Yeryüzü şekilleri ile ilgili bilgiler hakkında kısa bilgi

Yeryüzü Şekilleri Ova Çevresine göre alçakta olan, akarsular tarafından derin yarılmamış ve genellikle akarsuların yüzeyden aktığı, verimli toprakların bulunduğu alçak düzlüklere denir.

Ovalar bulundukları yere göre iç ovalar ve kıyı ovaları şeklinde gruplandırılır. Deniz kıyısında bulunan ovalara “kıyı ovaları” denir. Karadeniz kıyılarındaki Çarşamba ve Bafra ovaları gibi. Denizden uzak iç bölgelerdeki ovalara ise “iç ovalar” denir. Malatya, Konya, Altınbaşak, Muş ovaları gibi. Ovalar, ekonomik değeri yüksek ürünlerin yetiştirildiği ve nüfusun yoğun olduğu alanlardır.

Plato Akarsular tarafından derince yarılmış çevresine göre yüksekte kalan düzlüklere denir.İç Anadolu ve Doğu Anadolu, platoların geniş yer kapladığı bölgelerimizdir.Platolar üzerinde genellikle tarım ve hayvancılık faaliyetleri yapılır. Platoların bir kısmı yazın serinlemek ya da hayvan otlatmak amacıyla kullanılır. Bu şekilde insanların hayvanlarını otlatmak I ya da serinlemek amacıyla yaptıkları etkinliğe yaylacılık denir. Plato ile yayla kavramlarını karıştırmamak gerekir. Plato bir yüzey şeklini ifade ederken yayla bu yüzey şekilleri üzerinde yapılan etkinliğe verilen addır.

Dağ Çevresine göre oldukça yüksek ve eğimli yamaçlara sahip geniş kara kütlelerine denir. Ülkemizde dağların büyük bir kısmı peş peşe uzanır. Bu şekilde birbirini sıra ile takip eden dağlara sıradağlar deriz. Kuzey Anadolu ve Toroslar gibi. Bazı dağlar ise geniş bir alanda tek başına dururlar. Bu dağlar ise tek dağ olarak adlandırılır. Tek dağlar genellikle volkanik faaliyet sonucunda oluşmuştur. Ağrı Dağı, Nemrut Dağı, Erciyes Dağı gibi. Akarsu Yeryüzünde belirli bir yatak içinde, eğim boyunca sürekli veya zaman zaman akan su kütlesine denir. Vadi İki dağ arasında kalan ve genellikle akarsuyun içinden aktığı çukurluklara denir. Akarsuyun yatağını aşındırmasıyla oluşur.

Göl Karalar üzerindeki çanakları doldurmuş, oluşumu genellikle tektonik, volkanik gibi olaylara bağlı olan derin, geniş, tuzlu veya tuzsuz su kütlesine denir. Deniz Yeryüzünün çukur bölümlerini kaplayan büyük tuzlu su kütlesine denir. Körfez Denizlerin karaların iç kesimlerine doğru sokulmasına denir. Harita Yeryüzünün ya da yeryüzü parçasının bir kısmının küçültülerek çizilmesine denir.

Kaynak:Tevfik FAKIOĞLU

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir