571’de Mekke kentinde dünyaya gelen Hz. Muhammed, ticaretle uğraşıyordu(?). Güvenilirliliği- doğru sözlülüğü nedeniyle Muhammed’ül Emin olarak tanınırdı.
İslamiyet bir din olarak Arap Yarımadası’nda ortaya çıktı. 6.Sınıf Sosyal Bilgiler İslamiyet’in Doğuşu
Yeni bir din doğuyor
Arabistan’da çeşitli kabileler vardı, siyasi birliği sağlayan güçlü bir devlet yoktu. Tersine kan davaları nedeniyle birbirleriyle savaşmışlardır.
İslamiyet öncesi Arabistanı, Cahiliye Devri olarak anılmaktadır. Ticarette ve sanatta ilermiş olan Araplar, İslam öncesi dönemi, neden bu şekilde adlandırmış olabilir?
Putlara tapmaları, kadınlara hak-değer vermemeleri, kız çocuklarını diri diri toprağa gömmeleri, kölecilik yapmaları..
* İslamiyet’i ilk kabul edenlerin güçsüz ve köleler olması neyi kanıtlar?
İslamın eşitlikçi bir din olması, zulme, adaletsizliğe, haksızlığa ve her türlü kötülüğe karşı durması
* Mekkeli müşriklerin İslam’ın yayılmasına baskı ve işkenceye varan tepki koymalarının nedenleri nelerdir?
Köle ve put satışından büyük gelir elde eden Müşriklerin İslamın eşitlikçi ve tek tanrılı olması nedeniyle kazançlarının azalacağından endişe etmeleri,
Mekkelilerin atalarının dinine çok bağlı olmaları,
İslam dininin hızla yayılması üzerine Mekkeli müşrikler, Müslümanlar üzerinde baskı ve işkencelere girişince, Hz. Muhammed isteyen Müslümanların Habeşistan’a göç(?) etmelerine izin verdi. Mekkeli müşriklerin baskılarının artması üzerine Hz. Muhammed ve yanındaki sahabeler 622 yılında Mekke’den Medine’ye hicret ettiler.
Mekke’den Medine’ye göç eden Müslümanlara muhacir, muhacirleri evlerinde-yurtlarında barındırarak onlara büyük yardımlarda bulunan Medineli Müslümanlara da ensar denildi.
* Yapılan her iki göç hareketinin İslam’a etkisi ne olabilir?
Hem Müslümanlar özgürce dinlerini yaşayabilme imkânı buldular hemde bu özgür ortamda İslam daha kolay yayılma imkânı buldu. İlk İslam devleti Medine’de kuruldu.
Hz. Peygamber, kentteki Müslüman, Yahudi ve putperestleri bir araya getirerek Medine Sözleşmesi’ni yaptı. Bazı maddeleri şunlardır;
ᡦ Müslüman ve Yahudi topluluklar barış içerisinde yaşayacaklardır.
ᡦ Yahudiler dinlerini yaşamakta serbest olacaktır.
* Sözleşmeyi insan hakları açısından değerlendiriniz?
Bu sözleşme, Müslüman ve Gayrimüslimlerin can, mal ve inanç özgürlüklerini güvence altına alıyordu. 6.Sınıf Sosyal Bilgiler İslamiyet’in Doğuşu
6.Sınıf Sosyal Bilgiler İslamiyet’in Doğuşu
ᡦ Medine’nin savunması birlikte yapılacaktır.
ᡦ Müslümanlar ve Yahudiler, kendileri dışında bir topluluk ile yaşanacak anlaşmazlıkta birbirlerinin yanında yer alacaktır.
* Bu sözleşmenin amaçları neler olabilir?
Toplumda birlik ve beraberliği, barış ve huzuru sağlamak
ᡦ Yahudiler ve Müslümanlar arasında yaşanabilecek anlaşmazlıklarda Hz. Muhammed hakem olarak kabul edilecektir. Neyi kanıtlar?
Müslümanlar kadar gayrimüslimlerin de Hz: Muhammed’i adil, güvenilir olarak gördüğünü
Hicretin ardından Medine’de ilk İslam devleti kurulmuş oldu. Hz. Muhammed hem devlet başkanı hem dini lider hem de ordunun başkomutanı idi.
Mekkeli müşrikler, İslam’ın hızla yayılması engellemek üzerine Müslümanlar üzerine saldırılar yaptılar. 624’de Bedir, 625’de Uhud ve 627’de Hendek savaşları yapıldı. Mekkeli esirlerden okuma yazma bilenler, on Müslümana okuma-yazma öğretmesi karşılığında serbest bırakıldı. Neyi kanıtlar?
İslam’ın- Hz Muhammedin eğitime verdiği önemi göstermektedir.
628 yılında Müslümanların Kâbe’yi ziyaret etmek istemesi üzerine Mekkeliler ile Müslümanlar arasında bir gerginlik yaşandı. Yapılan görüşmelerin ardından
Hudeybiye Barış antlaşmasını yapıldı. Neyi kanıtlar?
Mekkeli müşriklerin İslamı-Müslümanları hukuken-siyaseten tanımalarını sağlamıştır.
630’da Mekke üzerine yürünerek, kent fethedildi. Kabe i putlardan temizlendi. Bu olaydan sonra İslam devleti tüm Arabistan’a hâkim oldu.
Fetihten iki yıl sonra Hz Muhammed Mekke’ye Veda Haccı’nı gerçekleştirmiş ve insanlığa evrensel mesajını vermiştir: Veda Hutbesi
Ey insanlar!
Kadınların haklarına riayet etmenizi ve bu hususta Allah’tan korkmanızı tavsiye ederim. Dikkat edin! Sizin kadınlar üzerinde hakkınız olduğu gibi onların da sizin üzerinizde hakları vardır. Kadınlar hususunda Allah’tan korkun ve onlara en iyi şekilde davranın.
Arap’ın Arap olmayana, Arap olmayanın Arap’a, beyazın siyaha, siyahın da beyaza hiç bir üstünlüğü yoktur. Allah katında üstünlük ancak takva iledir.
Biliniz ki mallarınız da canlarınız da aynı şekilde dokunulmazdır.
* Hz. Muhammed’in Veda Hutbesi’nde “Ey insanlar” diye seslenmesi, İslam’ın hangi özelliklerini gösterir?
İslam’ın tüm insanlığa gelen evrensel bir din olduğunu
*Veda hutbesinde, İslam’ın hangi alanlardaki esasları vurgulanmıştır?
İslam’ın kadınların haklarına verdiği önemi, ırkçılığa-ayrımcılığa karşı çıktığını, insanların yaşama ve mülkiyet haklarına verdiği kıymet ortaya konmaktadır.
Hz. Muhammed’in vefatının ardından, Müslümanlar onun görevlerini üstlenecek lider(?) belirlediler. İslam Devlet’inde 4halife Dönemi başladı. Hz Ebubekir, Hz Ömer, Hz Osman ve Hz Ali, seçimle Halife olarak İslam Devleti’nin liderliğini yaptılar. Halifelerin seçimle yönetime gelmesi nedeniyle bu döneme “Cumhuriyet Dönemi” denir.
Bu dönemde İslam Arap Yarımadası’nı aşarak parlak zaferler ile Mısır, Suriye, Irak, İran gibi coğrafyalara yayılmıştır, Bunda 4 halife döneminde İslamın insanlar arasında ayrımcılık yapmayan-eşitlikçi ilkesinin uygulanması etkili olmuştur
Hz. Ebubekir zamanında, Kuran’ı ezbere bilen hafızların bazıları savaşlarda şehit düşünce ne yapıldı?
Kuran kitap haline getirilerek günümüze ulaşması sağlandı
Adaletiyle ünlü Hz. Ömer zamanında, Hicri takvim uygulanmaya konuldu.
Hz Osman zamanında kitap haline getirilen Kuran çoğaltılıp, önemli merkezlere gönderildi. İlk İslam donanması oluşturulup, Kıbrıs fethedilmiştir.
Şam valisi Muaviye, Hz. Ali’nin halifeliğini tanımayınca iç savaş başladı, fetihler durdu, İslamın yayılması yavaşladı. Hz.Ali’nin öldürülmesiyle 4 halife dönemi sona erdi.
Emevi ailesinden Muaviye halife olunca, ölmeden önce oğlu Yezid’i halife tayin ederek Böylece 4 halife döneminde devam eden seçimle yönetime gelme sistemi son buldu, halifeliği saltanat haline getirdi.
Emeviler, fetih politikasına ağırlık verdi. Bu fetihler ile İslamiyet Türkistan coğrafyasında yayılmaya başladı. 6.Sınıf Sosyal Bilgiler İslamiyet’in Doğuşu
sosyalnotlari.blogspot.com