21 ve 24 ANAYASALARININ KABULU:
Cumhuriyetçilik ilkesiyle ilgilidir.
1921 ANAYASASI
- Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
Anayasanın özellikleri - Güçler birliği TBMM’ye aittir.
- Seçme Seçilme hakkı erkeklere aittir.
- Siyasi Parti kurulamaz.
- Seçimler 2 yılda bir yapılır.
- Din işleri TBMM tarafından yürütülür.
- Meclis Hükümeti sistemi uygulanır.
- Eğitimle ilgili herhangi bir madde yoktur.
- Yumuşak bir anayasadır.
- Seçme yaşı 18’dir.
24 ANAYASASI
- Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
- Güçler birliği TBMM’ye aittir. Ve 1927’de yargı bağımsız mahkemelere aittir ibaresi ekleniyor.
- Seçme Seçilme hakkı erkeklere aittir. Ve 1934’de kadınlara seçme seçilme hakkı verildi.
- Siyasi Parti Kurulabilir.
- Seçimler 4 yılda bir yapılır.( 82 anayasasında 5 yılda bir oldu)
- T.C.’nin dini islamdır. (1928 ‘de bu madde çıkartıldı. 1937’de T.C. Laiktir maddesi kondu)
- Meclis Kabine Sistemi( karma Sistem) uygulanır.
- Eğitim 5 yıl zorunlu ve parasızdır.
- Yarı yumuşak bir anayasadır.
- Seçme yaşı aynı 18 oldu. Fakat 1930 yılında yapılan bir düzenleme ile 18’den 22’ye çıkartıldı.
- 1946 yılında yapılan değişiklikle tek dereceli seçim sistemine geçildi. ( bu sayede çok partili hayat başladı)
NOT:
- 1946’da yapılan değişiklikle REFERANDUM ilk kez sistemimize girdi.
- 82 anayasasında seçme yaşı 22 idi. Fakat 1995 yılında yapılan değişiklikle 18’e çekildi.
- Karma sistemde Cumhurbaşkanı meclis çalışmalarının içinde yer alırken. 61 anayasasında yapılan değişiklikle kabine( karma) sistemde meclis çalışmalarında yer almadı.
- Alıntı