- İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI (1939-1945)
Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra yapılan barış antlaşmalarının çok ağır şartlar içermesi, Birinci Dünya Savaşı’ndan istediklerini elde edemeyen Almanya ve İtalya’nın saldırgan politika izleyerek birlikte hareket etmeleri, savaş sonrasında İngiltere’nin eski gücünü kaybetmesi ve bunlara ek olarak Milletler Cemiyeti’nin özellikle 1937 yılından sonra olan bitene gözünü kapatarak sorunları çözememesi bu savaşın başlamasında etkili olmuştur.
Japonya’nın 1930’lar boyunca gücünü artırması ve Çin’in Mançurya bölgesini işgali, İtalya’nın Etiyopya’yı işgali ve Milletler Cemiyeti’nin olan bitene göz yumması Almanya’yı daha da cesaretlendirmiş; Almanya yeni toprak kazanımları için Berlin- Roma- Tokyo Mihveri diye adlandırılan bir ittifak kurmuştu. Böylece Mihver Devletler Grubu oluşmuştu. 1937’de Japonya, Çin’e karşı bir savaş başlatmış, 1 yıl sonra Almanya ise Avusturya ve Çekoslavakya’yı işgal etmişti. Sıradaki ülke Polonya’ydı. Ancak İngiltere ve Fransa, Alman saldırısına karşı Polonya’ya yardım edecekleri konusunda kesin güvence vermişlerdi. Almanya Polonya’ya saldırınca da İkinci Dünya Savaşı başlamıştı (1939).
| MİHVER DEVLETLER | MÜTTEFİK DEVLETLER |
| Almanya
İtalya Japonya |
İngiltere
Fransa Sovyet Rusya |
| Savaşın Gelişimi : Savaşın başında Sovyet Rusya, Almanya’yla beraber hareket ediyor, hatta iki devlet Polonya’yı beraber işgal ediyorlardı. Hitler, Polonya sonrasında Norveç ve Danimarka’ya saldırdı, Hollanda ve Belçika’yı ele geçirdi, Fransa topraklarını işgal etti. Sonrasında Balkanlar’a yöneldi. Balkanlar’da gözü olan bir başka devlet, Almanya ile hareket eden Rusya idi. Bu tehlikenin farkında olan Almanya dostluk antlaşmasını bozarak sürpriz şekilde Rusya’ya saldırdı. Rusya da İngiltere ve Fransa ile Müttefik Devletler Grubu’nu oluşturdu.
|
|
| İtalya’nın başbakanı Mussolini
|
|
| Almanya’nın başbakanı Adolf Hitler |
Savaşın Kaderinin Değişmesi: 1941’de ABD, Pearl Harbour limanına saldıran Japonya’ya savaş açtı. ABD’nşn müttefiklere katılması, Mihver devletlerin işini zorlaştırdı. Çünkü ABD çok iyi silahlanmıştı. 1943’te İtalya, 1945’te Almanya barış istemek zorunda kaldı. Hitler, teslim olmak yerine kendini öldürmeyi tercih etti. Japonya, savaşı sürdürmek isterken Amerika 6 Ağustos 1945’te Hiroşima ve 9 Ağustos’ta Nagazaki kentlerine atom bombası attı. Böylece dünya tarihinde ilk kez bir savaş sırasında nükleer silah kullanılmış oldu. Binlerce insan öldü, Japonya kayıtsız şartsız teslim olarak savaştan çekildi. Savaş sona ermiş oldu.
Ek= Savaşta Türkiye’nin Konumu: Türkiye savaş boyunca tarafsızlığını korumuştur. Ancak 1945 Yalta Konferansında müttefik devletler bir araya gelerek Türkiye’nin savaş sonrasında (M.C. bir işe yaramadığı için kurulan) Birleşmiş Milletler’e katılabilmesi için Almanya’ya savaş ilan etmesi gerektiği yönünde karar almıştır. Bunun üzerine Türkiye, 1945’te Almanya ve Japonya’ya savaş ilan etmiştir. Ancak hiçbir şekilde asker ya da mühimmat göndermemiştir. Böylece Türkiye, BM’nin kurucu üyeleri arasında yer almıştır.
Kaynak: Ayşe Merve Azak