GÜMRÜ ANTLAŞMASI (3 Aralık 1920):
TBMM’nin ilk Siyasi Başarısıdır. Bu antlaşmaya göre;
- ermeniler, D. Anadolu’daki her türlü isteklerinden vazgeçecekler.
- ermeniler, Sevr barış antlaşmasını tanımadıklarını ilan edecekler.
- ermeniler, Misak-ı Milliyi kabul edecekler.
ÖNEMİ: Bu antlaşmayla TBMM’yi resmen tanıyan ilk devlet Ermenistan olmuştur.
Bununla ilgili bir soru çıkarsa şu gün itibarıyla ermenistanı tanımıyoruz şıklarda Afganistan varsa onu işaretle.
Afganistan Bolşevik ihtilalinden sonra ortaya çıktı, ermenistanda öyle.
TBMM’yi tanıyan ilk Müslüman ülke Afganistan’dır.
TBMM’yi tanıyan ilk Avrupalı büyük devlet Rusya’dır.
Bu sırada Gürcüler Kars, Ardahan, Batum dolaylarına saldırdılar. Yapılan savaşta Gürcüler yenildi, Batum antlaşmasıyla bu bölgeden çekildiler.
Doğudaki başarılar kazanıldıktan sonra bütün birlikler batıya kaydırılmıştır. Güneye gönderilmemesinin sebebi, güney cephesinde o sıralarda yerel halkın mücadelede başarılı olmasıdır.