Havza, Amasya, Erzurum, Sivas ve Amasya Görüşmeleri Soru Cevap

HAVZA GENELGESİ

S.1-Kurtuluş Savaşının ilk genelgesi  (bildirisi) hangisidir?

Havza Genelgesidir-28 Mayıs 1919

S.2–Havza genelgesinin amacı nedir?

Halkı işgallere karşı bilinçlendirmek, uyarmak ve bu sayede Milli bilinci uyandırarak ,Milli heyecanın tüm yurda yayılmasını amaçlamak.

S.3-Havza Genelgesinde alınan kararlar nelerdir?

–Mondros Ateşkes Antlaşmasına karşı çıkılmalı ve yurdun her tarafında işgalleri kınamak için gösteriler ,protesto mitingleri  düzenlenmeli

-Türk Milletinde düşman işgaline karşı  milli bir bilinç oluşturulmalı

-İtilaf devletlerinin temsilciliklerine ve İstanbul Hükümetine etkili telgraflar gönderilmeli

-Hıristiyan halka karşı olumsuz davranışlar sergilenmemeli

–Müdafaa-i hukuk cemiyetleri yurdun her tarafına yaygınlaştırılmalı

S.4-Mustafa Kemal in Anadolu ya geçmesindeki amaç neydi?

Anadolu da oluşan yerel direniş hareketlerini ulusal bir amaç etrafında birleştirmek için yola çıkmıştı.

AMASYA  GENELGESİ

S.5-Amasya Genelgesi nin önemli maddeleri hangileridir?22 Haziran 1919

1-Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı tehlikededir

(Kurtuluş Savaşının gerekçesi belirtilmiştir.Bölgesel direniş yerine ülke topraklarının bir bütün olarak  savunulması hedeflenmiştir)

2-İstanbul Hükümeti üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir. Bu durum milletimizi yok duruma düşürmüştür.

(Mustafa Kemal İstanbul Hükümetine ilk defa karşı çıkmıştır.Anadolu ya geliş sebebine dikkat çekmiştir .Kurtuluş Savaşının gerekçelerinden biri daha açıklanmıştır)

3-Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.

(Kurtuluş savaşının yöntemi belirtilmiştir.Milli egemenlik yolunda ilk önemli adım atılmıştır.Milli mücadeleyi yapacak güç ortaya konmuştur.İlk kez milli egemenlik vurgusu yapılmıştır)

4-Milletin durumunu göz önünde tutmak ve haklarını dile getirip bütün dünyaya duyurmak için her türlü denetim ve etkiden uzak milli bir kurul oluşturulmalıdır.

(Bu kararla İstanbul hükümetinin yapamadığını yapacak yeni bir siyasi oteritenin gereği belirtilmiş ve bu otoritenin bağımsız çalışmasına vurgu yapılmıştır)

5-Anadolu nun her bakımdan güvenli bir yeri olan Sivas ta Milli Bir Kongre toplanmalıdır.

(Ülkenin tamamının temsil edildiği bir kurumun kurulması öngörülmüş ,birlik ve beraberlik çağrısı yapılmıştır)

6-Sivas Kongresine katılacak temsilciler Müdafaa-i Hukuk ve Redd-i İlhak cemiyetleri ile belediyeler aracılığı ile seçilecektir.

(Milletin güvenini kazanmış ,Milli Mücadele taraftarı kişilerin  seçilmesine çalışılmıştır.Kongrenin demokratik bir nitelik kazanması amaçlanmıştır)

7-Her türlü ihtimale karşı,kongreyle ilgili faaliyetler  milli bir sır olarak saklanmalıdır.

(Bu karla İtilaf devletleri ile İstanbul Hükümetinin Sivas Kongresini engellemeye yönelik faaliyetlerine karşı önlem alınmıştır)

S.6.Amasya Genelgesinin en önemli özelliği nedir?

Milli Mücadele düşüncesinin fikri zeminden çıkıp eyleme dönüşmesinin gerekliliğinin vurgulanmasıdır.

Milli Mücadelenin temeli olup milli iradeye dayalı bir yönetim kurma yolunda atılan ilk adımdır

AMASYA GENELGESİNDE, KURTULUŞ SAVAŞININ  AMACI , GEREKÇESİ  VE YÖNTEMİ ORTAYA KONMUŞTUR

S.7-Mustafa  Kemal in Amasya Genelgesiyle ilgili maddeleri Samsun a çıkmadan önce İstanbul da Şişlide ki evinde hazırlaması Onun hangi kişilik özelliğini yansıtmaktadır?

-Planlı ve Metotlu çalışan bir devlet adamı kişiliğine sahip olduğunu gösterir

ERZURUM  KONGRESİ    23 Temmuz 1919

S.8-Erzurum Kongre sinin toplanma amacı nedir?

Doğu Anadolu nun bir Türk yurdu olduğunu ortaya koymak ve burada kurulması öngörülen Ermeni Devleti  düşüncesine engel olmaktı

S.9.Erzurum Kongresinin en önemli özellikleri nelerdir?

1-Erzurum Kongresi toplanış amacı bakımından bölgeseldir.Ancak aldığı kararlar bütün yurdu ilgilendirdiği için  milli bir kongre özelliği taşıyarak ulusal bir nitelik kazandı

2-Milli Mücadelenin temel belgesidir

3-Mustafa Kemal Paşa nın başkanlığında geçici bir hükümet gibi çalışacak  Temsili Heyet oluşturuldu.

S.10.Erzurum Kongresin de alınan önemli kararlar nelerdir?

1-Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür parçalanamaz

(Topyekun  mücadele hedeflenmiştir.Ne Karadeniz İllerinde Pontus Rum Devleti   nede Doğu İllerinde   Ermeni Devleti kurulmasına fırsat verilmeyeceği amaçlanmıştır.Türklerin yaşadığı toprakların bir bütün olduğu amaçlanmıştır.)

2-Her türlü işgal ve müdahaleye karşı ,millet birlik olarak kendisini  savunacak ve karşı koyacaktır.

(Bu kararla Erzurum Kongresi yerel (bölgesel) bir  kongre olmasına rağmen tüm yurda seslenmiş ve ulusun ortak bir hedef doğrultusunda harekete geçmesi amaçlanmıştır.)

3-Osmanlı Hükümeti vatanın bağımsızlığını sağlayamaz ve koruyamazsa geçici bir hükümet kurulacaktır.

(Bu kararla yeni bir Türk Devleti kurulacağına dair ilk mesaj verilmiştir.Bu kararın alınma sebebi İstanbul Hükümetinin teslimiyetçi bir politika izlemesidir)

4-Kuvayi milliye yi etkili ,milli iradeyi hakim kılmak esastır.

(Bu kararla ulusal egemenlik vurgusu yapılarak Cumhuriyet rejiminin ilk işareti verilmiştir.)

5-Hıristiyan azınlıklara siyasi hakimiyet ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez.

(Bu kararla azınlıklara bağımsız devlet kurma fırsatı verilmeyeceği kararlaştırılmıştır)

6-Manda ve himaye kabul edilemez

(Bu kararla yabancı devletlerin koruması altında  yaşamak reddedilmiş , ulusal bağımsızlık isteği ortaya konulmuştur)

7-Milli Meclisin  (Mebuslar Meclisi) derhal  toplanmasını ve hükümetin yaptığı işlerin milletçe kontrolüne çalışılacaktır.

(Milli iradenin Osmanlı Hükümeti üzerinde denetim kurmasını sağlamayı amaçlamaktadır)

SİVAS KONGRESİ 4-11 Eylül 1919

S.11-Sivas ta bir Milli Kongre toplanması karar nerede alınmıştır?

-Amasya Genelgesinde ortaya konulmuş ve her ilden 3 temsilci gönderilmesi kararlaştırılmıştı

S.12-Ulusal Kongre için Sivas ın tercih edilme sebepleri nelerdir?

1-Stratejik konumu önemli rol oynamıştır

2-Ulaşımın kolaylıkla sağlandığı bir noktada yer alması

3-Henüz işgal altında değildi

4-Müdafaa i Hukuk Cemiyeti  Sivas  cephesi oldukça iyi örgütlenmişti

S.13.Sivas kongresinde en çok tartışılan konu hangisidir?

-En çok Manda ve himaye maddesi tartışılmıştır

S.14.Madde ve himaye maddesi hangi düşünceyle kesinlikle reddedildi?

-“Ya İstiklal Ya Ölüm “ parolasının benimsenmesiyle kesinlikle reddedildi.

S.15.Sivas Kongresi nde alınan kararlar nelerdir?

1-Erzurum Kongresinde alınan kararlar aynen kabul edildi ve tüm memleketi kapsayan bir nitelik kazandırıldı.

2-Yurdun dört bir tarafında faaliyet gösteren Milli Cemiyetler “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ adı altında birleştirildi.Mücadelenin tek elden yürütülmesi amaçlanmıştır.

3-Amerika nın ve İngiltere nin koruyuculuğu(mandası) reddedilmiştir. Ya İstiklal Ya ölüm!

4-İrade-i Milliye adında bir gazete çıkarılmasına karar verildi.

Halkın Kurtuluş Savaşı ile ilgili doğru bilgilendirilmesi amaçlanmıştır.

5-Temsil Heyetinin üye sayısı artırılarak tüm yurdu temsil eder hale getirildi.

6-Sivas Kongresinde oluşturulan Temsili Heyeti  Anadolu da ki Milli Mücadeleyi temsil eden siyasi güç olarak  TÜRİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ (TBMM) açılıncaya kadar geçici bir hükümet gibi görev yaptı.

S.16.Sivas Kongresinin toplamasındaki temel amaç nedir?

1-Vatanın bütünlüğünün ve milletin bağımsızlığının nasıl sağlanacağını kararlaştırmaktır.

2-Anadolu da ve Trakya da (Rumeli de) başlayan direniş hareketlerini bir çatı altında toplamak.

3-Mücadelede milli birlik ve beraberliğin sağlanması.Mücadelenin millete mal edilmesini sağlamak

AMASYA GÖRÜŞMELERİ 20-22 Ekim 1919

S.17.Damat Ferit Paşa Hükümeti neden istifa etmek zorunda kaldı?

1–Erzurum ve Sivas Kongrelerinden sonra Milli Mücadele hareketinin Anadolu da önemli ölçüde denetim kurması

2-Sivas Kongresi sonrası Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinin yönetim organı olarak oluşturulan  Temsil Heyetinin geçici bir hükümet gibi çalışmaya başlaması

3-Hükümet işleri ile ilgili tüm yazışmaların Temsili Heyetle yapılmaya başlanması

4-İstanbul Hükümetiyle her türlü iletişimin kesilmesi

5-Resmi kurumlar ile yöneticilerin tamamına yakınının bu bildiriye uygun hareket edince artık Anadolu ya söz geçiremeyeceğini anlayan Damat  Ferit Paşa Hükümeti istifa etmek zorunda kaldı

S-18-Damat Ferit Paşa Hükümeti istifa edince yerine hükümeti kim kurdu ve Milli Mücadeleye karşı nasıl bir tavır sergiledi?

-Ali Rıza Paşa Hükümeti kuruldu.Yeni hükümet Milli Mücadele Hareketiyle iş birliği yapma taraftarıydı.Bunun içinde Bahriye Nazırı Salih Paşayı görüşmeler yapmak üzere Amasya ya gönderdi.Osmanlı Hükümeti temsilcisi Salih Paşa ile Temsil Heyeti Başkanı Mustafa Kemal arasında görüşmeler yapıldı ve Amasya Protokolü imzalandı.

S.19-Amasya Görüşmelerinde alınan önemli kararlar hangileridir?20-22 Ekim 1919

1-Mondros Ateşkesi ile belirlenmiş olan Türk Vatanının bütünlüğünün ve bağımsızlığının sağlanması

(Mondros sonrası yapılan işgallerin kabul edilemez olduğu vurgulandı)

2-Müslüman olmayan topluluklara Türk Milletinin siyasi,egemenlik ve sosyal dengesini bozacak ayrıcalıklar verilmeyecektir

3-Sivas ve Erzurum Kongrelerinde alınan kararların  Mebusan Meclisince kabul edilmesi için çalışılacak

4-Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti  hukuki bir yapılanma olarak kabul edilmeli ve Mebusan Meclisi Anadolu da güvenli bir yerde toplanmalı

S.20-Amasya Görüşmesin önemli sonuçları nelerdir?

1-Osmanlı Hükümeti Temsil Heyetini ve böylece Anadolu da başlayan  Milli Mücadele Hareketini hukuken tanımış oldu

2-Temsil Heyeti varlığını ve gücünü kanıtlamıştır.Temsil Heyetinin halk üzerindeki etkinliği artmıştır.Milli Mücadelenin güçlenmesini sağlamıştır.

3-İstanbul Hükümeti Mebusan Meclisinin açılması teklifini kabul etmiş ,bütün yurtta seçimler yapılmıştır.Yapılan seçimlerin sonucunda Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinin üyelerinin çoğu Milletvekili seçildi.Hükümet çalışmaları denetim altına alınması sağlandı

4-Osmanlı Hükümetince Erzurum ve Sivas Kongrelerinde alınan kararlar kabul edildi

S.21- Mustafa Kemal in Temsili Heyetle birlikte Ankara ya gelmesinin sebebi nedir?

-Mustafa Kemal ve Temsili Heyet Üyeleri ,Mebusan Meclisinin çalışmalarını daha yakından takip edebilmek  için 27 Aralık 1919 da Ankara ya geldi

S.22.Ankara nın Milli Mücadelenin yeni merkezi seçilmesinin sebepleri nelerdir?

1-Anadolu nun ortasında bir yerde yer alması

2-Düşman tehlikesinden uzak güvenli bir yer olması

3-Demiryolu ulaşımı ve haberleşme yönünden elverişli durumda olması

4-Yunanlılarla yapılan savaş alanlarına  (Batı Cephesine)yakın olması.

S.23.Kurtuluş Savaşının hazırlık döneminde Mustafa Kemal in hangi kişisel özellikleri ön plana çıkmıştır?

–Mustafa Kemal in birleştirici ve bütünleştirici özelliği Kurtuluş Savaşının hazırlık döneminde ön plana çıkmıştı

Kaynak:eğitihane