda yer alan konular nelerdir?
— yunanlılar paris barış konferansı’nda itilaf devletlerini yanlış bilgilendirmiştir.
— izmir bölgesinde rumların çoğunlukta olduğu iddiası yalandır. Bölgede türkler çoğunluktadır.
— bölgedeki hıristiyanların katledildiği şeklindeki yunan iddiaları asılsızdır.
— batı anadolu’da yunan ordusu katliamlar yapmıştır.
— yunan ordusu derhal geri çekilmeli ve yerine itilaf kuvvetleri gönderilmelidir.
Cemiyetler
Azınlıkların kurduğu cemiyetler nelerdir?
1. Mavri mira cemiyeti
2.pontus rum cemiyeti
3.etnik-i eterya cemiyeti
4.taşnak ve hınçak cemiyetleri
5.alyans israilit ve makabi cemiyetleri
6.kardos cemiyeti
–azınlık cemiyetlerinin genel özellikleri nelerdir?
1-osmanlı devleti’nin parçalanmasını ve bağımsız devletler kurmayı amaçlamışlardır.
2-itilaf devletleri’nin işgallerine zemin hazırladıkları için desteklenmişlerdir.
3-kamuoyunun tepkisini çekmemek için wilson ilkelerine göre hareket ettiklerini savunmuşlardır.
Milli varlığa düşman cemiyetler nelerdir?
1. Sulh ve selamet-i osman fırkası
2.hürriyet ve itilaf fırkası
3.islam teali-i cemiyeti
4.kürt teal-i cemiyeti
5.ingiliz muhipleri cemiyeti
6.wilson ilkeleri cemiyeti
–milli varlığa düşman cemiyetlerin genel özellikleri nelerdir?
1-saltanat ve hilafet yanlısı müslümanlar tarafından kurulmuşlardır.
2-işgallerin kolaylaşmasına neden olmuşlardır.
–milli (yararlı) cemiyetleri yazınız.
1.trakya – paşaeli müdafaa-i hukuk cemiyeti
2.izmir müdafaa-i hukuk cemiyeti
3.redd-i ilhak cemiyeti
4.kilikyalılar cemiyeti
5.trabzon müdafaa-i hukuk-u milliye cemiyeti
6.milli kongre cemiyeti
7.doğu anadolu müdafaa-i hukuk cemiyeti
Yukarıdaki cemiyetlerin yanında anadolu’daki ulusal direnişe silah kaçırmak ve istihbarat sağlamak amacıyla; karakol cemiyeti, mim mim grubu, felah grubu gibi birçok cemiyette kurulmuştur.
–(yararlı) cemiyetlerin genel özellikleri nedir?
1-bulundukları bölgenin türkler’e ait olduğunu, bu nedenle işgallerin haksızlığını dünya kamuoyuna duyurmayı amaçlamışlardır
2-işgalci devletlerin, azınlık cemiyetlerinin ve istanbul hükümeti’nin faaliyetlerine karşı mücadele etmişlerdir.
3-birleştirici bir liderden yoksun olmaları nedeniyle bölgesel kurtuluşu savunmuşlardır.
Kuruluşlarında milliyetçilik duygusu etkilidir.
4-önceleri basın – yayın yoluyla direnişi yönlendirmeye çalışmışlar, bunun yanında silahlı direnişe de destek vermişlerdir.
5-sivas kongresi’nde “anadolu ve rumeli müdafaa-i hukuk cemiyeti” adı altında birleştirilmişlerdir.
Mustafa kemal atatürk’ün hayatı
–mustafa kemal hangi okullarda okumuştur?
1-mahalle mektebi
2-şemsi efendi okulu
3-selanik mülkiye rüştiyesi
4-selanik askeri rüştiyesi
5-manastır askeri idadisi
6-istanbul harp akademisi
–mustafa kemal askerlik hayatında hangi cephe ve savaşlarda bulunmuştur?
1-trablusgarp savaşı
2-canakkale cephesi
3-doğu cephesi (muş ve bitlis)
4-kurtuluş savaşı (sakarya, büyük taarruz ve başkumandan meydan savaşı)
–mustafa kemal atatürk’ün en önemli özellikleri nelerdir?
1-vatan ve millet sevgisi
2-mantıklı ve gerçekci oluşu
3-yaratıcı düşüncesi
4-idealist oluşu
5-ileri görüşlülüğü
6-önder oluşu
7-inkılapçılığı
8-birleştirme ve bütünleştirme gücü
Kuvay-ı milliye
–kuvay-ı milliye nedir?
Türk vatanını düşman işgalinden korumak amacı ile kurulmuş, gönüllülerden oluşan küçük silahlı direniş örgütleri
–kuvay-ı milliye’nin kurulma nedenlerini yazınız.
1— yapılan işgallerin haksız gerekçelere dayanmasına rağmen önlenememesi
2-istanbul hükümeti’nin işgalleri önlemekte ve halkı korumakta yetersiz kalması
3-osmanlı ordularının büyük bir kısmının terhis edilmiş olması
–kuvay-ı milliye birliklerinin özellikleri nelerdir?
1— işgallere karşı vatanı savunmak amacıyla kurulmuş gönüllülerden oluşan birliklerdir.
2— her biri kendi bölgesini korumaya çalışmıştır.
3— tek bir merkezden yönetilmemişler, başlarındaki reisin görüşüne göre hareket etmişlerdir
4— düzenli orduların kurulmasına zemin hazırlamışlardır.
–kuva-ı milliye birlikleri’nin kaldırılmasının nedenlerini belirtiniz.
1-suçlu gördükleri kişileri kendi kurallarına göre cezalandırmaları
2-işgalleri durdurmakta yetersiz kalmaları
3-tek bir merkezden yönetilememeleri
4-tbmm’nin isteklerini zaman zaman uygulamamaları
–misakı millide türk devletine ait olacak topraklar için hangi esaslar belirlenmiştir?
1-türklerin çoğunlukta olduğu yerler türk vatanıdır.
2-arap topraklarının, batı trakya’nın ve kars,ardahan ve batum’un geleceği halk oylamasıyla belirlenecek.
–misak-ı milli’nin önemi nedir?
1-misak-ı milli, milli mücadelenin hedefini, vatanın sınırlarını ve bağımsızlık esaslarını benimseyip gerçekleştirmeye çalışmıştır.
2-misak-ı milli’nin ilanı istanbul’un işgaline neden olmuştur.
–istanbul’un işgal edilmesinin önemi nedir?
1.istanbul’un işgali mustafa kemal’in haklılığını ortaya çıkardı.kaçabilen bir çok mebus, aydın komutan ve gazeteci anadolu’ya geçti.
2-11 nisan 1920’de padişah resmen meclisi kapattı. Meşrutiyet bitti.
3.t.b.m.m.’nin açılması için ortam oluştu.
–istanbul hükümeti sivas kongresi temsil heyeti’nin varlığını ne zaman tanımışlardır?
Amasya görüşmelerinde
–neden ankara milli mücadelenin merkezi kabul edilmiştir?
1-batı cephesine yakın olması
2-ulaşım ve haberleşme kolaylığı
–ülke genelindeki milli cemiyetler “ anadolu ve rumeli müdafaa-i hukuk cemiyeti” adıyla ne zaman birleştirildi?
Sivas kongresinde
–ülke genelindeki milli cemiyetler sivas kongresinde hangi isim altında birleştirildi?
Anadolu ve rumeli müdafaa-i hukuk cemiyeti”
–sivas kongresinin önemini yazınız.
1-kongrede başkan seçilen mustafa kemal milli mücadelenin de lideri oldu.
2-erzurum’un aksine sivas kongresi tüm ülkeyi ilgilendiren bir kongre olmuştur.
3-cemiyetlerin birleştirilmesi ile silahlı mücadele daha etkili olmaya başlamıştır.
–sivas kongresi ile erzurum kongresi arasındaki fark nedir?
Erzurum’un aksine sivas kongresi tüm ülkeyi ilgilendiren bir kongre olmuştur.
–erzurum kongresi hangi amaçla toplanmıştır?
Doğu anadolu müdafaa-i hukuk cemiyeti tarafından doğu anadolu’nun parçalanmaması ve ermenilere verilmemesi amacı ile düzenlenmiştir.
–milli mücadelede istanbul hükümetine alternatif bir hükümet kurulacağı ilk ne zaman açıklanmıştır?
Erzurum kongresinde
–erzurum kongresinin milli mücadeledeki önemi nedir?
1-istanbul hükümetine alternatif bir hükümet kurulacağı açıklanmıştır.
2-yeni bir devlet, egemenlik ve bağımsızlık özellikle vurgulanmıştır.
3-bölgesel bir kongre olmasına rağmen alınan kararlar bütün yurdu ilgilendirmektedir.
–amasya genelgesinin milli mücadeledeki önemi nedir?
1-milli mücadelenin gerekçesi,yöntemi ve amacı ilk kez belirtilmiştir.
2-kurtuluş savaşının ancak teşkilatlanarak kazanılabileceği vurgulanmıştır.
3-genelgede (tamim’de) “millîlik”, “bağımsızlık”, ve “egemenlik” kavramları, özellikle de “millet ve milliyetçilik” kavramları ısrarla vurgulanmıştır.
–milli mücadelenin gerekçesi,yöntemi ve amacı ilk kez nerede belirtilmiştir?
Amasya genelgesinde
–sivas’ta kongre toplanması kararını mustafa kemal ne zaman duyurmuştur?
Amasya genelgesinde
–havza genelgesinin önemi
1. Mustafa kemal bu genelge ile halkın işgallere tepki göstermesini ve böylece milli bilincin uyanmasını sağlamak istemiştir.
2. İtilaf devletlerini haklı çıkaracak davranışlardan kaçınılmasını yani hıristiyan halka zarar verilmemesini istemiştir.
3. Bu genelge, milli mücadele döneminde yayınlanan ilk ulusal genelgedir.
–milli mücadele döneminde yayınlanan ilk ulusal genelgenin adı nedir?
Havza genelgesidir.
–9.ordu müfettişliğine neden mustafa kemal getirildi?
1-1.dünya savaşında gösterdiği başarılar.
2-padişah vahdettin ile eskiden beri bir dostluğunun olması sebebiyle kendisine güvenilmesi.
–erzurum kongresinin toplanma sebebi nedir?
Doğu anadolu müdafaa-i hukuk cemiyeti tarafından doğu anadolu’nun parçalanmaması ve ermenilere verilmemesi amacı ile düzenlenmiştir.
–erzurum kongresinde alınanbaşlıca kararlar nelerdir?
1-milli sınırlar içinde vatan bir bütündür bölünemez.
2-her türlü yabancı işgale ve mücadeleye karşı millet birlikte karşı koyacaktır.
3-vatanın bağımsızlığını istanbul hükümeti sağlayamazsa geçici bir hükümet kurulacaktır.
4-milli iradeyi hakim, kuvayı milliye’yi etken kılmak esastır.
5-azınlıklara, milli bütünlüğü ve egemenliği zedeleyici ayrıcalıklar verilemez.
6-manda ve himaye kabul edilemez.
7-mebuslar meclisinin toplanmasına çalışılacaktır.
–erzurum kongresinin milli mücadeledeki önemini yazınız.
1-istanbul hükümetine alternatif bir hükümet kurulacağı açıklanmıştır.
2-yeni bir devlet, egemenlik ve bağımsızlık özellikle vurgulanmıştır.
3-bölgesel bir kongre olmasına rağmen alınan kararlar bütün yurdu ilgilendirmektedir.
–sivas kongresinde alınan başlıca kararlar nelerdir?
1-ülke genelindeki milli cemiyetler “ anadolu ve rumeli müdafaa-i hukuk cemiyeti” adıyla birleştirildi.
2-manda ve himaye fikri kesin olarak reddedildi.
3-irade-i milliye adıyla bir gazete çıkarıldı.
4-ali fuat cebesoy batı anadolu kuva-yı milliye komutanlığına atanmıştır.
5-meclisin açılması bir kez daha istendi.
–sivas kongresinin önemini belirtiniz.
1-kongrede başkan seçilen mustafa kemal milli mücadelenin de lideri oldu.
2-erzurum’un aksine sivas kongresi tüm ülkeyi ilgilendiren bir kongre olmuştur.
3-cemiyetlerin birleştirilmesi ile silahlı mücadele daha etkili olmaya başlamıştır.
–ülke genelindeki milli cemiyetler “ anadolu ve rumeli müdafaa-i hukuk cemiyeti” adıyla ne zaman birleştirildi.
Sivas kongresinde
–sivas kongresinden sonra istanbul hükümetinde ne gibi bir değişiklik olmuştur?
Bu kongreden sonra padişah anadolu ile uyumlu olmak için damat ferit’i görevden aldı.
Damat ferit’in yerine vatansever ali rıza paşa başbakan oldu.
–istanbul hükümeti ile temsil heyeti amasya görüşmelerinde hangi ortak kararları almıştır?
1.türk vatanının bütünlüğünün ve bağımsızlığının korunması.
2.müslüman olmayan azınlıklara devletin birliğini bozacak ayrıcalıklar tanınmaması.
3.anadolu ve rumeli müdafaa-i hukuk cemiyeti’nin istanbul hükümeti’nce tanınması.
4.mebuslar meclisi’nin anadolu’da, güvenli bir yerde toplanması.
5.itilaf devletleri’yle osmanlı devleti’nin barış amacıyla yapacağı
Konferansa temsil heyeti’nce de uygun görülecek kişilerin gönderilmesi.
–amasya görüşmelerinin önemi nedir?
İstanbul hükümeti görüşmelere katılmakla temsil heyeti’nin varlığını tanımış oldu.
–sivas kogresinde seçilen ve milli mücadeyi temsil eden temsil kurulu kendilerine neden bir merkez arıyorlardı?
1-milli mücadeyi daha iyi yönetebilmek
2-mebusan meclisinin çalışmalarını yakından takip edebilmek
–neden ankara milli mücadelenin merkezi kabul edilmiştir?
1-batı cephesine yakın olması
2-ulaşım ve haberleşme kolaylığı
–mustafa kemal’in meclis-i mebusan’ın istanbul’dan toplanması ile ilgili düşüncesi nedir?
Mustafa kemal istanbul’un işgal altında olması nedeniyle buradaki meclisin rahat çalışamayacağını, sıhhatli kararlar alamayacağını, alınsa bile uygulanamayacağını söylemiştir.
–mustafa kemal’in uyarılarına rağmen meclis neden istanbul’da toplandı?
Başşehrin istanbul olması, padişahın varlığı ve anayasa gereği meclis,12 ocak 1920’de istanbul’da toplandı.
–misak-ı milli kararları nelerdir?
1-türklerin çoğunlukta olduğu yerler türk vatanıdır.
2-arap topraklarının, batı trakya’nın ve kars,ardahan ve batum’un geleceği halk oylamasıyla belirlenecek.
3-osmanlı’nın merkezi ve marmara denizi’nin güvenliği sağlanırsa boğazlar dünya ticaretine açılacak.
4-içimizdeki azınlıklara komşu ülkelerdeki müslüman halka tanınan haklardan fazlası tanınamaz.
5-tam bağımsızlığımızı ve ekonomik gelişmemizi engelleyen sınırlamalar ve kapitülasyonlar kesinlikle kabul edilemez.
–misak-ı milli’nin önemi nedir?
1-misak-ı milli, milli mücadelenin hedefini, vatanın sınırlarını ve bağımsızlık esaslarını benimseyip gerçekleştirmeye çalışmıştır.
2-misak-ı milli’nin ilanı istanbul’un işgaline neden olmuştur.
–istanbul’un işgaline neden olan olay nedir?
Misak-ımi,lli’nin ilan edilmesi
–istanbul’un işgal edilmesinin önemi nedir?
1.istanbul’un işgali mustafa kemal’in haklılığını ortaya çıkardı.kaçabilen bir çok mebus, aydın komutan ve gazeteci anadolu’ya geçti.
2-11 nisan 1920’de padişah resmen meclisi kapattı. Meşrutiyet bitti.
3.t.b.m.m.’nin açılması için ortam oluştu.
–ilk t.b.m.m’nin özellikleri nelerdir?
1-güçler birliği ilkesi benimsenmiştir.(yasama ,yürütme ,yargı güçlerinin mecliste toplanması)böylece çabuk ve uygulanabilir kararların alınması sağlanmıştır
2-egemenliğin kayıtsız şartsız milletin olduğu ve meclisin üstünde bir gücün olmadığı belirtilmiştir.
3-meclisin amacı düşmanı yurttan atmaktır.
4-padişah ve halifenin yeri meclisin alacağı kararla belli olacaktır.
–ilk mecliste uygulanan meclis hükümeti sistemi nedir?
Anayasaya göre meclis başkanı hükümetin de başkanı olmasına “meclis hükümeti sistemi” denir.
–ilk t.b.m.m’nin özelliklerinden olan güçler birliği ilkesi nedir?
Yasama ,yürütme ,yargı güçlerinin mecliste toplanması
–türk tarihinde ilk kez egemenlik millete tamamen ne zaman verilmiştir?
1921 anayasası olan teşkilatı esasiye ile.
–yeni türk devletinin ilk anayasası olan 1921 anayasasının diğer adı nedir?
Teşkilatı esasiye
–yeni türk devletinde yeni bir anayasaya neden ihtiyaç duyulmuştur?
1-eski anayasanın temelleri m.kemal’in düşündüğü sistemden farklı idi.
2-yeni bir devletin kendine ait kanunları olması gerekirdi.
–yeni anayasanın teşkilat-ı esasiye özellikleri nelerdir?
1-bu anayasa ile türk tarihinde ilk kez egemenlik millete verilmiştir.
2-yeni türk devletinin hukuki ve siyasal belgesi olmuştur.
3-anayasaya göre meclis başkanı hükümetin de başkanı olmakla “meclis hükümeti sistemi” benimsenmiştir.
4-güçler birliği prensibi benimsenmiştir.(yasama, yargı, yürütme meclis tarafından yapılıyor.)
–tbmm’ye karşı ayaklanmalar çıkmasının nedenleri nelerdir?
1-devlette yaşanan otorite boşluğu
2-istanbul hükümeti ve itilaf devletlerinin kışkırtmaları
3-bazı kuva-yı milliyecilerin halktan zorla para toplamaları, ceza vermeleri
4-bir kısım yöneticilerin milli mücadelenin önemini anlayamamış olmaları
–tbmm 29 nisan 1919’da hıyanet-i vataniye kanunu neden çıkarmıştır?
Kendisine karşı çıkarılan ayaklanmalara bir tedbir amacıyla çıkarmıştır.
–milli mücadelenin ilk yıllarında istiklal mahkemelerinin kurulmasına neden ihtiyaç duyulmuştur?
Tbmm ye karşı ayaklananları yargılamak ve hıyaneti vataniye kanununa göre cezalandırmak için kurulmuştur.
–tbmm ayaklanmalara karşı ne gibi önlemler almıştır?
1-29 nisan 1919’da hıyanet-i vataniye kanunu çıkarıldı.
2-istiklal mahkemeleri kuruldu.
3-istanbul hükümetinin fetvalarına karşılık ankara müftüsünden tbmm ye karşı gelenlerin vatan haini olduğu fetvası alındı.
–tbmm’ye karşı yapılan ayaklanmaların sonuçlarını yazınız.
1-kurtuluş savaşı 1 yıl uzadı.
2-düşman işgalinin genişlemesine sebep oldu
3-sıkıntılı günler yaşayan tbmm ayaklanmaları bastırınca otoritesi de arttı.
–t.b.m.m. sevr antlaşmasına nasıl bir tepki vermiştir?
1.t.b.m.m. antlaşmayı tanımadığını bildirdi.
2.antlaşmayı imzalayanları vatan haini ilan etti.
–sevr antlaşmasının önemi nedir?
1-itilaf devletleri son osmanlı mebuslar meclisini dağıttıkları için bu antlaşma meclis tarafından onaylanmadığından hiçbir hukuki geçerliliği yoktur.
2-bu antlaşma ile osmanlı devleti yok sayılmıştır.
İtilaf devletleri osmanlı devletini paylaşmışlardır.
3-vatanın kurtulması için milli mücadeleden başka yol olmadığı anlaşılmıştır.
–sevr antlaşmasında boğazlar hakkında nasıl bir durum öngörülmüştür?
2.boğazlar tüm devletlere açık bulundurulacak ve uluslararası bir komisyon tarafından idare edilecekti.
–sevr antlaşmasında istanbul ile ilgili madde nasıldır?
1.osmanlı ülkesi, istanbul ile anadolu’nun küçük bir bölümünden ibaret olarak kalacaktı.osmanlı devleti, eğer azınlıkların haklarını gözetmezse istanbul da elinden alınacaktı.
–ilk ermeni sorunu ne zaman ortaya çıktı?
İlk ermeni sorunu 1877-1878 osmanlı – rus savaşında ortaya çıktı.
–ermeni meselesi ne zaman uluslar arası bir mesele haline gelmiştir?
1877 – 1878 savaşından sonra imzalanan berlin antlaşması ile uluslararası sorun haline geldi.
–t.b.m.m’nin uluslararası alanda kazandığı ilk siyasi ve askeri başarı nedir?
Gümrü antlaşması
–14 mayıs 1915 tehcir kanunu nedir?
Rus ve ermenilerle savaşta zorluk çıkaran anadolu ermenilerinin suriye’ye göç ettirilmesi için çıkarılan kanun
–ermenilerin ayaklanmalarının genel sebepleri nelerdir?
1-ermenileri kendi çıkarları için kullanmak isteyen rus, ingiliz ve fransızların kışkırtmaları
2-fransız ihtilali ile bütün dünyaya yayılan milliyetçilik akımının etkileri
3- mondoros ateşkes anlaşmasının 24. Maddesinin verdiği cesaret
–gümrü antlaşması’nın (3 aralık1920) önemi nedir?
1-t.b.m.m’nin uluslararası alanda kazandığı ilk siyasi ve askeri başarıdır.
2-ilk kez gümrü antlaşmasıyla belirlenen doğu sınırımız , moskova ve kars antlaşmalarıyla son şeklini almıştır.
–çerkes ethem olayı nedir?
İsmet inönü’nün düzenli birliklere katılma emrini kabul etmeyen ethem isyan etti. Başarısız oldu.
–1.inönü muharebesinin sebepleri nelerdir?
1-yunanlıların çerkes ethem olayından faydalanmak istemesi
2-sevr antlaşmasını tbmm’ye kabul ettirmek istemeleri
3-eskişehir’deki önemli demiryolu merkezini almak
4-milli kuvvetleri güçlenmeden dağıtmak
–1.inönü muharebesinin sonuçları ve önemi nelerdir?
1.düzenli ordu ilk başarısını aldı ve gerekliliğini ispatladı.
2-tbmm’ye güven arttı ve düzenli orduya katılımlar çoğaldı
3-sovyet rusya ile moskova antlaşması, afganistanla dostluk anlaşması imzalandı.
4-tbmm’nin tanınmasını sağlayan londra konferansı toplandı.
–fransızlarla savaşılan güney cephesi nasıl kapanmıştır?
Ankara antlaşması ile
–ermenilerle savaşılan doğu cephesi nasıl kapanmıştır?
Gümrü antlaşması ile
–güneydoğu anadolu’da fransızlara karşı cephe açılmasının nedenlerini yazınız.
1-fransızların yaptıkları haksız işgaller ve baskılar
2-fransızların ermenileri kışkırtarak bölge halkının üzerine saldırtması
–londra konferansı’nın toplanma nedenleri nelerdir?
1-görünürde sorunları barışçı yollarla çözmek gibi görünse de
2-yunan ordusuna toparlanması için fırsat kazandırmak
3-tbmm ile istanbul’u birbirine düşürmek ve sevr’i onaylatmak
–tbmm’nin londra konferansına katılma sebebi nedir?
İşgallerin haksızlığını duyurmak ve tbmm’nin tanınmasını sağlamak
–londra konferansı’nın önemi ve sonuçlarını yazınız.
1-tbmm resmen tanınmış ve türk milleti’nin temsilcisi olduğu kabul edilmiştir.
2-yunan ordusunun toparlanması sağlanmış ve 2.inönü savaşı çıkmıştır.
Sovyet rusya’nın neden tbmm ile anlaşma imzalamıştır?
1-düşmanlarının aynı olması
2-rusların güney sınırlarını güvenlik altına almak istemeleri
–12 mart 1921 de sovyet rusya ile imzalanan moskova antlaşmasının önemi nedir?
1-tbmm ile sovyet rusya birbirlerinin siyasi varlığını kabul ettiler
2-doğu sınırları güvenlik altına alındı.
3-batum ruslara verilerek misak-ı milliden ilk taviz verilmiş oldu.
–istiklal marşı nezaman kabul edildi?
İstiklal marşı 2.inönü savaşından önce 12 mart 1921’de kabul edilmiştir.
–2.inönü muharebesinin önemli sonuçları nelerdir?
1-tbmm’ye olan inanç ve güven arttı.
2-yunanlılarla görüş ayrılığına düşen italyanlar işgal yerlerini terkettiler.
3-türk kuvvetlerinin sadece savunma yapabildiği,saldırı gücünün olmadığı anlaşıldı.
–kütahya -eskişehir savaşlarının önemi nedir?
1-tbmm ordusu ilk ve tek yenilgisini aldı.
2-mustafa kemal’e muhalefet arttı. Başkentin kayseri’ye taşınması tartışıldı.
3-m.kemal’e başkumandanlık yetkisi verildi.
4-tekalif-i milliye emirleri yayınlandı.
–tekalif-i milliye emirleri nedir?
Halkın elindeki, ordunun ihtiyaç duyacağı malzemelere, ücreti daha sonra verilmek üzere elkonulmasıdır.
Tekalif-i milliye emirleri sakarya savaşına hazırlık anlamına gelmektedir.
2.dönemin başlangıcı
–yunanlılar kütahya – eskişehir muharebelerinden sonra neden beklemek zorunda kaldılar?
Beklenenden daha hızlı ilerledikleri için beklemek zorunda kaldılar. Lojistik destek sıkıntısı çektiler.
–yunan ordusu yüz km’lik alana yayılarak neyi amaçlamıştır?
türk gücünü bölmeyi amaçlamıştır.
–sakarya neden bir ölüm kalım savaşıdır?
Çünkü:
1-savaş kaybedilirse ankara işgal edilecek ve tbmm zor durumda kalacaktır.
2-eğer kaybedilirse yunanlıları bir daha durdurmak mümkün olmayacaktır.
3-milli kurtuluş mücadelesi kaybedilmiş olacaktır.
–mustafa kemal’in sakarya savaşı taktiği nedir?
“hattı müdafaa yoktur. Sathı müdafaa vardır. O satıh da bütün vatandır”
–sakarya meydan muharebesinin sonuçlarını yazınız.
1-türklerin 1683’te başlayan geri çekilmesi sakarya ile son buldu.
2-sakarya kurtuluş savaşındaki son savunma savaşımızdır.
3-yunan ordusu saldırıdan vazgeçti. Elindeki toprakları kaybetmemek için savunmaya çekildi.
4-yunanlılar itilaf devletlerinin desteğini kaybettiler.
5-mustafa kemal paşa’ya “gazi” ünvanı ile “mareşallik” rütbesi verildi.
6-2.inönü’den sonra başlayan italyan çekilmesi sakarya’dan sonra tamamlandı.
–sakarya savaşından sonra tbmm’nin yaptığı antlaşmaları yazınız.
Ermenistan, gürcistan ve azerbaycan ile kars ant. 13 ekim 1921
20 ekim 1921 de fransa ile ankara ant. İmzalandı.
22 ekim 1921 de ingiltere ile esir değişimi ant. Yapıldı ve sürgün askerler kurtarıldı.
2 ocak 1922 de ukrayna ile dostluk ant. İmzalandı.
–fransa hangi olaylar üzerine tbmm ile ankara antlaşmasını imzalamak istedi?
Fransa güneydoğu’da kuvay-ı milliye kuvvetlerine karşı başarı sağlayamadı.
Türk ordusunun güçlenip sakarya savaşını kazanması üzerine umutsuzluğa kapıldı.
–ankara antlaşmasının önemli maddeleri nelerdir?
1-bu antlaşma ile iki taraf arasında silahlı çatışma sona erecektir.
2-taraflar genel af ilan ederek esirleri serbest bırakacaklardır.
3-hatay ve iskenderun özerlik verilmek şartıyla fransa yönetimindeki suriye’ye bırakılacaktır.
4-suriye’deki caber kalesi türk bayrağı altında türk mülkü sayılacaktır.
Ankara antlaşmasının önemini yazınız.
1.fransa ankara hükümetini resmen ve hukuken tanıyan ilk itilaf devleti oldu.
2.askeri birliklerimiz güven altına alınan güneyden batıya kaydırıldı.
3-hatay’ın suriye’ye bırakılması ile misak-ı milli’den taviz verilmiş oldu.
4-hatay hariç suriye sınırı çizilmiş oldu.
–türk ordusu büyük taarruz için ne gibi hazırlıklar yapmışlardır?
1.doğu ve güneydeki birlikler batıya aktarıldı.
2.mustafa kemal’in başkomutanlık yetkisi uzatıldı.
3.tekalif-i milliye emirleri bütün yurtta uygulandı.
4-dış ülkelerden silah ve mühimmat alındı.
5-türk ordusuna taarruz eğitimi verildi.
–büyük taarruzun gecikesi üzerine tbmm’de kendisine karşı oluşan muhalefete karşı m.kemal nasıl bir tedbir aldı?
M.kemal’de anadolu ve rumeli müdafa-i hukuk grubunu kurarak muhalefetle mücadele etmeye başladı.
–30 ağustos günü kocatepe, dumlupınar mevkiindeki savaşa neden başkumandanlık meydan muharebesi” denilmiştir?
Savaşı m.kemal başkomutan sıfatı ile bizzat yönettiği için bu savaşa “başkumandanlık meydan muharebesi” denildi.
–büyük taarruz’un önemini yazınız.
1. Anadolu’daki yunan işgali sona erdi.
2.kurutuluş savaşının askeri safhası sona ermiş oldu.
3.türk ordusunun kesin zaferi üzerine itilaf devletleri ateşkes teklifinde bulundular.
–kurtuluş savaşında ingilizlerle savaş yapma ihtimali ilk kez ne zaman ortaya çıkmıştır?
Türk ordusunun büyük taarruzdan sonra yönünü marmara ve trakya’yı kurtarmak için marmara bölgesine çevirmesi üzerine.
–mudanya ateşkes görüşmelerine hangi devletler katılmıştır?
İngiliz, fransız ve italyanlar ile tbmm adına ismet paşa katılmıştır.
Yunanlılar korkularından görüşmelere katılmamış, marmara açıklarında gemide beklemişlerdir.
–mudanya mütarekesinin en önemli tartışma konularını yazınız.
1.doğu trakya’nın türklere teslim edilmesi
2-istanbul ve boğazların durumu
–mudanya mütarekesinin önemli maddeleri nelerdir?
1.türk – yunan savaşı sona erecektir.
2.yunan ordusu 15 gün içinde doğu trakyayı boşaltacak. Yerine itilaf devletleri gelecek.türkler de bir ay sonra itilaf devletlerinden doğu trakyayı teslim alacaklar.
3.istanbul, boğazlar ve çevresi tbmm’ye bırakılacak.
–mudanya mütarekesinin önemi nedir?
1.kurtuluş savaşının askeri safhası sona ermiş, diplomatik safhası başlamıştır.
2.boğazlar ve trakya savaş yapılmadan kurtarılmış oldu.
3.istanbul’un tbmm’ye verilmesi demek, osmanlı’nın hukuken de sona erdiğini göstermektedir.
–tbmm’nin saltanatı kaldırmak istemesinin nedenleri nelerdir?
1.itilaf devletlerinin lozan’a istanbul hükümetini de çağırması
2.padişah ve istanbul hükümetinin milli mücadeleye destek vermemesi
3.saltanatın tbmm’nde ki milli egemenlik ilkesine ters düşmesi
4.tbmm’nin padişah olmadan da devletin yönetilebildiğini ispat etmesi.
–saltanat ne zaman kaldırılmıştır?
1 kasım 1922’de önce saltanat ve halifelik birbirinden ayrıldı daha sonra saltanat kaldırıldı.
–saltanatın kaldırılmasının sonuçları nelerdir?
1.600 yıllık osmanlı saltanatı resmen sona erdi.
2.tbmm ülkedeki tek yasal güç haline geldi.
3.milli egemenliğin sağlanması için çok önemli bir adım atılmış oldu.
4.din ve devlet işlerini yürüten makamlar ayrıldı, böylece laiklik alanında da ilk adım atılmış oldu.
–laiklik alanında atılmış olan ilk adım nedir?.
Saltanatın kaldırılması
–ismet paşa çok tecrübeli bir devlet adamı olmamasına rağmen mustafa kemal onu neden lozan görüşmelerinde başkan yaptı?
1-mudanya’daki başarısı
2-tbmm’ye olan bağlılığı
–tbmm heyetinin lozan’a giderken amaçları nelerdi?
1-misak-ı milli’yi gerçekleştirmek
2-kapitülasyonları kaldırmak
3-yeni türk devletinin tanınmasını sağlamak
4-ermenistan kurulmasını engellemek
–lozan konferansına hangi ülkeler katılmıştır?
İngiltere, fransa, italya, japonya, yunanistan, romanya,yugoslavya katılmıştır.
Boğazlarla ilgili madde görüşülürken bulgaristan ve rusya’da katılmıştır. A.b.d ise gözlemci olarak katılmıştır.
–lozan konferansında sınırlarımız nasıl belirlenmiştir?
1-suriye sınırı fransa ile imzalanan ankara antlaşması ile belirlendiği gibi olacaktır.
2-musul-kerkük sınırı ingiltere ile türkiye arasında 9 ay içinde belirlenecektir.
3-yunan sınırında meriç nehri sınır olacak, yunanlılar karaağaç’ı tazminat olarak vereceklerdir.
4-ege’de gökçeada ve bozcaada türkiye’de diğer adalar silahsız olmak koşulu ile yunanlılarda kalacak.
–lozan’da kapitülasyonlar ile ilgili alınan karar nasıldır?
Yabancı devlet vatandaşlarının osmanlı’dan aldıkları her türlü ayrıcalıklar kaldırılmıştır.
–lozan’da boğazlar ile ilgili alınan kararları yazınız.
1-boğazlar başkanı türk olan bir komisyon tarafından yönetilecek ve geçiş serbest olacak.
2-boğaz çevresindeki 20 km’lik alan silahsız olacak.
Türkiye savaşa girerse istediğini yapabilir.
–lozan’da osmanlı’dan kalan borçlar konusunda nasıl bir karar alınmıştır?
Borçlar osmanlıdan ayrılan devletler arasında paylaştırıldıktan sonra;
Türkiye’nin payına düşen para taksitler halinde ödenecektir. Duyun-u umumiye kaldırılacaktır.
–lozan’da türkiye’de ki azınlıklar ile ilgili alınan kararlar nedir?
Azınlıkların türk vatandaşı oldukları ve hiçbir ayrıcalıklarının bulunmadığı kabul edilmiştir.
İstanbul’daki rumlar ile batı trakya’da ki türkler dışında yaşayan türk ve rumların yer değiştirmesi kararlaştırıldı.
–lozan’da ortodoks patrikhanesi ile ilgili alınan kararları yazınız.
Patrikhane’nin siyasi yetkiden arındırılarak istanbul’da kalabilceği kabul edildi.
Ayrıca yabancı okullarla ilgili her türlü kararı sadece türk devleti’nin alabileceği belirtilmiştir.
–lozan antlaşmasının önemini belirtiniz.
1-lozan 1.dünya savaşını bitiren ant.içinde varlığını en uzun süre koruyan ant.dır.
2-türkiye’nin bağımsızlığı ve misak-ı milli bütün devletlere kabul ettirildi.
–lozan’da çözülemeyen konular nelerdir?
1-boğazlardaki hakimiyetimizin tam sağlanamaması
2-musul ve kerkük’ün sınırlarımız içine alınamaması
3-ege adalarının yunanistan’a bırakılması
4-hatay’ın alınamaması
5-patrikhane’nin gönderilememesi
–kurucu meclis hangi meclistir?
1920 ile 1923 yılları arasında görev yapan 1.tbmm kurucu meclis olarak adlandırılır.
–inkılapcı meclis hangi meclistir?
1923 – 1927 yılları arasında görev yapan meclise “inkılapçı meclis” denilir.
1923 – 1927 yılları arasında görev yapan meclise neden “inkılapçı meclis”
Denilir?
Yeni türk devletinde inkılapların en yoğun görüldüğü dönemdir.
–cumhuriyetin ilanını gerektiren sebepleri yazınız.
1-saltanatın kaldırılması ile ortaya çıkan devlet başkanlığı sorununu çözmek
2-milli egemenlik ve demokrasiyi daha iyi uygulayabilmek
3-yeni türk devletinin rejimini belirlemek
4-meclis hükümeti sisteminden, kabine sistemine geçmek
–cumhuriyet ne zaman ilan edilmiştir?
29 ekim 1923’te “türkiye devleti’nin yönetim şekli cumhuriyettir.” Maddesi anayasaya eklendi.
–cumhuriyetin ilanının sonuçları nelerdir?
1.milli egemenliğin sağlanması yolunda önemli bir adım atıldı.
2.cumhurbaşkanı, meclis başkanı ve başbakanın görevleri birbirinden ayrıldı.
3.mustafa kemal’in cumhurbaşkanı olması ile devlet başkanı meselesi çözüldü.
–halifeliğin kaldırılmasının nedenlerini yazınız.
1.cumhuriyet ile halifelik kurumunun bağdaşmaması
2.halifenin padişah gibi hareket etmesi
3.yenilik karşıtı milletvekillerinin halife etrafında toplanmaları
4.devlet düzeninin laikleştirilmesinde halifeliğin engel olarak görülmesi
–halifelik ne zaman kaldırılmıştır?
3 mart 1924’de çıkarılan bir kanunla halifelik kaldırıldı.
–halifeliğin kaldırılmasının önemi nedir?
1.laikliğe geçiş süreci hızlanmıştır.
2.muhalefetin dayanağı kalmadığı için inkılapların yolu açılmıştır.
–halifeliğin kaldırıldığı 3 mart 1924’de yapılan diğer düzenlemeler nelerdir?
1-şer’iye ve efkaf vekaleti kaldırıldı. Diyanet işleri başkanlığı ve vakıflar genel müdürlüğü kuruldu.
2-erkan-ı harbiye umum vekaleti kaldırıldı. Genel kurmay başkanlığı ve milli savunma bakanlığı kuruldu.
3-tevhid-i tedrisat kanunu ile eğitim öğretimde birlik sağlandı.
4-osmanlı hanedanından bütün üyelerin yurt dışına çıkarılması kararlaştırıldı.
–1921 anayasası neden değiştirildi?
1-ilk anayasa, öncelikli ihtiyaçların giderilmesine yönelik maddeler içermekteydi. Bu nedenle, halkın ihtiyaçlarına bütünüyle cevap vermekten uzaktı,
2-2.tbmm döneminde inkılaplıların yapılmaya başlanmış olması da anayasada
bazı değişiklikler yapılmasını gerekli kılmıştır.
–1924 anayasasının özellikleri nelerdir?
1924 anayasası, 1921 anayasası’na göre daha geniş kapsamlıdır.
1924 anayasası türkiye cumhuriyeti’nde en uzun süre yürürlükte kalmış olan anayasadır. 1961 yılına kadar yürürlükte kalmıştır.
Üzerinde en çok düzenleme yapılan anayasa 1924 anayasası olmuştur.
–1924 anayasası’nda yapılan değişiklikleri yazınız.
Yapılan her inkılap hareketi, 1924 anayasası’na eklenmiştir:
1- seçmen yaşı 18’den 22ye çıkarılmıştır.
2-1928’de “türkiye cumhuriyeti’nin resmi dini islamdır” maddesi anayasadan çıkarılmıştır. Böylece anayasa laikleşmiştir.
3- 1934te kadınlara siyasi hakların verilmesi ile ilgili yenilikler anayasaya eklenmiş, böylece siyasi alanda kadın – erkek eşitliği sağlanmıştır.
4- 1937’de atatürk’ün altı temel ilkesi anayasaya eklenmiştir.
–yeni türk devleti’nde anayasa ne zaman laikleştirilmiştir?
1928’de “türkiye cumhuriyeti’nin resmi dini islamdır” maddesi anayasadan çıkarılmıştır. Böylece anayasa laikleşmiştir.
— yeni türk devleti’nin ilk muhalefet partisinin adı nedir?.
Terakkiperver cumhuriyet fırkası
— terakkiperver cumhuriyet fırkasını kimler kurmuştur?
M.kemal’in bazı icraatlarına karşı olan kazım karabekir, refet bey, rauf bey, ali fuat bey ve adnan adıvar kurmuştur.
— terakkiperver cumhuriyet fırkası neden kapatılmıştır?
3 haziran 1925’te şeyh sait isyanını kışkırttıkları gerekçesi ile kapatılmıştır.
–terakkiperver cumhuriyet fırkasının kapatılması neyi göstermiştir?
Ülkenin henüz çok partili sisteme hazır olmadığı anlaşılmıştır.
M.kemal’in de kendi karşısında bir muhalefete hazır olmadığı görülmektedir.
–şeyh sait isyanının sebepleri nelerdir?
1-ingiltere’nin musul sorununu lehine sonuçlandırmak için halkı kışkırtması
2-bazı insanların osmanlı sistemini hala istemeleri
3-yapılan inkılapların halk tarafından tam olarak anlaşılamaması
–şeyh sait isyanının sonuçlarını yazınız.
1-huzur ortamı sağlamak için takrir-i sükun kanunu çıkarıldı.
2-istiklal mahkemeleri yeniden kuruldu.
3-isyana destek verdiği ve kışkırttığı düşünülen terakki perver cumhuriyet fırkası kapatıldı.
4-isyanla meşgul olan türkiye musul konusunda ingiltere’ye taviz vermek zorunda kaldı.
–serbest cumhuriyet fırkasını kim kurmuştur?
1930 da m.kemal tarafından fethi okyar’a kurdurulmuştur.
–serbest cumhuriyet fırkasının kuruluş amacı nedir?
Amaç: ekonomik krizi aşmak ve halkın görüşünü meclise aktarabilmektir.
–fethi okyar serbest cumhuriyet fırkasını neden kapatmıştır?
Yurt gezilerinde osmanlı sistemi yanlılarının parti içinde çokca yer aldığını gören fethi okyar partiyi kapattı.
–menemen olayı hangi partinin kapatılması sonucunda çıkmıştır?
Serbest cumhuriyet fırkası
–menemen olayı nedir?
İzmir menemen ilçesinde cumhuriyet karşıtlarının çıkardığı bir isyandır.
2.dönem 1.yazılı sınırı
–atatürk inkılaplarının genel amaçları nelerdir?
1.toplumsal eşitliği sağlamak
2.türk kültürünü geliştirmek
3.demokrasiyi yerleştirmek
4.milli egemenliği gerçekleştirmek
5.laik devlet anlayışını yerleştirmek
–atatürk inkılapları hangi alanlarda yapılmıştır?
1.hukuk alanında
2.eğitim-kültür alanında
3.toplumsal alanda
4.ekonomik alanda
–hukuk alanında yapılan inkılapların amaçlarını yazınız.
1.devlette hukuk birliği sağlamak
2.laik hukuk anlayışını uygulamak
3.toplumun ihtiyaçlarına ve çağdaş hayata uygun kanunlar yapmak
–medeni kanun nerden alındı?
Osmanlı’dan kalma mecelle yerine avrupa’dan isviçre medeni kanunu tercüme edilerek alındı.
–neden isviçre medeni kanunu alındı?
1.avrupa’da hazırlanmış son medeni kanun olması ve yenilikler içermesi
2.demokratik ve kadın-erkek eşitliğine dayanması
3.laik bir anlayışla hazırlanmış olması
–yeni medeni kanunun getirdiği yenilikler nelerdir?
1.tek eşle evlilik ve resmi nikah getirildi.
2.ekonomik ve sosyal alanda kadın erkek eşitliği sağlandı.
3.kadına kanuni şahitlik ve mirasta eşitlik verilmiştir. Boşanma hakkı tanınmıştır.
4.hukuk birliği sağlanmış, patrikhane ve konsoloslukların yargı yetkileri kaldırılmıştır.
–medeni kanun dışında hukuk alanında yapılan diğer düzenlemeler nelerdir?
1.isviçre’den borçlar kanunu
2.almanya’dan ticaret kanunu
3.italya’dan ceza kanunu
–türkiye’de laikliğin aşamalarını yazınız.
1.1 kasım 1922 saltanatın kaldırılması
2.3 mart 1924 halifeliğin kaldırılması
3.3 mart 1924 şeriye ve evkaf vekaletinin kaldırılması
4.3 mart 1924 tevhid-i tedrisat kanununun kabul edilmesi
5.30 kasım 1925 tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması
6.17 şubat 1926 medeni kanunun kabul edilmesi
7.1928 “türkiye cumhuriyeti’nin resmi dini islam’dır” maddesinin kaldırılması
8.1937 anayasaya laiklik ilkesinin eklenmesi
www.sorubak.com
gümrü antlaşması kimler arasında olmuştur?önemli maddeleri nelerdir?