Osmanlı Devlet Anlayışı

1. OSMANLI DEVLET ANLAYIŞI :

Osmanlı Devlet Anlayışı; insanların belli bir toprak parçası üzerinde kendi kendini idare edebilmek için meydana getirdiği siyasi bir teşkilatlanmadır.Vatanı koruyan,vatan toprakları üzerindeki halkın huzur içinde ve belli hukuk kuralları çerçevesinde yaşamasını sağlayan siyasi bir organizasyondur.

Devleti meydana getiren ana unsurlar :

• Halk ( millet )
• Yurt ( ülke )
• Egemenlik ( devlet kudreti )
• Bağımsızlık

Osmanlı Devleti yaklaşık altı yüz yıllık ömrü ile Türk devletleri içerisinde en uzun ömürlü olanıdır.Türk teşkilatçılık anlayışı bunda en büyük etkendir. Osmanlı Devlet Anlayışı aşağıda sıralanmıştır.

Osmanlı devlet anlayışı ve yönetim sisteminin temelleri :

• Eski Türk gelenekleri,
• İslam dinin devlet anlayışı,
• Hakim olunan topraklardaki toplumların devlet anlayışlarıdır.

Osmanlı yönetim sisteminde temel anlayış adalet,hoşgörü ve himayedir.Bunların en önemlisi adalettir.Çünkü Osmanlı gibi çok uluslu toplumlarda halkın huzur içinde yaşaması için devletin adil bir sistemle yönetilmesi gerekliydi.Osmanlılarda devletin devamlılığı esastı.Bu nedenle devlete Devlet-i Aliye,Devlet-i Muazzama gibi adlar verilmiş ve devletin sonsuza kadar yaşayacağına ( Devlet-i ebed-müddet ) inanılmıştır.

Kuruluş döneminden itibaren merkezler sürekli batı istikametinde olmak üzere Söğüt,Bilecik,  Karacahisar, İznik, Bursa , Edirne ve İstanbul olduğu görülür. Osmanlı Devlet Anlayışına göre sürekli batıya doğru genişleme politikası vardır.Doğu yönünde önem veren padişah sadece Yavuz Sultan Selim’dir. Sultan Selim ise islam dünyasındaki tehlikeleri görerek zorunlu olarak doğu seferi yapmış ve bölgede güvenlik sağlamış.Kutsal toprakları güvence altına almıştır.

Osmanlı Devlet Anlayışında Merkeziyetçi yönetim anlayışını benimseyen Osmanlı Devletinde toplum askeri (Yönetenler) ve reaya(yönetilenler) olarak ikiye ayrılır.

Osmanlı devlet yönetiminde sömürgeci bir anlayış görülmez.Aksine egemen olunan ülkelere hizmet götürme esas alınmıştır.Osmanlı cihan hakimiyeti anlayışının temeli İslamiyet’i yaymaktır.Osmanlı devlet yönetimindeki ölçü adaletti.Halkta din,dil,soy ve cins ayrımı yapılmazdı.Osmanlı devlet anlayışında Tanzimat döneminde değişiklikler olmuştur.Tanzimat Fermanında halkın devlet için değil ,devletin halk için kurulmuş olduğu fikrine ağırlık verilmiştir.Tanzimat Fermanı ile padişahın ülkede kanun üstünlüğünün geçerli kılınacağını açıklaması yeni bir dönemi başlatmış ve bu dönem I. Meşrutiyete kadar sürmüştür.

I. Meşrutiyetin ilanı ile yapılan anayasada ülke yönetiminde padişahla birlikte halkada yönetime katılma hakkı sınırlıda olsa verildi.