Lozan Barış Antlaşması

Lozan Antlaşması

Lozan Barış Antlaşmasına neden İsmet Paşa gönderildi?
Lozan görüşmelerine Rauf Orbay Mondros Ateşkesini imzalamış olduğu için gönderilmedi. İsmet Paşa Mudanya’daki siyasi başarılarından dolayı Lozan‘a gönderildi.İsmetpaşa’nın birazda inatçı kimliğinden yararlanılmak istendi.

Lazan Barış Antlamasına Katılan Devletler

* Sovyet Rusya ve Bulgaristan boğazları ilgilendiren ilgilendiren konularda barış antlamasına katılmışlardır.
* Japonya boğazlar konusunda anltmaya katıldılar.Asıl amaçlalrı dünyada daha fazla söz sahibi olmak ve ekonomik çıkar elde etmek.
* İngiltere, Fransa ve İtalya Osmanlı topraklarından en büyük payı almak için Sevr‘in koşullarını uygulayacak ortamı yaratmak için katıldı.
*
Romanya ingiltere ve fransaya destek amaçlı girdi ve kendisine ekonomik çıkarlar sağlamayı düşünüyordu.
*Yunanistanın amacı saavaşsız müttefiklerinde desteği ile Trakyayı ele geçirmek istiyordu.
* Türkiye yıllardır devam eden sorunları çözmek ve bağımsız olduğunu tüm dünyay göstermek amacıyla katıldı.

Lozan’da Taviz Verilmeyecek Konular

Kapitülasyonlardan asla taviz verilmeyecekti.

Doğuda Ermeni yurdu kurulmasında asla taviz yok

Ordunun denetlenmesi yada kısıtlanmasından taviz yok

Musul konusu

Boğazlarda hakimiyetten taviz verilmeyecekti

Lozan Barış Konferans ı20 Kasım 1922 açılmış. Türk tarafının isteklerine İngiltere, Fransa ve İtalya en çok direnen devletler olmuştur. Bu devletler özellikle kapitülasyonların kaldırılmasına tepki göstermiştir. Böylelikle yeni Türk Devleti’nin bağımsızlığını kabul etmeyerek iç işlerimize karışabileceklerini amaçlamışlardır.

Görüşmelerde

Osmanlı borçlan

Türk-Yunan sınırı

Boğazlar

Musul

Kapitülasyonlar

Azınlıklar

Savaş tazminatı

Konularında anlaşma sağlanamadığından 4 Şubat 1923’de Türk tarafı Ankara’ya geri dönmüştür. Konferansın dağılması üzerine Türk ordusu alarma geçirilerek Musul ve boğazlar üzerine yürümek için hazırlıklar başlamıştır. 23 Nisan 1923’de her iki tarafında savaşmak istememesi üzerine görüşmeler başlamış. 24 Temmuz 1923’de iki tarafında karşılıklı ödünleri sonucu Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır.

LOZAN’A GÖRE

Sınırlar Konusu
Suriye Sınırı: Daha önce Fransızlarla imzalanan Ankara anlaşması baz alındı.
Irak Sınırı: Musul konusu konferansın sağlığı ve geleceği açısından daha sonra ingiletere ve TBMM kendi arasından çözülmesi için bırakıldı.
Batı Sınırı: Doğu Trakya Türkiye’ye Batı Trakya Yunanistan’a bırakılmıştır.

Ayrıca İmroz ve Bozcaada dışındaki tüm ege adaları Yunanistan’a bırakıldı fakat silahsız olması koşulu ile.

Azınlıklar Konusu

Türkiye’de azınlık olmadığı konferansta diğer devletlere kabul ettirldi.Tükiye’de yaşayan herkez Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sayılacak
Batı Trakya’daki Türklerle, İstanbul’daki Rumlar dışmda karşılıklı nüfus değişimi konusu kabul edilmiştir.İstanbuldaki rumlar etabli yani oranın yerlisi kabul edilmiştir.

Savaş Tazminatı Konusu

İtilaf devletlerinin I. Dünya savaşından beri öngördükleri savaş tazminatını TBMM’ye kabul ettirememiştlerdi.

Yunanistan’dan savaş tazminatı olarak Karaağaç kasabası Türkiye^ye vermeyi kabul etti.Böğlece savaş sorumlusu Yunanistan kabul edilmiş oldu.

Kapitülasyonlar Konusu

Kapitülasyonların tüm sonuçlarıyla birlikte kaldırıldığı ve Türk topraklarındaki yabancı ticari kuruluşlara Türk yasalarına uyma zorunluluğu getirildi.

Devlet Borçları (Osm.) Konusu

Osmanlı borçları Osmanlıdan ayrılan bütün devletlere paylaştırılmış ve Türkiye’de payına düşeni taksitle ve kağıt para olarak ödeyeceğini kabul etmiştir.

Boğazlar Konusu

Boğazlar Türkiye’ye verildi.
*Boğazların her iki yakasıda askerden ve silahlardan arındırılması kararı alındı
*Milletler Cemiyetinin denetiminde boğazların yönetimi başkanı Türk olan Uluslararası bir komisyona verilmiştir.
*İstanbul’daki Rum Patrikhanesi onca uğraşmalara rağmen kaldırılamamıştır.

TBMM’de Lozan’ın onaylanması üzerine itilaf devletleri 2 Ekim 1923 İstanbul’u boşaltmışlardır.

* * Lozan’la pek çok konu çözümlenmiş olmasına rağmen ileride; Türkiye Cumhuriyeti, Boğazlar, Musul, Suriye Sınırı, Türk – Rum nüfusunun değiştirilmesi si konularında sorun yaşarnıştır.

Önemi

Osmanlı devletinin hukuken sona erdiği resmi olarak kanıtlanmıştır.
Misak-ı Milli sınırları itilaf devletlerine kabul ettirilmiştir.
İngiltere’nin Ortadoğuyla ilgili planlan bozulmuştur.
Geçerliliğini uzun süre koruyabilen uluslararası anlaşmalardan biri oldu.
Türk halkının verdiği bağımsızlık mücadelesi o çağlarda ki diğer sömürge altındaki milletlere örnek teşkil etmiştir.
Lozan anlaşması 1.Dünya savaşını Türk halkında tamamen bitiren antlaşmadır.

Lozanda taviz verilmeyen konular adlı yazımızı okuyabilirsiniz.