1921 Teşkilat-ı Esasiİlk anayasamız ve özelikleri

[Sosyal Bilgiler1]

1921 Teşkilat-ı Esasiİlk anayasamız ve özelikleri
Teşkilatı Esasi Türkiye Cumhıriyeti'nin ilk anasayasıdır. Ülke Anaysanın çıktığı sırada işgal altında olmasından dolayı 1921 Teşkilat-ı Esasiİlk anayasamız ve özelikleri arasında güçler birliği vardır. 1921 Teşkilat-ı Esasiİlk anayasanın içeriğinde çok az bir madde vardır.
Olağan üstü bir zamanda anayasa ilan edildiği için içeriği detaylı değildir.
Yeni Türk Devleti’ninİlk Anayasası (Teşkilat-ı Esasiye Kanunu/20 Ocak 1921)                
Kabul Edilme Nedenleri: TBMM, üzerinde hiçbir gücü tanımamakla padişah ve halifeliği reddetmiştir. Bu yeni bir devletin kurulduğunun ifadesiydi. Bu nedenle yeni devlete yeni bir anayasa gerekiyordu.
1921 Anayasası’nın Esasları
1.   Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
2.   Yasama, yürütme ve yargı güçleri Meclis’e aittir (Güçler Birliği).
3.   Din ve şeriat işlerini yürütmek TBMM’nin görevidir (ilk anayasa laik değildir).
4.   Padişah ve halifenin geleceği meclisin vereceği karara göre olacaktı. Amaç, padişah ve hilafet yanlıları arasında ikilik çıkarmamaktı.

Teşkilatı esasiye kanunu TBMM savaş zamanında çıkarıldığı için son derece  sade ve güçler birliği ilkesini benimsedi.
- Teşkilatı esasi anayasası sadece 23 maddeden oluşmaktadır.
-  Teşkilatı esasi anayasası kısa çerçeveli anayasa özelliği taşımaktadır.
-  Teşkilatı Esasi anayasasının ilk maddesi Egemenlik  kayıtsız şatsız milletindedir maddesidir.
- Yasama ve yürütme BMM sine aittir.
- Büyük Millet Meclisi seçimi 2 yılda bir yapılır.
Teşkilatı Esasi Anayasasının önemli maddelerine gelecek olursak.


1921 Teşkilat-ı Esasiİlk anayasamız ve özelikleri
Özellikleri                                                                                                                                                                                          
•   Osmanlıİmparatorluğunun yerine yeni bir devletin kuruluşunu hukuki ve siyasi yönden belgelemiştir.
•   Ulusal egemenliği esas kılan ve egemenliğin Osmanlı Devleti’nde Türk ulusuna geçtiğini belgelemiştir.        
•   TBMM’nin kuruluşunu yasal hale getirmiştir.
•   Demokratik ve ihtilalci karaktere sahiptir.
•   Olağanüstü koşullarda hazırlandığı için kısa ve özet halinde hazırlanmıştır.
•   Ãlk defa meclis hükümeti sistemi benimsenmiştir.
•   Devletin resmi dini belirtilmemiştir.
•   Amasya Genelgesi’nden itibaren gelişen ruha resmi bir kimlik kazandırmış ve önderlik etmiştir.
NOT: 1921 Anayasası 1924 tarihinde yürürlükten kalkmıştır.
NOT: 1921 Anayasası’nda yapılan en önemli değişiklikler, cumhuriyetin ilanıyla olmuştur. Cumhuriyetin ilanı ile “Meclis Hükümeti Sistemi” terk edilerek bugünkü “Kabine Sistemi”ne geçilmiştir
-Teşkilatı Esasi Anayasası Türkiye Tarihi'nde ilk ve tek yumuşak anayasa özelliği taşımaktadır.
-Teşkilatı Esasi Anayasasına daha sonra Cumhuriyet maddesi eklenmiştir.